HABER MERKEZİ - Güçlenen özgür kadın çizgisi, rahatsız ettiği erkek egemen sistemin korkulu rüyası oldu. Son 10 yılda Kürt sorunun çözümsüzlüğünden nemalanan savaş odaklı güçlerin hedefi olan 17 Kürt kadın katledildi.
Tarih boyunca itiraz ve mücadele eden kadınlar, egemenleri ve iktidarlarını hep rahatsız etmiştir. 21. yüzyılda kimliği ve eylemi direniş olan kadınlar, baş eğmeyen, erkek iktidarları rahatsız eden, politikalarına karşı koyan mücadeleleriyle tarihin seyrini yeniden belirliyor. Özellikle ataerkil sistemin karanlığına karşı göğüs göğüse çarpışan Kürt kadınlar, bu değişimi başlatırken, varlığının ilk kez bu kadar sarsıldığını hisseden erkek egemen sistem, tehdit olarak gördüğü kadın bilinci, iradesi ve örgütlülüğünü hedefe koydu. Fransa’nın başkenti Paris’te 23 Aralık Cuma günü Kürt Kültür Merkezi’ne yönelik saldırıda özellikle KCK Yürütme Konseyi Üyesi Emine Kara’nın (Evin Goyi) hedef alınarak katledilmesi, özgür kadın çizgisinden duyulan korkuyu bir kez daha görünür kıldı.
“Savaş bitsin” dendiği ve barışın konuşulduğu günlerde savaş yanlısı zihniyetin devreye girdiği 9 Ocak 2013 tarihinde yine Paris’te 3 Kürt kadın siyasetçi Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’in suikast sonucu katledilmesinden bu yana hedef alınan öncü Kürt kadınlardan bazılarını derledik.
9 OCAK 2013
Kürt kadınların “uyanışında” simge olan PKK’nin öncü kadrolarından Sakine Cansız (Sara), Kurdistan Ulusal Kongresi (KNK) Paris Temsilcisi Fidan Doğan (Rojbîn) ve Kürt Gençlik Hareketi üyesi Leyla Şaylemez (Ronahî) 9 Ocak 2013 tarihinde Fransa’nın başkenti Paris'te Kurdistan Enformasyon Bürosu'nda tetikçi Ömer Güney tarafından katledildi. Aradan geçen 10 yılda, tetikçi cezaevinde şüpheli bir şekilde ölürken, katliamın üzerindeki sis perdesi hala aralanmış değil. 15 Şubat 1999 tarihinde uluslararası komplo ile Türkiye’ye getirilen ve o tarihten bu yana İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan ile devlet arasında görüşmelerin başladığı ve 3 Ocak 2013’te Barış ve Demokrasi Partisi’nden (BDP) bir heyetin İmralı’da Abdullah Öcalan’ı ziyaretinden hemen sonra katliamın gerçekleşmesi birçok soruyu beraberinde getirdi.
ABDULLAH ÖCALAN: İKİNCİ DERSİM KATLİAMI
Abdullah Öcalan ise "İkinci Dersim Katliamı" olarak nitelendirdiği katliamın arkasındaki güçlere şu sözlerle işaret etti: "Kısaca şunu söyleyeyim halkımız şunu bilsin; kim beni buraya getirdiyse, o katliamı da onlar yaptı. Bu katliamı yapan kişi daha önce bir yılda 10 kere Türkiye'ye, Ankara'ya gelmiş. Bu Ankara'da kimle görüşmüş. Kimle görüştü, kimle görüşmedi, bunun görevi neydi. Planı, projeyi kim yapmış. Bu bir an önce ortaya konulsun, saklanmasın. Bu ortaya çıkarılmazsa sabah belki bundan daha büyük katliamlar olur. Bunu devletten, hükümetten istiyoruz. Bu projeyi, planı kim yaptı. Bir an önce ortaya çıkarılsın. Fransa biliyor, Avrupa, ABD, NATO bunu biliyor. Doğruları söylemiyorlar. Bunları söylesinler ki süreç ilerlesin. Bunlar önünü kapatmışlar. Ha bizi vurmuş, ha Sakine'yi vurmuşlar. Çok karanlık bir olay."
