İSTANBUL - Uluslararası Af Örgütü'nün raporuna göre, 2019 yılında toplam 20 ülkede 657 idam cezası uygulandı. Bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 5’lik bir düşüş gösterirken, Yemen, Suudi Arabistan, Irak, Güney Sudan, Çin ve İran’da ise idam cezalarında artış oldu.
Uluslararası Af Örgütü, 2019’da küresel ölçekte ölüm cezalarını değerlendirdiği bir rapor yayımladı. Rapora göre, dünya çapında infaz edilen idam cezalarında geçen yıl son 10 yıldaki en düşük seviye kaydedildi. Dünyada 2019 yılında toplam 20 ülkede 657 idam cezası uygulanırken, bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 5’lik bir düşüşe işaret ediyor.
Dünya genelinde idam cezaları azalırkern bazı ülkelerde infaz edilen idam cezalarında artış görüldü. Bu ülkeler Yemen, Suudi Arabistan, Irak ve Güney Sudan olarak belirtildi. Örgüte göre, Çin ve İran’da ise daha fazla idam cezası uygulandı. Ancak Çin’de idam cezaları açıklanamadığı için veriler dahil edilemedi. Ancak raporda özellikle Çin'de olmak üzere kayıtlara geçmeyen binlerce ölüm cezasının infazının gerçekleştiği tahminine yer veriliyor.
Rapora göre, kayıtlara geçen idam cezası infazlarının 251’i İran’da kaydedildi. Irak’ta en az 100, Mısır’da ise 32 idam cezası uygulandı.
Arabistan’ın bugüne kadar kaydedilen en yüksek sayıda ölüm cezası uyguladığı ifade edildi. Suudi Arabistan yetkililerinin geçen yıl 184 kişiye verilen ölüm cezalarını infaz ettiğine yer verildiği raporda, “Bu sayı Uluslararası Af Örgütü’nün kayıtlarına göre bugüne kadar bir yıl içinde Suudi Arabistan’da gerçekleştirilen en yüksek infaz sayısıdır” denildi.
BİLGİLER GİZLENİYOR
Rapor hakkında açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü Araştırma, Savunuculuk ve Politikalar Kıdemli Direktörü Clare Algar, ölüm cezalarının insanlık dışı olduğunu söyledi.
Ölüm cezalarının caydırıcı olduğunu gösteren bir kanıt olmadığına dikkat çeken Algar, bu cezanın özellikle Suudi Arabistan’da siyasi muhaliflere karşı bir silah gibi kullanılmasını kaygı verici olarak niteledi.
Irak’ta da ölüm cezası sayısının iki katına çıktığını aktaran Algar, 2019’da ölüm cezasının uygulandığı ülkeleri şöyle sıraladı: Çin (binlerce), İran (en az 251), Suudi Arabistan (184), Irak (en az 100) ve Mısır (en az 32).
‘NEDENLERİ HAKLI GÖSTEREMİYORLAR’
Çin, Kuzey Kore ve Vietnam gibi ülkelerde bilgi erişimi sorunu olduğunu belirten Algar, ölüm cezası uygulamasının gerçek boyutlarının gizlendiğini söyledi. “Ölüm cezasını en güçlü şekilde savunan ülkeler bile ölüm cezasına başvurulmasını haklı göstermekte zorlandıkları için gizliliği seçti” diyen Algar, “Belarus ve Botsvana’dan İran ve Japonya’ya kadar çeşitli ülkelerde infazlar ailelere, avukatlara, hatta bazı durumlarda kişilerin kendisine bile önceden haber verilmeden gerçekleştiriliyor” ifadesini kullandı.
‘BUNLARA SON VERİLMELİ’
Küresel ölçekte ölüm cezasının 106 ülkede tüm suçlar için yasal olarak kaldırıldığını söyleyen Algar, 142 ülkede yasalarda veya uygulamada kaldırıldığını dile getirdi. Afrika ülkelerinde de cezanın kaldırılması için adımlar atıldığını ifade eden Algar, “Ölüm cezasının tüm dünyada kaldırılması yönündeki gidişatı sürdürmeliyiz. Tüm devletlere ölüm cezasını kaldırma çağrısında bulunuyoruz. Uluslararası toplum, ölüm cezasını uygulamaya devam eden az sayıda ülkeye bu insanlık dışı uygulamaya temelli son verilmesi için baskı yapmalıdır” diye konuştu.