Sosyo Politik anketi: Tüm sorunların kaynağı Kürt meselesi

img
AMED - Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin anketine göre, ülkenin en önemli sorunu “ekonomik kriz” olurken, katılımcıların yüzde 47’si Kürt sorununun ekonomik kriz-işsizlik sorununa, yüzde 49,5’i demokrasi sorununa, yüzde 43,6’sı hukuk sisteminin mevcut durumuna, yüzde 53,4’ü çatışma ve şiddet ortamına, yüzde 54’ü de dış politikaya etkisinin olduğunu belirtti. 
 
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, ülkenin temel sorunları ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim’deki yasama yılı açılışında Halkların Eşitlik ve Demokratik Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ile Meclis'te tokalaşması ile başlayan gelişmelere ilişkin 19 kentte anket yaptı. 27 Ekim-15 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen anket, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Aydın, Êlih, Dêrsim, Amed, Xarpêt, Colemêrg, Qers, Mêrdin, Mersin, Muğla, Sêrt, Riha, Şirnêx, Wan ve Zonguldak kentlerini kapsadı. Yüzde 3,16 hata payı ve yüzde 98 güven aralığı gözetilen anket çalışmasına bin 358 kişi katıldı. 
 
Dört bölümden oluşan anket soru formunun ilk bölümü, araştırma grubunun sosyal, kültürel ve ekonomik profiline dair verilere ulaşmayı hedefleyen demografik sorulardan, ikinci bölüm ülkenin temel sorunları ve sorunların Kürt meselesi ile ilişkisine dair araştırma grubunun görüş, düşünce ve algılarını anlamaya dönük sorulardan oluştu. Üçüncü bölüm ise tokalaşmayla başlayan tartışmalara dair yurttaşların alg ve  yaklaşımını anlamaya, buradan çözüme ulaşmak için öneri ve taleplerine odaklandı. Dördüncü bölüm de, araştırma grubunun oy verme eğilimlerini belirlemeye dönük sorulardan oluştu. 
 
EKONOMİK KRİZ TEMEL SORUN
 
İkinci bölüm kapsamında “Sizce Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” sorusu yöneltildi. Katılımcıların yüzde 38,9’u ekonomik kriz-işsizlik, yüzde 9,5’i Kürt sorunu, yüzde 9,4’ü hukuk sisteminin mevcut durumu, yüzde 9,1’i demokrasinin olmayışı, yüzde 8,8’i çatışma ve şiddet ortamı şeklinde yanıt verdi. Türkiye’nin temel sorunları ile araştırma grubunun yaş kategorileri karşılaştırıldığında; yaş küçüldükçe “ekonomik kriz ve işsizliği” en önemli sorun olarak görenlerin oranında artış olduğu, Kürt sorununun ülkenin en temel sorunu olarak görenlerin 55-64 yaş grubundan oluştuğu ogörüldü.
 
KÜRT SORUNUNUN ETKİLERİ 
 
Bu bölümün devamında ülkenin temel sorunlarında Kürt meselesinin etkisi de soruldu. Buna göre katılımcıların yüzde 47’si Kürt sorununun ekonomik kriz-işsizlik sorununa etkisi olduğunu, yüzde 49,5’i Kürt sorununun demokrasi sorununa etkisi olduğunu, yüzde 43,6’sı Kürt sorununun hukuk sisteminin mevcut durumuna etkisi olduğunu, yüzde 53,4’ü çatışma ve şiddet ortamına etkisi olduğunu, yüzde 54’ü dış politika sorunlarına etkisi olduğunu belirtti. 
 
Ayrıca “Çatışma ve şiddet politikaları ile sınır ötesi operasyonların mevcut ekonomik krizi etkilediğini düşünüyor musunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 37,3’ü “evet”, yüzde 22,1’i “hayır”, yüzde 22’si “kısmen”, yüzde 18,4’ü “kararsızım” şeklinde yanıt verdi. 
 
