MARDİN - Pandemi sonrasında alınan kısıtlamalar ve iktidarın destek vermemesinden dolayı zor günler geçiren Mardin esnafı, destek diye açıklanan rakamları gülünç olarak değerlendirdi.
Koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkili olmasından bu yana alınan kısıtlamalar, iktidarın destek vermediği esnaf zor günler yaşıyor. Kısıtlamalarda en fazla kapalı kalan sektörlerin başında gelen kafe ve lokanta esnafı, iş yamadığı için kepenk indiriyor. Aylardır aynı sorunları yaşayan Mardin esnafı da, sorunların çözülmesi için çağrıda bulundu.
‘KÖTÜ DURUMDAYIZ’
Mardin’de uzun yıllardır kafe işleten Toprak Damar, sürecin başından bu yana yaşadıklarını “Bittik değil, daha kötü durumdayız” diyerek yaşadıkları durumunu özetledi. Damar, tedbir diye sunulan uygulamaların ekonomik olarak yansımasının hesap edilmediğine dikkat çekti. Bir yıldan fazla süredir işletmelerinin kapatıldığını ve hiçbir gelir kaynaklarının olmadığını kaydeden Damar, nasıl geçindiklerini, kiralarını nasıl ödediklerini düşünen kimsenin olmadığını söyledi. Aylık 3 bin lira kira ödediğini ve hükümetin pandeminin başından bu yana kendilerine yaptığı ödemenin 3 bin lira olduğuna dikkat çeken Damar, “Geçinemiyoruz ve ne yapacağımızı da bilemiyoruz. Öyle başarısız, öyle saçma bir süreç yönetildi ki; önümüzde bizleri nelerin beklediğini de bilemiyoruz. Bu pandemi süreci yönetilemiyor. Her esnafa 5 bin lira ödenmesine ilişkin açıklamanın ötesinde bir şey yok. Ola ki; bunu ödeseler bile bu çok komik bir rakam. Bir aylık sıkıntılarımızı giderir” ifadelerini kullandı.
‘DEVLET BİR YIL BAKAMIYOR’
Pandemi sürecinin ve kısıtlamaların kendilerine çok boyutlu etkilerinin olduğunu anlatan Damar, ruh halinin bozulduğunu söyledi. Sürekli alacaklıların aradığını belirten Damar, “Bütün bunları topladığımız zaman açıkçası psikolojik olarak da destek görmemiz gerekiyor. 20 yıldır esnafım. 20 yıldır bu devlete vergi ödüyorum. Bu devlet bana bir yıl bakamıyorsa çok da söylenecek bir şey yok” dedi.
DESTEK YOK
Mardin’de 4 yıldır kafe işleten Kenan Arda, durumlarının iyi olmadığını belirterek, kiralarını ceplerinden ödediğini ifade etti. Sürecin kendilerini perişan ettiğini dile getiren Arda, aylık 6 bin lira kira ödediğini, başvurularına rağmen devletten hiç destek alamadığını söyledi. Desteğin adı olduğunu ancak kendisinin olmadığını ifade eden Arda, 5 çalışanının da ve kendisinin de işsiz olduğunu dile getirdi. Arda, taleplerinin iş yerlerinin açılması olduğunu kaydetti.
‘PERSONEL DE BİZ DE İŞSİZ KALDIK’
Öğretmen olan ama ataması olmadığı için pandemiden öç ay önce kafe açan Murat Elban ise, iş imkanı olmadığı için kafe açmayı tercih ettiğini söyledi. Elban, “Kira, Bağ-Kur ödemeleri, işçilerin sigorta ödemeleri var. Ödemeleri yapamadığımız için işçileri işten çıkarmak zorunda kaldık. Kafeler kapalı olduğu için biz de aslında işsiziz” dedi.
4 bin lira kira ödediğini ancak aldığı desteğin 700 lira olduğunu ifade eden Elban, devletin uyguladığı politika nedeniyle iş yeri sahiplerinin de yanlış yönlendirildiğini söyledi.
RAKAMLAR GÜLÜNÇ
Kızıltepe’de 4 yıldır kafe işletmecisi olan Mehmet Emin Aslan da, uygulanan kısıtlamalarla yaşamsal haklarının ellerinden alındığını söyledi. Hükümetin destek olarak açıkladığı rakamların gülünç olduğunu kaydeden Aslan, 15 bin liraya ulaşan kira bedellerinin karşılığında devletin günlük kendilerine 6 lira civarında bir ücret desteği sağlamasını “Devletin bize layık gördüğü 6 liradır. Bunun da adına destek diyerek, mikrofonlar karşısında büyük bir haykırışla ‘esnafa destek veriyoruz. Müjde paketleri açıklıyoruz’ diye işin şovunu yapıyorlar” diye konuştu.
‘BIÇAK KEMİKTE’
Aslan, “Yaralarımız var ve toparlayamayacağız diye korkuyoruz. 3 ay sonra kapatmayacakları ne malum. 6 tane kiram birikti. İş yeri sahibi de mağdur. Ortak mağduriyetler içinde çırpınıp, gidiyoruz. Vergi borçlarından dolayı kredi de verilmiyor. Devlet bile hakkından vazgeçmiyorsa iş yeri sahipleri hakkından nasıl vazgeçsin. Esnafım cebimde 10 lira param var” dedi. “Bıçak kemikte” diyerek yaşanan zor durumu anlatan Aslan, “Madem ki günah keçileri bizdik, aşılanmaya bizden başlansaydı. Aşı da yok ortalıkta. Evlenme arifesindeydim, evlenemiyorum. Eve gittiğimizde elimizde bir poşetle girememenin ya da bir beklenti içinde olan ailenin karşısında o mahcubiyeti yaşıyoruz” diye konuştu.
‘TÜM ESNAF ZOR DURUMDA’
Kendileri ile çevrelerindeki esnafın destek görmediği gibi baskılara maruz kaldığını belirten Esnaf Ahmet Doğan ise, devletin ne yaptığını anlamadıklarını söyledi. Doğan, “Bir açıyorlar, bir kapatıyorlar. Bizi çok zorluyorlar. Ekonomik olarak fazlasıyla içeriye girmemize sebep oluyor. Devlet yardım yaptığını söylüyor. Ben gerçek anlamda bir yardım görmedim. Çevremdeki arkadaşların da yardım almadığını biliyorum. Ya yol göstersinler ya da ayakta durmamız için yardım yapsınlar. Bu bizim hakkımızdır. Kimseden kendi malını bize vermesini istemiyoruz. Diyoruz ki; biz ayakta olursak, siz de ayakta olursunuz. Yok olursak siz de yok olursunuz. Sadece kafeler değil, tüm esnaf bu durumda. Hepsi perişan. Madem hastalık var yardım yapılmıyor. Neden; sen her şeyi alıyorsun. Mülk sahibi kirasını alıyor, vergini alıyorsun. Muhasebe ayrı alıyor. Elektrik, su, sigortanı ayrı alıyorsun” dedi.