Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Soçi’de yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. 

 

Putin, “Suriye’de çatışmalardan sonra neler yapılacağı” konusunun görüşmenin gündemi olduğunu söyledi. “Türkiye Rusya ve İran, Suriye konusunda öncü rol üstlendiler” diyen Putin,  üç ülkenin önlerine reel hedefler koyduğunu ve fikir birliğine vardığı söyledi.

 

Putin sözlerinin devamında şunları söyledi: “Üç ülke Astana sürecinde etkinlik gösterdi, iyi aşamalar kaydetti. Suriye halkının izinden gitmek zorunda kalanların evlerine gitmeleri için gerekli koşulların oluşması, çatışmaların tamamen durdurulması, çatışmasızlık bölgelerinin istikrar kazanması gibi konularda öncelikle adımlarımızı belirledik. Öncelikle Suriye içindeki grupların görüşmesi için belli bir platform oluşturulmasına karar verdik, Türkiye ve İran’ın Suriye Ulusal Kongresi toplantısı konusunda çabasını görürüyüz. Suriye toplumunun bütün kesimlerinin katılması konusunda mutabık kaldık. Çeşitli politik dış ve iç muhalefetin etnik ve dini grupların katılımı sağlanacağı bu kongrede Suriye’nin ortak ulusal sorunları görüşülecek. Gelecekte Suriye’de devlet yönetimi ve anayasa nasıl olacağı, yapılacak seçimlerin nasıl gerçekleşeceği konuların görüştük. Suriyeler, Suriye’nin kaderlerine kendileri karar vermelidir. Gerek muhalefet gerekse mevcut rejimin öncelikleri mutlaka önceliklidir.

 

ULUSLARARASI DEVLETLERİN SÜRECE DAHİL OLMASINI GÖRÜŞTÜK

 

Sayın Esad ile görüşmelerde barışçıl çözümleri görüştük. Özgür seçimlerin gerçekleşmesini. Bugün yaptığımız görüşmede ise sosyal ekonomik düzenlemelerin yapılması görüşüldü. Suriye’de yeniden alt yapı, sanayi, tarım, ticaret alanında ülkenin tekrar ayakları üzerine durmaları için bunların yeniden yapılandırılması konusunda insani yardım konusunda Suriye’nin tamamen silahlarından arınması, tarihi ve kültürel değerlerin korunma altına alınması konularında görüşüldü. Uluslararası devletlerin sürece dahil olmasını görüştük. Erdoğan ve Ruhani ile birlikte yaptığımız olumlu görüşmeler için teşekkür ediyorum. Bugün yaptığımız görüşmelerin en pozitif etkileri göstereceğini düşünüyorum.”

 

RUHANİ: AMAÇ SURİYE ULUSAL KONFERANSI’NIN YAPILMASI

 

Ruhani ise şunları ifade etti: “Her şeyden önce teşekkür etmek istiyorum. Putin’den böyle bir 3’lü zirveye öncülük yaptığı için, Suriye’de barış ve istikrar için, ayrılanların tekrar ülkesine dönmesi için… Bu toplantı öyle bir zamanda yapılıyor ki, bu 3 ülke Suriye’deki barış ve istikrar için zemin hazırlamış. 

 

‘DAİŞ KENDİSİNE DESTEK VEREN BÜTÜN ÜLKELERE TEHLİKE OLUŞTURDU’

 

Bütün dünya şunu bilmesi gerekiyor ki terörizm hiç bir ülke için iyi bir araç olamaz. Bu bütün ülkeler için tehlike oluşturuyor. Biz DAİŞ konusunda bunu gördük, DAİŞ’e destek veren bütün ülkelere bu örgüt tehlike oluşturdu. Günahsız insanların ölmesine neden oldu. Bu toplantı çok açık bir toplantıydı, 3 ülke fikirlerini açık bir şekilde izah etti. Amaç Suriye Ulusal Konferansı’nın yapılması. Bu konferansta Suriye’ye karşı olanlar ve bütün taraflar bir araya gelecekler. Yeni Anayasa için zemin oluşacak. Özgür ve adil seçim yapılacak. Bu barış ve istikrar getirebilir bütün bölge için.

 

Kongre yapılması için mutabık kaldıklarını açıkladılar. 3 ülkenin dış işleri bakanları ve genel kurmay başkanları 3 ülkenin organları bu kongrenin yapılabilmesi için anlaştılar. Bugün çok mutluyum. Barış ve istikrar için adım atılması için çok mutluyum. Gelecekte güvenli ve özgür bir seçimin yapılmasına şahit olalım. Suriye’de bunları görmek için umutluyum.”

 

ERDOĞAN: PYD İLE AYNI ÇATI ALTINDA OLMAMIZI KİMSE BEKLEMESİN

 

Erdoğan ise yaptığı konuşmada, hem Rusya ve hem de İran ile ikili görüşmeleri önemsediklerini, Putin ve Ruhani ile yaptıkları görüşmelerde bu ilişkilerin sürdürülmesi konusunda mutabık kaldıklarını söyledi. Erdoğan, “Rusya ile gerek ikili diyaloglarımız gerekse de bölgesel konularda devam ediyor. Bunun meyvelerini topluyoruz. Sayın Ruhani ile yaptığımız görüşmelerde ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi konusunda mutabık kaldık. Bugün Gerek Putin gerek Ruhani ile kritik görüşmeler yaptık. Suriye’de ateşkes tesis edilmesi amacıyla yapılan anlaşmayı tekrar teyit ettik” dedi. Erdoğan, Astana’da kaydettikleri ilerlemeler kapsamında Cenevre sürecine görüş ve önerilerini sunmayı netleştirdiklerini söyledi. 

 

“BM denetiminde şeffaf ve adil bir sürecin yürütülmesi konusunda ortaklaştık” diyen Erdoğan’da diğer iki lider gibi, “Suriye Ulusal Kongresinin siyasi süreç ile eşgüdümlü olarak çalışması konusunda karar aldık” diye konuştu. Erdoğan, “Bugün yapılan bir ilk adımdır. Bundan sonrası gerek rejim gerekse muhalefetin tutumuna bağlıdır. Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğü ile ülkemizi tehdit eden terörist unsurlara karşı duyarlılığımız devam ediyor. Karşı olduğumuz bir terör örgütü ile aynı çatı altında, aynı platformda olmamızı kimse bizden beklemesin” dedi. Erdoğan, “Putin ve Ruhani ile gerçekleştirdiğimiz istişarede Suriye’de güven arttırıcı adımlar konusunda mutabık kaldık. İhtiyaç sahiplerine ihtiyaçlarının ulaştırılması, tutukluların serbest bırakılması konusunda karşılıklı adımlar atılması gerekiyor” dedi. Erdoğan ayrıca,  İdlib sorununun çözülmesi, Efrin’deki gelişmelerin bu sürecin sonucunda netleşmesini beklediklerini dile getirdi.