AMED – DEM Parti’li Serhat Eren, Xana Axpar’da gerçekleştirilmek istenen kum ocağına ve buna karşı çıkan yurttaşlara dönük jandarmanın saldırısını Meclis’e taşıdı. 

 

Amed'in Xana Axpar (Çınar) ilçesine bağlı Husikan (Çömçeli) kırsal mahallesinde kum ocağı için yapılan ağaç kesimi yurttaşların tepkisine neden olurken, 24 Mart’ta kum ocağının açılmasına karşı çıkan mahalleliye jandarma tarafından müdahale edilerek, havaya ateş açıldı. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Amed Milletvekili Serhat Eren, konuya dair Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi sundu. 

 

Eren’in, Yerlikaya’nın cevaplaması istemiyle yönelttiği sorular şu şekilde: 

 

“* 24 Mart 2025 tarihinde Diyarbakır’ın Çınar ilçesine bağlı Çömçeli köyünde jandarma tarafından yapılan müdahalenin gerekçesi nedir?

 

* Müdahale sırasında havaya ateş açma emrini kim vermiştir?

 

*Köylülere yönelik herhangi bir fiziksel müdahale, gözaltı veya tehdit gerçekleştirilmiş midir?

 

* Kolluk kuvvetlerinin, özel bir şirketin çıkarları doğrultusunda köylülerin karşısına dikilmesi hukuken nasıl açıklanmaktadır?

 

* Çömçeli köylülerinin yaşam alanlarını koruma yönündeki haklı talepleri neden görmezden gelinmektedir?

 

* 24 Mart’taki müdahale sonrasında, köylülerin can güvenliğini teminat altına almak için herhangi bir idari işlem başlatılmış mıdır?

 

* Valilik veya Kaymakamlık, söz konusu müdahaleyle ilgili kamuoyunu bilgilendiren herhangi bir açıklama yapacak mıdır?

 

* Önümüzdeki süreçte benzer müdahalelerin yaşanmaması adına İçişleri Bakanlığı hangi önlemleri almayı planlamaktadır?”

 

Eren’in, Murat Kurum’a yönelttiği sorular ise şu şekilde: 

 

“* Çömçeli köyünde ormanlık alanda kum ocağı açılması için verilen "ÇED Gerekli Değildir" kararı, halkın itirazları ve fiili direnişi karşısında yeniden değerlendirmeye alınacak mıdır?

 

* Projenin uygulanacağı alanın, köy yerleşim alanına bu denli yakın olması ve doğrudan geçim kaynaklarını tehdit etmesi göz önüne alındığında, Bakanlığınız bu alanda bir yerinde denetim gerçekleştirmiş midir?

 

* Köylülerin dilekçeleri ve halkın itirazları Bakanlığınıza ulaştı mı? Ulaştıysa, bu itirazlara ilişkin alınmış herhangi bir idari karar var mıdır?

 

* Proje için "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınırken, bölgedeki kümülatif etkiler, yeraltı su kaynakları, hayvancılık faaliyetleri ve toprak yapısına dair bağımsız ve yerel ölçekte bir bilimsel rapor hazırlanmış mıdır?

 

* Jandarma eşliğinde yürütülen çalışmalarda halkın tepkisine rağmen projenin devam ettirilmesi, Bakanlığınızın “katılımcı çevre yönetimi” ilkesine uygun mudur?

 

* Çömçeli köyünde yaşanan bu örnekte olduğu gibi, halkın onayı olmadan yürütülen projelerle ilgili çevresel ve sosyal etki analizlerinin zorunlu hale getirilmesi için Bakanlığınızın bir düzenleme planı bulunmakta mıdır?

 

* Kum ocağı açılması planlanan bu ormanlık alanın, Bakanlığınız tarafından özel koruma bölgesi ilan edilmesi gündeme gelecek midir?”