'İhlallerin yaşanmaması için yapısal reformlar şart' 2025-08-05 10:54:28   AGIRÎ - Süreçle ilgili Meclis'te kurulan komisyonun sorunların çeşitliliğine paralel çözüm önerileri içeren kanun teklifleri sunmasını umduklarını belirten İHD Agirî Şube Eşbaşkanı Azad Akbulut, "İhlallerinin tekrarlanmaması için yapısal reformların gerçekleşmesi gerekmektedir" dedi.    Kürt sorununun çözümü bağlamında yürütülen süreç kapsamında Meclis'te temsil partilerin katılımıyla 51 üyeli komisyon kuruldu. Komisyondan beklentilere dair konuşan İnsan Hakları Derneği (İHD) Agirî Şubesi Eşbaşkanı Azad Akbulut, komisyonun henüz adı, programı, çalışma yöntemi, hukuki yapısının belirsizliğine rağmen büyük bir beklenti yarattığını söyledi. Akbulut, "Gerek siyasal iktidarın, gerek siyasal muhalefetin gerekse de Kürtlerin temsiliyetinin yer aldığı geniş bir komisyon grubundan söz etmekteyiz. Öncelikle halkın iradesini temsil eden Meclis bünyesinde bir komisyonunun kurulmasının ve bu komisyonda çok geniş bir siyasal partiler grubunun temsiliyetinin bulunmasının oldukça anlamlı olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.    'KAPSAYICI YASAL DÜZENLEMELERE İHTİYAÇ VAR'   Akbulut, komisyonca hazırlanacak rapor ve kanun tekliflerinin Kürt sorunun çatışmalı zeminde çözme politikasının neden olduğu toplu mezar, faili meçhuller, zorla kaybetme, köy yakmalar, sürgünler, haksız gözaltı ve tutuklamalar, tutsaklar sorunu, seçme ve seçilme hakkı gibi sorunlara paralel olarak çeşitlilik göstereceğini beklentisi içinde olduklarını söyledi. Komisyonun salt kendini fesheden PKK'nin silah bırakan üyelerine ilişkin sınırlı yasal düzenlemelerle sınırlı kalmamasını umduğunu söyleyen Akbulut, savaş durumuna ve çatışmalı döneme sebebiyet veren nedenlere ilişkin çeşitli, katmanlı ve kapsayıcı yasal düzenlemelere, toplumsal ve ifade alanlarına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.    Kalıcı barış inşasının salt silahlı mücadelenin sona ermesi olarak tanımlamanın mümkün olmadığına dile getiren Akbulut, "Silahlı mücadelenin sona ermesi bir gerekliliktir ve negatif barış halini gösterir, ancak yeterli değildir. Kalıcı barışın tesisi ve meselenin toplumsallaşabilmesi adına pozitif barış halinin tesisine ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun içinde çatışmalı döneme sebebiyet veren ağır insan hakları ihlallerinin temelinde yatan sebeplerin belirlenmesi, mağdurların hakikati bilme hak ve taleplerinin karşılanması, çatışma dönemleri neticesinde toplumsal iyileşmeye aracılık eden geçiş dönemi adaleti kurumlarına yer verilmesi, geçmişle yüzleşilmesi, mağduriyetlerin tazmini ve ağır insan hakkı ihlallerinin tekrarlanmaması için yapısal reformların gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu durumların bir bütün olarak ele alınması ile kalıcı barış ve birlikte yaşamın inşasından bahsetmek mümkün olacaktır" ifadelerini kullandı.    'HAKİKAT VE UZLAŞMA KOMİSYONUNA İHTİYAÇ VAR'   Yasal düzenlemelerin çok kıymetli olduğunu vurgulayan Akbulut, toplumsal iyileşmenin sağlanabilmesi amacına hizmet etmek üzere geçmişle yüzleşme, hakikati öğrenme hakkının tesisi için de hakikat ve uzlaşma komisyonuna ihtiyaç duyulduğunu dile getirdi.   MA / Ömer Akın