TOKALAŞMA ‘OLUMLU’ GÖRÜLDÜ
 
Ankette şu ifadelere yer verildi: “14 Mayıs 2023 seçimleri oy eğilimleri tablosu incelendiğinde ise MHP’ye oy verdiğini söyleyen katılımcıların yüzde 79,2 gibi önemli bir oranının ekonomik krizde çatışma ve şiddet politikaları ile operasyonların etkisinin olmadığını düşünmesi dikkat çekicidir. Aynı biçimde ikinci ve üçüncü sırada İyi Parti ve Zafer Partisi’ne oy veren katılımcı oranlarının gelmesi dikkat çekicidir.”
 
“MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin Meclis Genel Kurulu’nda DEM Parti grubu ile tokalaşmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 43,7’si “olumlu” yanıtını verirken, yüzde 27,1’i “olumsuz”, yüzde 28,9’u “kararsızım” yanıtlarını verdi. Bu veriye göre, toplumun önemli kesimi Bahçeli’nin girişimini olumlu gördü. AKP’ye oy verdiğini bildiren katılımcıların yüzde 46,9’u, MHP’ye oy verdiğini bildiren katılımcıların yüzde 51’i, YSP-HDP’ye oy verdiğini bildiren katılımcıların yüzde 53,1’i, CHP’ye oy verdiğini bildiren katılımcıların yüzde 31,4’ü tokalaşmayı olumlu buldu. 
 
MHP’YE İNANÇ YOK
 
“Devlet Bahçeli’nin çıkışının Kürt sorununda yeni bir çözüm ve müzakere sürecine evrilmesi sizce mümkün mü?” sorusuna katılımcıların yüzde 27’si “evet”, yüzde 30’u “hayır”, yüzde 19’u “kısmen”, yüzde 14’ü “kararsızım”, yüzde 8’i “böyle bir sorun yok”, yüzde 2’si “fikrim yok” yanıtı verdi. Yaş grupları incelendiğinde bu soruya “hayır” diyenlerin 18-24 yaş ile 65+ yaş gruplarında yoğunlaştığı, yaş arttıkça “evet” diyenlerin oranında artış görüldüğü belirtildi. “Hayır” diyenlerin parti eğilimleri incelendiğinde sırasıyla yüzde 39,8’inin CHP’ye, yüzde 27,3’ünün İyi Parti’ye, yüzde 26,4’ünün MHP’ye, yüzde 25’inin YSP-HDP’ye, yüzde 22,1’inin AKP’ye oy veren katılımcılardan oluştuğu görüldü.
 
DEM PARTİ YÜKSELİŞTE
 
Araştırma grubunun seçmen tercih ve eğilimlerini, oy tercihlerindeki hareketliliği ölçmeyi amaçlayan dördüncü bölümde, “14 Mayıs 2023’te gerçekleşen genel seçimlerde hangi partiye oy verdiniz?” sorusu yöneltildi. Buna göre, katılımcıların yüzde 32,7’si AKP, yüzde 28,2’si CHP, yüzde 9,4’ü YSP-HDP, yüzde 7,8’i MHP, yüzde 4,9’u İYİ Parti, yüzde 0,9’u YRP, yüzde 0,7’si TİP, yüzde 0,4’ü Zafer Partisi, yüzde 14,9’u ise “oy kullanmadım” dedi.  
 
Aynı araştırma grubuna, “Bu pazar bir genel seçim olursa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusu da yöneltildi. Buna göre, katılımcıların yüzde 27,9’u AKP, yüzde 25,7’si CHP, yüzde 10,3’ü DEM Parti, yüzde 6,8’i MHP, yüzde 5,3’ü İYİ Parti, yüzde 1,2’si YRP, yüzde 0,9’u Zafer Partisi, yüzde 0,8’i Saadet Partisi, yüzde 0,7’si Deva Partisi, yüzde 0,7’si TİP, yüzde 0,6’sı Gelecek Partisi, yüzde 0,2’si HÜDA-PAR, yüzde 7’si “kararsızım” ve yüzde 11,9’u “oy kullanmayacağım” yanıtını verdi. 