8 AĞUSTOS 2014
Tarihin en karanlık yüzü olan DAİŞ'in barbarlığını dünyaya duyuran gazeteci Deniz Fırat, Maxmur’a yönelik saldırıları takip ettiği sırada 8 Ağustos 2014’de hedef alınarak katledildi. Deniz Fırat, o dönem Kurdistan Demokratik Partisi’nin (KDP) savunmasız bıraktığı Şengal ve Maxmur için hakikatin peşinden koşuyordu.
4 OCAK 2016
Şirnex’in Silopiya (Silopi) ilçesinde, 14 Aralık 2015 tarihinde sokağa çıkma yasağı ilan edilerek, ablukaya alınan mahallelerdeki halka destek olmak amacıyla bölgeye giden Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Parti Meclisi üyesi Sêvê Demir, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Kongreya Jinên Azad (KJA) üyesi Fatma Uyar ve Silopiya Halk Meclisi Eşbaşkanı Pakize Nayır, zırhlı araçtan açılan ateşle katledildi. 4 Ocak 2016’da Karşıyaka Mahallesi’nden Yeşiltepe Mahallesi’ne geçerken hedef gözetilerek katledilen 3 kadının bedeninden 19 kurşun çıkartıldı.
Paris Katliamı’nın devamı olarak değerlendirilen katliamın üzerinden geçen yaklaşık 7 yılda sorumluların ifadesi dahi alınmadı.
22 MART 2017
2017 yılına gelindiğinde ise Kürt halkına karşı savaşta ısrar eden Türkiye ile işbirliği yapan KDP, Deniz Fırat’ın ölümünde olduğu gibi bir kez daha sahneye çıktı. Saldırılara karşı Êzidî halkın sesi olan gazeteci Nûjiyan Erhan, 3 Mart 2017’de KDP’nin özel güçleri tarafından Şengal’in Xanesor kasabasında vurularak ağır yaralandı ve kaldırıldığı Hesekê Hastanesi’nde 22 Mart 2017’de yaşamını yitirdi. Tıpkı Deniz Fırat gibi Nûjiyan Erhan da, eril zihniyetin savaş karanlığına karşı hakikatin sesi oldu.
12 EKİM 2019
Kürtler öncülüğünde verilen mücadeleyle Kuzey ve Doğu Suriye’de kapitalist sisteme karşı inşa edilen toplumsal sistem, ilk günden Türkiye’nin hedefinde oldu. Türkiye ve bağlı paramiliter grup Suriye Milli Ordusu’nun (SMO), 9 Ekim 2019’da Kuzey ve Doğu Suriye'nin Girê Spî ve Serêkaniyê kentlerine yönelik saldırıların 4'üncü gününde (12 Ekim 1019) Suriye Gelecek Partisi Genel Sekreteri Hevrin Xelef, Eyn İsa karayolunda 7 kişiyle birlikte alıkonuldu ve işkence edilerek katledildi. Kurulan pusu sonucu katledilen Xelef’in bedenine yapılan işkence otopsi raporlarına yansıdı. Xelef, Rojava Devrimi’nde öncü rol üstlenerek çalışmalarda yer alan kadınlardan biri idi.
23 HAZİRAN 2020
Tüm saldırılara ve ambargoya rağmen “Demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü paradigma”nın vücut bulduğu Kuzey ve Doğu Suriye’de, bu kez Kongra Star Fırat Bölge Koordinasyonu üyeleri Zehra Berkel ve Hebûn Mela Xelil ile ev sahibi Emine Weysi hedef alındı. 23 Haziran 2020 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) ile Kobanê’nin Hêlince köyünde Kürt kadın aktivistlerin bulunduğu eve saldırı düzenlendi ve saldırıda 3 kadın katledildi.
22 TEMMUZ 2022
“Rojava Devrimi”nin 10’uncu yılı dolayısıyla 22 Temmuz 2022’de Qamişlo kentinde düzenlenen Ortadoğu Kadın Devrimi Forumu’na katılan Suriye Demokratik Güçleri (QSD) ve Yekineyên Parastina Jin (YPJ) komutanlarından Jiyan Tolhildan, Roj Xabûr ile Barîn Botan, forum dönüşünde araçlarının hedef alınması sonucu katledildi. Türkiye’ye ait SİHA tarafından yapılan saldırıya dünyanın birçok yerinden tepkiler gelirken, YPJ komutanlarından Jiyan Tolhildan, DAİŞ’i bitirme hamlesine komutanlık eden isimlerden biri idi.
