Cudi Dağı eteklerinde bulunan Şırnak’ın Balveren (Gundikê Melê) beldesine bağlı Benavya bölgesinde bıtım-menengiç (Kezwan) toplanmaya başlandı. Bölge halkı açısından önemli bir geçim kaynağı olan kezwandan, bu yıl süreklileşen orman yangınları ve ağaç kıyımından dolayı istenilen verim alınmadı. Özellikle dağlık ve kırsal kesimlerde kendiliğinden yetişen kezwanın yolculuğu oldukça zor ve zahmetli. 

 

Benavya köylüleri, her yıl sonbahar mevsiminde sabahın ilk ışıklarında katırlarını hazırlayarak, kezwan toplamak için yola koyulur. Saatlerce süren yolculuğun ardından Cudi Dağı'nın eteklerine varan köylüler, burada yapılan hazırlıkların ardından kezwan toplamaya başlıyor. 

 

KEZWAN YOLCULUĞU

 

Her yıl rotasını Cudi Dağı’na çevirerek zorlu yolculuğa çıkan Mehmet Anık, bölgede yetişen kezwanın meşhur olduğunu söyledi. Anık, en iyi kezwanı toplamak için dağın zirvesine doğru yol aldıklarını belirterek, şöyle anlattı: "Her gün sabahın erken saatlerinde kalkıyoruz, kahvaltı yapıyoruz, katırlarımızı hazırlıyoruz, kadınlar ve çocuklarla birlikte Cudi'nin eteklerine doğru yol alıyoruz. Kezwan toplamak oldukça zor ve zahmetli. Kezwan toplandığı zaman biri ağaca çıkar, iki kişi de altında toplar. Ağaçtan düşme ihtimaliniz çok yüksek. Çünkü ağaç kaygan ve her an düşebilirsiniz. Ama bütün tehlikelere ve zorluklara rağmen toplamaya koyuluyoruz. 5 saat boyunca ancak bir çuval toplayabiliyoruz. Topladığımız kezwanları daha sonra eve götürüyoruz. Ardından güneşte kurutuyoruz.”

 

Bölge halkının büyük bir bölümünün geçim kaynağı olduğunu söyleyen Anık, kilosunun bu yıl 100 TL olduğunu söyledi. Orman yangınlarından dolayı istenilen verimi alamadıklarını dile getiren Anık, “Son dönemde yaşanan yangınlardan dolayı binlerce ağaç kül oldu. Bir taraftan yakıyorlar, bir taraftan da kesip satıyorlar. Doğa büyük bir tahribatla karşı karşıya. Batıda çıkarttığınız sesi burada da çıkartın. Bu ağaçlar, bu ormanlar hepimizin" ifadelerini kullandı. 

 

BİR SANİYEDE YOK EDİLİYOR

 

Dağların ağaçsız bırakıldığını ifade eden Anık, “Ağaçlarımız kesilip satıldı. Bölgenin gelir kaynağı bu bitkiler üzerinedir. Bu doğa tahribatının herkesin görmesini istiyoruz. Asırlık çam ağaçlarını kökten kesiyorlar. Herkes bu doğa katliamına karşı sessiz. Benim vicdanım var diyen hiçbir insanın bu yangınlar karşısında sessiz kalmaması gerekir. Her şeye şahitlik eden bu asırlık ağaçlar bir saniye de yok ediliyor. Günahtır, yazıktır. Nefesimiz, soluğumuz kesiliyor. Bu yangınlar sadece insana zarar vermiyor, ormanda bulunan her bir canlıya zarar veriyor” şeklinde konuştu.

 

MA / Zeynep Durgut