Diğer başlıklar

14:07 Tetwan Belediye Eşbaşkanları: Kürt kültürü çalışmalarımız sürecek
13:34 Gimgim’de aşure pay edildi
13:03 İran medyası: Pezeşkiyan İsrail saldırısında yaralandı
12:23 Zilan Katliamı ile yüzleşme çağrısı
12:20 TRT yönetimine yeni atamalar
12:07 Ankara’da yangın: Biri bebek 3 kişi öldü
12:01 Kartalkaya davasında 4 kişi hakkında karar
11:43 Şile Belediyesi soruşturmasında gözaltındakiler adliyeye sevk edildi
11:22 Zwanenberg’den Öcalan’ın çağrısına destek
11:03 Töreni izleyen Agirî Baro Başkanı: Bundan sonra devlet sorumluluk almalı
09:31 Jin derginin 124’üncü sayısı çıktı
09:30 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Barışı inşa etme görevi hepimizde
09:25 Hesendîn’de maden arayan şirketin ‘ÇED’ raporu ortada yok!
09:22 ‘Sayın Öcalan'ın çizdiği yol haritasına güveniyoruz’
09:21 İki çocuğu PKK'ye katıldı: Hepimizin omuzlarına büyük yük düşüyor
09:19 Êlih'te 25 bin kişiye 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' anlatıldı
09:18 Amedli yurttaşlar: Özgürlük ve eşitlik istiyoruz
09:17 14 Temmuz direnişinin tanıkları: O dönemin ruhu bugünleri belirledi
09:15 Tutuklu gazeteci: Halkın haber alma hakkını savunacağız
09:13 12 yıl sonra törende kızını gören anne: Barış istiyoruz
09:09 Kardeşi Ali Çiçek’i anlattı: ‘Başaracağız’ diyordu
09:08 Silah envanterinin teslim edildiği hak savunucuları rapor hazırlayacak
09:07 Korucular köylülerin arazisine el koydu iddiası
09:06 DEM Parti vekiller: Meclis çözümde etkin rol almalı
09:05 Töreni takip eden İHD Eş Genel Başkanı: Devletin bahanesi kalmadı
09:04 Besta ve Biliga'da orman kıyımının görüntüleri
09:03 Kadınlar ulusal birlik için mücadele veriyor: Hedef ulusal kongre
09:00 13 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:42 Şirnex'te 13 yaşındaki çocuğa cinsel taciz
08:41 Tetwan Festivali 16’ncı günde konserle son buldu
08:28 TJA’dan Türkmen kadınlarla süreç toplantısı
12/07/2025
23:45 Halk buluşmaları: Devlet somut adım atmalı
22:25 Leyla Zana Bafil Talabani ile bir araya geldi
21:48 Kadın Kurtuluş İdeolojisi atölyeleri sürüyor
21:33 Besê Hozat’ın annesi: Kızım barışın gelmesi için mücadele ediyor
20:19 TJA ve DEM Parti’den çocuk atölyesi
20:12 Irak Cumhurbaşkanlığı: Silah yakma töreni tarihi bir adımdır
20:09 PSAKD Amed Şubesi Aşure dağıttı: Zulme rıza zulümdür
20:07 İTÜ mezuniyetinde protesto: Kayyımlar gidecek
20:00 Kırklareli’de orman yangını
19:33 Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri UNESCO listesinde
18:49 33 Düş Yolcusu anıldı
18:40 15 yıl sonra tahliye edilen Kaçar: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü Kürtlerin özgürlüğüdür
18:24 Şirnex’te Hakkari Bulvarı'nın adı ''Devlet Bahçeli Bulvarı'' olarak değiştirildi
18:11 Gazze’de can kaybı 57 bin 882’ye yükseldi
18:08 AB’den ‘gümrük vergisine’ dair açıklama
17:59 Şara ve Aliyev görüştü
17:55 İran Dışişleri Bakanı Erakçi’den ‘nükleer müzakere’ açıklaması
17:17 Türkiye Amêdiye kırsalını bombaladı
16:59 2 tutsak tahliye edildi
