Diyarbakır, Van ve Mardin büyükşehir belediye eşbaşkanlarının görevden alınması ve yerlerine kayyum atanması hem Türkiye hem de dünya basınında geniş yer buldu. Türkiye’deki gazetelerin büyük çoğunluğu “siyasi darbe” olarak yorumlanan kayyum atamalarını, iktidar penceresinden bakarak yerinde bulurken; dünya basını ise sahada olup bitenleri ve kayyumların dününü, bugününü ele aldı. 

 

EURONEWS: SİYASİ TEMİZLİK 

 

Birçok dilde yayın yapan Euronews’in haberinde, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Selçuk Mızraklı’nın “17 Ağustos 1999 depremi nasıl Türkiye tarihi açısından bir not düştüyse, bu da Türkiye siyaseti ve demokrasi değerleri açısından 19 Ağustos depremidir” sözlerine yer verildi.

 

Operasyonlar sonucu yüzlerce HDP’linin gözaltına alınmasına ilişkin “siyasi temizlik” ifadesinin kullanıldığı haberde, kayyumlara karşı Diyarbakır’da yapılan eylemlere dikkat çekildi. HDP’nin 31 Mart seçimlerinde kazandığı 6 ilçede belediye eş başkanlarına mazbatalarının verilmediği hatırlatılan haberde, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında başlatılan tasfiyelerin Kürtleri de vurduğuna işaret edildi.

 

REUTERS: ERDOĞAN SEÇİMLERDEN ÖNCE SÖYLEMİŞTİ

 

Reuters ajansının abonelerine paylaştığı haberde ise, kayyum operasyonları sonrası halkın tepkisine sert müdahalede bulunulduğu kaydedildi. Haberde, aynı anda 29 ilde 400’ü aşkın HDP’liye yönelik operasyonlara da dikkat çekildi.

 

Erdoğan’ın geçtiğimiz yıl yaptığı ve seçimlerden sonra da belediyelere el konulacağına dair açıklamalarına yer veren Reuters, HDP’nin eşbaşkanlara yönelik suçlamaların yalanlara dayandığına dair açıklaması paylaşıldı.

 

Reuters, başta CHP olmak üzere AKP’li eski cumhurbaşkanı ve başbakanların da operasyonlara tepki gösterdiğine yer verdi.

 

TAZ: İSTANBUL SEÇİMLERİ NEDENİYLE GERİ PLANA İTİLMİŞTİ

 

Almanya’da yayınlanan Tageszeitung (TAZ) gazetesinde, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçimlerden önce bizzat “politikalarına karşı çıkan siyasetçilerin” seçilmeleri halinde görevden alınacaklarını ilan ettiği hatırlatıldı. Bu konunun yenilenen İstanbul seçimleri nedeniyle arka plana itildiği vurgulanan haberde, kayyumların çok önceden planlandığı gerçeğine işaret edildi.

 

LE MONDE: MUHALEFETE YENİ BİR DARBE

 

Fransa’nın önde gelen gazetelerinden Le Monde da, “Türkiye’de baskılar” başlığıyla verilen haberde, kayyum operasyonlarının “Türkiye’de muhalefete vurulmuş yeni bir darbe” olduğunun altı çizildi. Görevden almaların seçimlerden 5 ay bile geçmeden gerçekleştiği kaydedilen haberde, HDP’nin özellikle 2016’dan bu yana büyük bir baskıyla karşı karşıya olduğu vurgulandı.

 

Le Monde haberinde, kayyumlara karşı CHP’nin yanı sıra AKP içinden dahi tepkilerin geldiği belirtilirken, HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin gözaltına alınan hiç kimsenin suç işlemediğine dair sözleri paylaşıldı.

 

NZZ: KÜRTLER 31 MART’TA GÖSTERMİŞTİ

 

İsviçre’de yayınlanan Neue Zürcher Zeitung (NZZ) gazetesinde Inga Rogg imzalı geniş haberde ise, kayyum operasyonlarının 15 Temmuz sonrasındaki geniş tasfiyeleri hatırlattığına dikkat çekildi.

