Gelo geşedanên li Helebê operasyona NATO’yê ye?

img

QAMIŞLO - Operasyona HTŞ’ê piştî hevdîtina Sekreterê Giştî yê NATO’yê Mark Rutte ya li Tirkiyeyê û agirbesta Îsraîl-Lubnanê hate kirin. Geşedanên dawî, şerê Sûriyeyê veguherand rojên destpêkê. Di vê rewşê de Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê jî namzeta diyarker disekine. 

Şerê li Sûriyeyê ku di sala 2011’an de dest pê kir, hêj didome. Bi îdiaya “çareseriyê” gelek hêzên navneteweyî û herêmî tev li şer bûn lê heta niha jî “îstîqrareke navxweyî” çênebûye. Koma Heyet Tehrîr - el-Şam (HTŞ) ku dewleta tirk serkêşiya wê dike, piştî 8 salan careke din kete Helebê û şer derbasî qonaxeke din bû. 
 
XEZE, BEYRÛD, HELEB
 
Di şerê bi sala ye didome de bi sedhezaran kesan jiyana xwe ji dest dan, bi milyonan kes neçar man ku xaka xwe biterikînin. Hema hema tevahiya Sûriyeyê hate hilweşandin. Yek ji van bajaran jî bajarê Helebê bû ku bajarekî qedîm ê Rojhilata Navîn e. 
 
Di şerê Sûriyeyê de Heleb, yek ji navendên şer bû. Xwedî girîngiyeke wisa ye ku dikare qedera şerê li welêt biguherîne. DYA, Ingilistan, Îsraîl û hêzên NATO’yê ku dixwazin jinûve teşe bidin Rojhilata Navîn, piştî Xeze û Beyrûdê, berê şer guhestin Helebê. Bajar, careke din bi talanê re rû bi rû ye. 
 
HEDEF HEBÛNA ÎRANÊ YE
 
Armanca esasî ew e ku bandora siyasî û leşkerî ya Îranê ku ji Yemenê dest pê dike û heta xwe digihîne Behra Spî û ji wir heta Iraq, Sûriye, Lubnan û Filistînê digire nav xwe tune bikin. Her çend di nava dibêtiyan de di herî jêr de cih bigire jî, yek ji armancên din jî kêmkirina bandora Rûsyayê ya li ser Rojhilata Navîn e. 
 
Serkêşiya destkeftiyên leşkerî û siyasî yên Îranê yên li Rojhilata Navîn, Fermandarê Hêzên Muhafizên Şoreşa Îranê Qasim Suleymanî dikir ku di sala 2020’ê de ji hêla DYA’yê ve li Bexdayê hate kuştin. Kuştina Suleymanî, weke nîşaneyeke ku ev teşedayîn 4 sal berê dest pê kiriye jî xuya dike. 
 
JI EL NUSRAYÊ BER BI HTŞ’Ê VE
 
El Nusray ku ji sala şer dest pê kirî heta sala 2016’an li Helebê ma, ji hêla gelek hêzên navneteweyî ve weke “rêxistina terorê” tê dîtin. El Nusrayê di demên piştre de navê xwe weke HTŞ guherand. Di sala 2016’an de piştî lihevkirina Rûsya, Îran û Tirkiyeyê, HTŞ ji Helebê veguhestin Idlibê û bi sala ye li wir dimîne. HTŞ’ê piştre li Efrîn, Girê Spî û gelek deverên din ên dagirkirî hate bicihkirin. 
 
GELO NAVENDA OPERASYONÊ NATO YE?
 
Sekreterê Giştî yê NATO’yê Mark Rutte di 25’ê mijdarê de bi Serokkomarê AKP’î Tayyîp Erdogan re hevdîtin kir û di 26’ê Mijdarê de jî di navbera Îsraîl û Lubnanê de agirbest det pê kir. Balkêşe ku geşedanên nû yên li Sûriyeyê jî piştî van bûyeran, di 27’ê mijdarê de dest pê kirin. Bi destpêkirina agirbesta li Lubnanê re HTPŞ kete nava liv û tevgerê. Geşedanên behsa xeberê, ji planên tê xwestin jinûve teşe bidin Rojhilata Navîn cuda nînin. Li ser vê esasî dema tê nirxandin, tê dîtin ku navenda operasyonê NATO ye, li gorî daneyên li qadê Enqere j3ı daxilî planê hatiye kirin û bi destê HTŞ’ê jî tê domandin. 
 