16:29 Zîlan Katliamı paneli: Hedef inkar ve yok etmekti
16:07 İzmir'de avukata ve yurttaşlara polis şiddeti
15:57 Fırat Nebioğlu tahliye edildi
15:41 Pervin Buldan: Yanlış yere çekilmesin, bu ittifak süreç ittifakıdır
14:46 3 tutsağa özgürlük talebi: İhtiyaçlarını karşılayamayacak durumdalar
13:34 KESK'ten 'süreç' talepleri
13:28 Kayıp yakınlarının eyleminde sürece destek: Komisyon kurulsun
13:00 Korucuların kaçırdığı Kaya'dan 33 yıldır haber alınamadı
12:38 Süne ve Çakarsın için taziye
11:22 Erdoğan: Komisyon kurup sürecin yasal ihtiyaçlarını konuşacağız
11:07 İstanbul'da ekmek fiyatlarına zam geliyor
11:00 İşte tarihi törenin hazırlık görüntüleri
10:27 Dağlardan barışa uzanan yol
09:59 Tarihi tören gazetelerin ilk manşetinde
09:50 Töreni hüzün ve mutlulukla izlediler: Başkana inancımız tam
09:39 Sebahat Tuncel: Sembolik adım atıldı, hukuki ve demokratik alan açılmalı
09:32 Saliha Aydeniz: Silahların yakılması yeni bir mücadelenin başlangıcı
09:30 Genel İş yöneticileri tahliye oldu
09:29 Yangın nedeniyle 2 mahalle tahliye edildi
09:07 Ünsal: Demokratik siyaset için anayasal düzenlemeler yapılmalı
09:06 Tarihi törene tanıklık edenler umutlu: Sorumluluk herkeste
09:04 Kalp krizi geçiren hasta tutsağın tahliyesi için yeni başvuru
09:04 Yazar Karakuş: Hukuksal reform yapılırsa süreç ilerler
09:02 Zîlan Katliamı'nın üzerinden 95 yıl geçti
09:01 Botanlılar Meclis'te düzenleme bekliyor
09:00 12 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:48 Özgürlük öncüleri ateşin ışığıyla 'yeniden doğuşa' adım attı
07:55 Tetwan'da coşkulu konser
11/07/2025
23:24 Yakılan silahlar Casenê Mağarası’nda muhafaza edilecek
23:04 Halk buluşmaları: Devlet bir an önce somut adım atmalı
22:54 Mersin’de gençlerden havai fişekli kutlama
22:44 13 yıl aradan sonra tahliye edildi: Önderliğe güvenelim
21:45 Mesud Barzani: Uygun şartlar oluşursa Öcalan ile görüşme gerçekleşebilir
21:23 İmamoğlu: Sürece yapıcı desteğimiz sürecek
20:44 Agirî’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyeleri sürüyor
20:36 Gerok MA Agirî’de çocukları eğlendirdi
20:26 İran'da 3 tutsak idam tehdidi altında
19:48 Danıştay’dan ‘Barış Akademisyenleri geri dönmeli’ kararı
19:43 Fransa’da X'e 'algoritma' soruşturması açıldı
19:36 İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan: Her iki taraf açısından da büyük bir kararlılık var
19:29 Bafil Talabani: PKK’nin yeni bir dönem başlatma kararı tarihi bir adımdır
19:23 Neçirvan Barzani: Üzerimize düşen her şeyi yapmaya hazırız
19:01 AİHM kararı sonrası mahkemeye tahliye başvurusu
18:50 Semsûr Belediye Başkanvekilliğine Ufuk Bayır seçildi
18:44 Besê Hozat: Çok netiz
18:18 Wan’da bir akademisyen tutuklandı
18:09 Fabrika patlamasında 4 kişiye ceza
18:05 Bakan Tunç: Bundan sonra çok işimiz var
17:59 30 yıllık tutsak Erdem’in tahliyesi 2’nci kez ertelendi
17:49 DEM Parti Eş Genel Başkanları: PKK'nin töreni demokratik ve özgür yaşama davettir
17:44 Sivas’ta toprak kayması: 2 işçi göçük altında kaldı