 

AKP lideri Erdoğan’ın önünde seçim olmaması nedeniyle Kürt sorunu konusunda farklı bir yol izleyebileceği ihtimalinin doğduğu savunulan haberde, PKK Lideri Abdullah Öcalan’la yıllar sonra görüşülmesine izin verilmesinin bu yönlü spekülasyonları güçlendirdiği hatırlatıldı.

 

Haberde, “Erdoğan, şimdiki darbesiyle barışçıl bir çözümde çıkarı olmadığını açıkça gösteriyor. Ayrıca daha ziyade baskı ve şiddetle Kürtleri diz çökmeye zorlayabileceğine inanıyor. Kürtler, bu yolun başarı getirmeyeceğini 31 Mart’taki yerel seçimlerde açıkça göstermişlerdi” yorumu yapıldı.

 

DIE PRESSE: UZUN SÜREDİR PLANLANMIŞ

 

Avusturya’nın önde gelen gazetesi Die Presse’nin kayyum sonrası Diyarbakır’da halka yönelik polis müdahalesinde çekilen bir fotoğrafla okuyucularına taşıdığı haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın HDP’ye karşı tonu sertleştirerek, eşbaşkanları görevden aldırdığı vurgulandı.

 

Sabah saatlerinden itibaren üç büyük kentte belediyelere yüzlerce polisle baskınların düzenlendiği kaydedilen haberde, “Polis operasyonlarının çapı ve koordinasyonu, Kürt siyasetçilere yönelik bu darbenin uzun süredir planlandığını gösteriyor” yorumu yapıldı.

 

YENİ ŞAFAK: TERÖR TEMİZLİĞİ

 

Kayyumlar Türkiye basınında da yer gördü. İktidara yakın gazeteler kayyum haberini HDP belediyelerini ve eşbaşkanlarını hedef alarak görürken, muhalif gazeteler ise kayyum atamasını darbe olarak gördü.

 

İktidara yakınlığıyla bilinen Yeni Şafak Gazetesi HDP’li belediyeleri ve yerine kayyum atanan belediye eşbaşkanlarını hedef alarak kayyum haberini, “3 belediyede terör temizliği” başlığıyla manşetten gördü.

 

AKİT: KANDİL’İN BELEDİYELERİ KAYYIMA EMANET

 

Yine iktidara yakın olan gazetelerden Akit Gazetesi, “Kandil’in belediyeleri kayyıma emanet” başlığıyla haberi manşetten gördü. Görevden alınan 3 belediye eşbaşkanının fotoğraflarının yer aldığı haberde, “Terörle arasına mesafe koymayan HDP’li 3 belediye başkanı görevden alındı” denildi.

 

STAR: KANDİL’E HİZMET EDİYORLADI

 

“Millete değil Kandil’e hizmet ediyorlardı” manşetiyle çıkan Star Gazetesi, “Belediyeleri terör örgütü karargahına çeviren, bütçeyi yatırıma değil Kandil’e aktaran HDP’li Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir belediyelerine kayyum atandı, 29 ilde eşzamanlı operasyonda 418 terör şüphelisi de gözaltına alındı” şeklinde haberi verdi.

 

SABAH: ÜÇÜNÜN DE TERÖR DOSYASI KABARIK

 

Sabah Gazetesi “Üçünün de terör dosyası kabarık” manşetiyle, “İşte görevden alınan Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediye başkanları hakkında yürütülen 22 terör soruşturması” diye haberi servis etti.

 

AKŞAM: TERÖRE DESTEĞE GEÇİT YOK

 

Akşam Gazetesi haberi, “ Teröre desteğe geçit yok” manşetiyle gördü. Belediye eşbaşkanlarını “ terör cenazesine” katılmakla suçladı.