RÛSYA Û ÎRAN
 
HTŞ a ku çendek deverên çoltere yên li başûrê Idlibê bi dest xist, piştre jî bêyî ku rastî astengiyekê were xwe gihand navenda Helebê. Ev rewş nîşan dide ku hinek hêzên Îranê yên tevî hêzên rejîma Sûriyeyê tevdigerin û Rûsyayê jî bajar terikandine. Tevî bêdengiya Rûsyayê jî, tevahiya îşaretên heyî nîşan dide ku Moskov jî bi awayekî “lihevkirî” li gorî planê tevdigere. Peyman û têkiliyên şer ên behsa xeberê, di navbera Rûsya-NATO’yê de li Sûriyeyê dest pê kir, ji Ûkraynayê heta Lîbyayê li gelek deveran belav bû. Di heman demê de Helebeke ku HTŞ lê serdest, tê wateya bidawîbûna peymanên Astana, Soçî û lihevkirina Heleb-Idlibê yên di sala 2016’an di navbera Rûsya, Îran û Tirkiyeyê de hatine îmzekirin jî. 
 
ÎXTÎMALA KU LI BAŞÛRÊ SÛRIYEYÊ BELAV BIBE 
 
Hêj baş nayê zanîn bê ka dê hevsengiya di navbera hêzên hegemon de xwedî sînoreke çawa be û teşegirtina nû ya Sûriyeyê dê bi çi rengî be. Tê payin ku guherîna nû ya li Helebê dê bandorê li seranserî Sûriyeyê bike. Geşedanên behsa xeberê dibe ku rê li ber parçebûna Sûriyeyê vekin û hevsengiyên nû yên hêzan çêbibin. Jixwe tê texmînkirin ku HTŞ dê tenê bi Helebê bisînor nemîne. Li deverên derveyî Helebê yên Îran xwe jê vedikişîne jî dê valahiyên mezin çêbibin. Di çarçoveya guherînên li qadê de dibe ku li Hema û Humsê jî liv û tevgerek dest pê bike. 
 
ŞÊXMEQSÛD
 
Geşedanên dawî dibe ku şer dîsa veguherîna rewşa destpêkê. Ev rewş ji hêla kurdan ve girîng e. Gelê kurd li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê tevî gelên din xweseriyek ava kiriye. Ji ber ku ev pergal hêj bi hêzên navneteweyî û herêmî re entegre nebûye, her tim bi xetereyan re rû bi rû ma. Rêxistina xweser a ku mînakên wê yên ewil li taxên Şêxmeqsûd û Eşrefiyê yên Helebê derketin holê, mîna salên ewil îro jî li dijî komên îslamîst ên tundrew, careke din bûn yekane cihên gel bikare xwe lê biparêze. Bi roja ye bi hezaran kesan berê xwe dan van her du taxan. 
 
Heke di hevsengiya heyî de HTŞ berê xwe bide gelê Helebê, wê demê îxtîmala şer mezin dibe. Lê belê hebûna hêzên parastinê yên li navenda Helebê û derdora wê, bawerî û misogeriyê dide gelên Sûriyeyê. Wisa tê texmînkirin ku heke HTŞ dev ji sepanên xwe yên mîna DAIŞ’ê bernede û gel ji cih û warê wan bike, şerê Sûriyeyê dê derbasî qonaxeke din bibe. 
 
DÊ RÊVEBERIYA XWESER ÇI BIKE?
 
Rewşa li Helebê derketî holê, xwedî potansiyeleke wisa ye ku tevahiya herêmê bikişîne nava şer. Gelê kurd li dijî hemû êrişan hebûna xwe parastin û vê yekê kir ku hem ji hêla leşkerî hem jî ji hêla siyasî ve weke aktorek bên dîtin. Bi avakirina herêmên biewle û bi têkoşîna li dijî DAIŞ û yên mîna wê re Rêveberiya Xweser deriyên xwe ji gelên Sûriyeyê re vekiriye. Rêveberiya Xweser, ji bo avakirina Sûriyeyeke demokratîk siyaseteke stratejîk û bi gel re serdestiya xwe li qadê ava kir. Bi vî awayî hewl dide welêt ji şer û kaosê rizgar bike û ji bo vê gavên siyasî, leşkerî û dîplomatîk diavêje. Li ser vî esasî, yek ji namzetên hêmayên avaker ên Sûriyeyê ye. 
 