17:26 Erdoğan: Atılan adımın hayırlara vesile olmasını diliyorum
16:49 Davutoğlu: Yapmamız gereken yeni döneme öncülük etmek
16:23 Özel'den ilk açıklama: Süreç Meclis'te hızlı ve kararlı adımlarla yönetilmelidir
16:03 Leman Dergisi Yazı İşleri Müdürü gözaltına alındı
16:01 Kurtulmuş: Komisyonla ilgili çalışmalarımızın sonuna geldik
15:45 Silah yakma törenine katılanların isimleri
15:42 Tahliye olan Fikret Ataş: Önemli olan toplumsal özgürlük
15:33 Fis Ovası'nda tarihi anlara tanıklık
15:27 Tarihi törenin Amed'de yankısı: Silah bırakanlar için anayasal güvence istiyoruz
15:21 Dünya basının gündemi tarihi tören
15:20 Harun Karay için kurulan taziyeye ziyaret
15:11 Barış Anneleri: Devletin bahanesi kalmadı, adım atılsın
14:53 Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık hastaneden cezaevine gönderildi
14:53 30 yıllık tutsak: Artık devletin somut adım atması lazım
14:47 Neçirvan Barzani: Önemli ve sevindirici bir adım
14:15 ÇHD’den Alevi katliamları hakkında suç duyurusu
14:02 Tarihi töreni ekranların başında izlediler
14:00 İşte silah yakma töreninin görüntüleri
13:13 Tarihi törenin ayrıntıları: Yasal düzenlemelere ihtiyaç var
13:06 AKP Sözcüsü Çelik: Kritik eşik aşılmıştır
13:00 Tarihi gün: Barış ve Demokratik Toplum Grubu silahları imha etti
12:45 Besê Hozat da tarihi törende
12:45 Bahçeli: PKK'nin kurucu önderi sözünü tuttu
12:39 Tarihi törenden ilk görüntüler
12:20 Tarihi töreni izleyen heyet alandan çıkış yaptı
11:49 Barış ve Demokratik Toplum Grubu: Silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz
11:16 Törenin adresi: Şikefta Casenê
11:06 UCM: Sudan’da insanlığa karşı suç işleniyor
11:01 DBP, HDK ve DEM Parti heyeti tören alanında
10:45 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut yaşamını yitirdi
10:33 Halk ‘Barış ve Demokratik Toplum Grubu’nu bekliyor!
10:16 Halk maden ocağı araçlarını beldeden çıkardı
09:50 Uluslararası delegasyon tören alanına hareket etti
09:08 Trump Kanada’ya yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı
09:04 Tunç Soyer: İktidarın sillesini yiyenler ortaklığı büyütmeli
09:04 'Sahtecilik' tespit edilen Cengiz Holding projesini yargıya taşıyacaklar
09:03 33 'Düş Yolcusu' etkinliklerle anılacak: Birleşik zeminde buluşalım
09:03 YSP Eş Genel Sözcüsü Asena: Yeni bir mücadele süreci başlıyor
09:02 Halk buluşmaları: Çözüm isteniyorsa demokratik adımlar atılmalı
09:02 Emekliler düşük zamma tepkili: Yapılan zulümdür
09:01 Bozan: Sürecin yeni aşamasında Meclis'e tarihi görev düşüyor
09:01 Ömrünün 30 yılı cezaevinde geçti: Samimiyet için hasta tutsaklar bırakılmalı
09:01 Kobanê Davası’nda savunma kitabı: Jin Jiyan Azadî
09:00 Verem hastası tutsağa 3 yıldır kelepçeli muayene dayatılıyor
09:00 11 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:49 Tarihin akışının değiştiği ana doğru yol almak
07:44 Töreni izleyecek heyet Süleymaniye yolunda
10/07/2025
23:17 Halk buluşmaları sürüyor: Bu süreç halkın sürecidir
22:48 Festivalin 14’üncü günü kadın ve çocuklara adandı