 

TÜRKİYE: BAYRAĞA DOKUNANA DEVLET DOKUNDU

 

Türkiye Gazetesi, kayyum atanmasını “Bayrağa dokunana devlet dokundu” manşetiyle gördü. Gazete haberi, “Halktan aldıkları desteği terörün hizmetine sunan Diyarbakır, Mardin ve Van Belediye Başkanları görevden alındı” diye verdi.

 

AYDINLIK: HDP’YE BELEDİYE MEHMETÇİĞE KURŞUNDUR

 

Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in gazetesi Aydınlık, “İşte suçları” diyerek, haberi “HDP’ye belediye Mehmetçiğe kurşundur” manşetiyle verdi.

 

KARAR: SEÇİMLE GELEN KAYYUMLA GİTMESİN

 

Karar gazetesi ise haberi “ Seçimle gelen kayyumla gitmesin” başlığıyla gördü. Haberi, şöyle sundu: “İçişleri Bakanlığı, Diyarbakır, Van ve Mardin belediye başkanlarını ‘terörle iltisaklı oldukları’ gerekçesiyle görevden aldı. Seçimden beş ay sonra alınan kayyum kararı için muhalefetten ‘seçimle gelen seçimle gitmeli’ tepkisi geldi. HDP’nin terörle arasına mesafe koymaması üzerinden yönetilen eleştirilere karşılık, kesinleşmiş yargı kararı olmadan atılan adımın demokratik değerleri zedelediği belirtildi.” 

 

SÖZCÜ: 3 BELEDİYEYE KAYYUM

 

Kayyumu birinci sayfadan ikinci haber olarak gören Sözcü Gazetesi, “3 belediyeye kayyum” başlığıyla “Haklarındaki terör soruşturması nedeniyle görevden uzaklaştırılan başkanların yerine o illerin valileri atandı. Karar siyaseti böldü. Muhalefet sert tepki gösterdi” şeklinde haberi verdi. Gazete, “Kayyumun ilk işi Erdoğan’ın fotoğrafını odaya asmak oldu” haberini de fotoğraflı verdi. 

 

CUMHURUYİET: KAYYUM DARBESİ

 

Muhalif gazetelerden Cumhuriyet ise, belediye eşbaşkanlarının görevden alınmalarını “Kayyum darbesi” manşetiyle gördü. Cumhuriyet haberde, 31 Marttan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “seçilseler de  o görevde kalamazlar” şeklindeki açıklamasına yer vererek, kayyum atanacağı yönünde işaret verildiğini hatırlattı.

 

BİRGÜN: SANDIKTAN ÇIKAN İRADEYE DARBE

 

BirGün Gazetesi, “Sandıktan çıkan iradeye yine darbe” manşetiyle haberi şöyle verdi: “31 Mart seçimlerinde HDP’nin kazandığı Diyarbakır, Van ve Mardin belediyelerine 4.5 ay sonra kayyum atandı. Halkın iradesine yapılan darbeye tepki yağdı.” 

 

YENİ YAŞAM: ZEHİR ZIKKIM OLSUN

 

Haberi birinci sayfada tam çalışan Yeni Yaşam Gazetesi, “Zehir zıkkım olsun” manşetiyle haberi gördü. Kayyum atanmasından dolayı halkın öfkeli olduğunun belirtildiği haberde, kayyum atamasına karşı halkın gösterdiği tepkilere yer verildi.

 

EVRENSEL: BU DARBE HEPİMİZE

 

Muhalif gazetelerden Evrensel ise, “Bu darbe hepimize” başlığıyla verdiği haberde, HDP’li 3 belediyeye kayyum atanması tüm Türkiye halklarının iradesine yönelik bir darbe olarak değerlendirildiğine yer verdi. Gazete, kayyuma karşı verilen tepkiler ile bu tepkilere karşı polis müdahalesini işlediği haberde, “ Demokrasi talebine polis müdahalesi” dedi.