MA / Nazim Daştan

Sernavên din

07/01/2025
10:44 Karasu: Rêber Apo dibêje ‘em pirsgirêkê dûrî şer çareser bikin’
10:19 Qeyûmê Êlihê neguhêzbarên şaredariyê da ber firotinê
10:17 Pekoz: Ocalan çareseriya demokratîk, hikûmet 'tasfiyeyê' esas digire
09:54 Berxwedana li dijî êrişan didome
09:53 Êş û têkoşîna edaletê ya 9 sal in didome
09:33 Di ser mirina biguman a Rojîn Kabaîşê re 84 roj derbas bûn: Midûra wargehê pirs nebersivand
09:29 'Ne tenê muxalif, divê hemû derdor aştiya civakî xurt bikin'
09:21 Li Girtîgeha Kiriklarê girtî dîsa ji ber xurekan jehrî bûn
09:01 Nivîskar Îmrek: Aştî wekî nênûk û goşt e
09:01 Bavê Leyla Şaylemez: Heya komkujî eşkere nebe sûcdar Fransa ye
09:00 ROJEVA 7'Ê ÇILEYA 2025'AN
08:55 Li Çînê bi pileya 7.1 erdhej çêbû
08:47 Şandeya ku dixwaze cenazeyên rojnamevanan werbigire 16 saetin tê sekinandin
06/01/2025
16:24 10 baroyan daxuyanî dan: Biryara sînorkirinê ya li ser dosyaya Rojîn Kabaîşê rakin
15:59 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Partiya Saadetê re dest pê kir
15:35 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û AKP’ê bi dawî bû
15:31 Saliha Aydenîz: Divê Ocalan azad bibe ku aştî çêbibe
15:28 Nobeta li ser sînorê Kobanê didome: Dê piştgiriya me ya ji bo Kobanê bidome
14:52 Mûstafa Karatepe ku nexweşê penceşêrê ye piştî 30 salan hate berdan
14:47 Malbata Gulistan Doku bi dozger re hevdîtin kir
14:41 Xwendekar ji bo Gulistan Doku û Rojîn Kabaîş meşiyan
14:05 Ekolojîst: Em ê xwedî li Şoreşa Rojava derkevin
13:39 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û AKP’ê dest pê kir
13:36 Tulay Hatîmogûllari têkildarî gotinên wê yên hatine berevajîkirin daxuyanî da
13:22 Girtiyên jin ên hatin derbkirin sewqî girtîgehên cuda kirin
12:44 Ji bo edîtorê Rojnewsê Ehmed biryara tehliyeyê hate dayin
12:44 Ji 80 baroyan ji bo Tahîr Elçî daxuyanî
12:41 Dayika Aştiyê Bedriye Demîr hat bibîranîn
12:36 Onder: Piştî serdana Demîrtaş em ê daxuyaniyeke berfireh bidin
12:18 Ji bo rojnamegerên hatin qetilkirin merasîma cenazeyê hat lidarxistin
12:13 Li Amedê nexşerêya ‘çareseriyê’: Divê zemîna qanûnî amade bikin û Ocalan azad bibe
12:06 'Ne Erdogan ne jî Bahçelî, baweriya me bi Abdullah Ocalan heye'
11:35 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Davûtoglû dest pê kir
11:31 Parêzer Tamur: Bi hedefgirtina rojnamegeran re Peymana Cinevê binpê kirin
11:02 DEM Partî ji bo nirxandina peyamên Ocalan civiya
10:55 Celal Firat: Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ji bo Elewiyan referanseke
10:54 Remzî Kartal: Ji bo baweriyê divê azadiya fîzîkî ya Rêber Apo pêk were
10:34 Abdullah Ocalan: Azadbûna jinê têkoşîna Sakîneyê ye
09:47 Serokê TOD-DER’ê Kan: Divê guh bidin peyamên Ocalan
09:30 Li Wanê rêyên 493 gundan hatin girtin
09:00 ROJEVA 6’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:47 Xwebûn bi manşeta ‘Nexşeya 2025’an diyar kir’ derket
05/01/2025
15:44 Emîne Şenyaşar li ser sînorê Kobanê bang kir: Bila ev zilm bi dawî bibe
15:27 Gurgîn Oktar piştî 30 salan hate berdan
14:54 Ekolojîst li ser sînorê Qamişloyê ne: Rojava modêla çareseriya Rojhilata Navîn e
14:24 'Em hêza xwe ji paradîgmaya Abdullah Ocalan digirin’
13:50 DBP dê meşa xwe bi hevserokên giştî yên heyî re bidomîne
13:48 Tulay Hatîmogûllari: Divê şertê aştiyê azadiya Ocalan be