4 EKİM 2022
Tarihler 4 Ekim 2022’i gösterdiğinde bu kez Kürt Kadın Hareketi’nin öncü isimlerinden gazeteci, akademisyen Nagihan Akarsel hedef alındı. Jineoloji Araştırma Merkezi üyesi ve Jineoloji Dergisi Yayın Kurulu üyesi, akademisyen, yazar ve gazeteci Akarsel, Federe Kurdistan Bölgesi’nin Süleymaniye kentinde evinden çıktığı sırada uğradığı suikast sonucu katledildi. 11 kurşunla katledilen Akarsel’in hedef alınmasının nedeni kadın bilimine dönük çalışmaları idi. Akarsel'in katledildiği gün MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Federe Kurdistan Bölgesi yetkilileriyle görüşme gerçekleştiriyordu.
Kurdistan Bölgesi Başkanı Mesrur Barzani’nin daha sonra görüştüğü Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi Ali Rıza Güney, sorulan bir soru üzerine Akarsel’in Türkiye tarafından katledildiğini itiraf niteliğindeki şu yanıtı verdi: “PKK unsurları ile mücadele konusunda beklentimizi söyledim. Biz Irak’ın egemenliğine Irak’ın içindeki bazı unsurlardan daha fazla önem veriyoruz. Ne demek istediği anlarlar. Irak bizim kadim komşumuz ve dostumuzdur, kardeşimizdir. Irak’ta güvenlik, istikrar ve refah bizim önceliğimizdir. İkili ilişkilerimizi iki egemen devlet olarak terör örgütlerinden arınmış bir şekilde yürütmektir amacımız. Terörle mücadeledeki hassasiyetimiz ve beklentimiz de bundan kaynaklanmaktadır. PKK odaklı ve PKK ila iltisaklı odaklar hedeftir.”
TETİKÇİ TÜRKİYE’DEN
Katliamdan hemen sonra tetikçi, Hewlêr’e kaçarken gözaltına alındı. Üzerinden geçen yaklaşık 3 ay sonra tetikçinin Ankara Mamak doğumlu İsmail Peker olduğu açıklandı. KCK Yürütme Konseyi Üyesi Zübeyir Aydar, 25 Aralık’ta Stêrk TV’de katıldığı bir programda, tetikçiye dair şu bilgileri verdi: “Bu kişi zaten kriminal biri. Kendisi de zaten itiraf etti. Biz, o kişinin ne söylediğini, ne itiraf ettiğini biliyoruz. Bu kişi ifadesinde, ‘Bunun için geldim. (Nagihan Akarsel’i öldürmek için) Bana, para verdiler, her şey verdiler’ diyor. Yani plan yapıp oraya göndermişler. Yine diyor ki, ‘Beni aradılar, Nagihan’ın evden çıktığını söylediler. Ben evi tespit etmiştim ve yakın bir yerde duruyordum. Nagihan’ın yürüdüğünü gördüm ve sokak başında öldürdüm. Sonra Hewlêr’e kaçmanın planlarını yaptım’ diyor.”
23 ARALIK 2022
“Kültür kenti” olarak tabir edilen Paris’te 10 yıl önce katledilen 3 Kürt kadının ölümüne dair yetkililer sorumluluklarını yerine getirmezken, bu kez bir başka Kürt kadın hedef alındı. Paris’in Strasbourg Saint Denis Mahallesi’nde bulunan Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi’ne 23 Aralık'ta gerçekleşen silahlı saldırıda KCK Yürütme Konseyi Üyesi Emine Kara (Evin Goyi) ile Mîr Perwer (Mehmet Şirin Aydın) ve Abdurrahman Kızıl hayatını kaybetti. Saldırıda asıl hedef olan Kara’nın kalbine ve kafasına kurşun sıkılması diğer kadınların katledilme biçimlerini akıllara getirdi.
34 yıl Kürt ve kadın özgürlük mücadelesinde yer alan Kara, “Rojava Devrimi”ne öncülük eden kadınlardan biri idi. DAİŞ’e karşı savaşta yer alarak yenilmesinde belirleyici bir rol oynadı. DAİŞ vahşeti ve gericiliğine karşı özgür kadın çizgisi temelinde savaşan Kara, yaralanınca tedavi için Avrupa’ya gitti.