13:07 Derket holê ku ‘Wezîrê dadê’ yê li Şamê kujer e
12:27 ‘Heke ji bo Gulistan Doku edalet pêk bihata niha Rojîn û Narîn dê bijiyan’
12:20 Hesabên X’ê yên MA, JINNEWS û Yenî Yaşamê hatin astengkirin
12:16 Abdullah Ocalan: Divê Tirkiye bi Kurdan re yekitiya demokratîk esas bigire
11:37 Malbata Rojîn Kabaîşê: Piştî qetilkirin, avêtin avê
11:24 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Çareserî, vekirina deriyên Îmraliyê ye
Keskîn Bayindir: Dê têkoşîna me heta azadiyê bidome
11:01 Cengîz Aktar: Li Sûriyeyê her tişt dê li gorî daxwaza Enqereyê nebe
10:35 ‘Heta tecrîd ranebe çareserî nabe’
09:59 Bekaroglû: Divê Meclis sererastkirinên rê li ber demokratîkbûnê vedikin çêbike
09:18 Kovara Jinê bi manşeta ‘Jiyana me her tim şer bû’ derket
09:15 Aldar Xelîl: Çareseriya li Sûriyeyê bi projeya Neteweya Demokratîk pêkan e
09:00 Li ANKA-DER'ê serdema qeydên nû dest pê dike
09:00 ROJEVA 5’Ê ÇILEYA 2025’AN
04/01/2025
16:49 'Şertê yekem ê aştiyê azadiya Abdullah Ocalan e'
16:47 Jin ji bo Rojîn Kabaîşê di çalakiyê de ne
15:55 'Rojava ji bo hemû cîhanê model e'
15:46 Jinên di qedexeyên derketina dervê de hatin qetilkirin li ser gora xwe hatin bibîranîn
14:58 Li 3 bajaran li aqûbeta windayan hat pirsîn
14:36 Rapora 2024'an a DFG'ê: 5 hezar û 260 nûçe hatin astengkirin
14:24 Li bakurê Tişrînê şerekî dijwar diqewime
13:25 Ji bo birayên Efeoglû yên di binçavan de hatin windakirin doza edaletê kirin
13:07 Jinên li Silopiyayê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
12:32 Li Rojhilatê di 2024’an de 63 kolber hatine qetilkirin
10:58 Îranê di rojekê de 9 kes bi dar vekirin
10:54 Li Edeneyê karkerek jiyana xwe ji dest da
10:29 Li Dêrazorê 3 zarok ji ber mayinê birîndar bûn
09:30 Xwendekar dixwazin mirina biguman a Rojîn Kabaîşê bê ronîkirin
09:23 Rengê Xelfeliyê diguhere
09:04 Mexmûriyên ku di çalakiya nobedê de ne: Çareserî bi azadiya Abdullah Ocalan pêkan e
09:00 ROJEVA 4'Ê ÇILEYA 2025'AN
03/01/2025
18:25 Dayikên Aştiyê Baroya Stenbolê ziyaret kirin
16:20 Li ser sînorê Kobanê bang kirin: Israra di têkoşînê de dê bi xwe re serkeftinê bîne
15:54 Li gundên Minbicê pevçûnên dijwar hene
15:38 Nobeda li sînorê Qamişloyê: Ger hûn jidil bin hûn ê guh bidin vîna çareseriyê
14:54 KCDP’ê rapora 2024’an weşand: 394 jin hatin qetilkirin
13:45 Çalakvanên ser sînorê Kobanê: Her peyva Ocalan dê aştiyê ava bike
13:08 Dewleta tirk bi SÎHA’yan avahiya şaredariyê hedef girt
13:07 Tanrikulu yê CHP’î: Dê helwesta me ya ji bo diyalogê bidome
13:04 Bi hezar kes li ser sînorê Kobanê meşiyan: Dê berxwedana Rojava bi ser keve
12:00 Xelkê Kobanê ji bo HSD û YPJ’ê seferber bû
11:34 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:33 ENAG û TUÎK’ê daneyên enflasyona salane eşkere kirin
11:29 Kaya ê di protestoya qeyûm de hate girtin qala îşkenceyê kir
11:11 Wezîrên Fransa û Almanyayê li Şamê ne
10:46 Gel ji bo meşa ser sînor li Pirsûsê kom bû
10:45 Bernameya Şandeya Îmraliyê ya Meclisê diyar bû
10:28 Serokê Baroya Amedê: Ji bo çareseriyê em amade ne peywirê li xwe bigirin
09:47 Baroya Mêrdînê li dijî biryara qeyûm serî li dadgehê da
09:42 HDK û DEM Partiyê ji bo aştiya civakî zend û bend badan
09:41 Li Tunusê keştiyên penaberan noqî avê bûn: 27 kes mirin
09:26 Rojnamevan Şah: Dê şerê xetên bazirganî û enerjiyê berbelav bibin
09:25 Bavek û 2 jê nexweş 4 kur