Ekonomik kriz, yıl içerisinde yaşanan kuraklık, yayla yasakları, gübre ve saman fiyatlarında yaşanan artış Van'ın meşhur otlu peynirini de vurdu. 2 yıl öncesine kadar kilosu 30 ila 40 TL arasında satılan otlu peynirin fiyatı, zamlar ve krizin etkisiyle 65 ila 70 TL'ye kadar çıktı. Bu durum Van Peynirciler Çarşı'sındaki hareketliliği de azalttı. Yurttaşlar peynir alamamaktan, esnaf ise satamamaktan dert yandı.  

 

ESNAF PEYNİR SATAMIYOR  

 

Çarşı esnaflarından Serkan Kıvanç, 30 yıldır peynir işiyle uğraştıklarını ancak hiçbir dönem peynir fiyatının bu denli yükselmediğini aktardı. Peynirin bu kadar pahalı olmasının normal olmadığını kaydeden Kıvanç, Nordûz yaylaları ve Özalp ilçesinde gelen peynirlerin daha pahalı olduğunu ifade etti. Peynir satamamaktan dert yanan Kıvanç, sattıkları peynirden de kar edemediklerini söyledi. 

 

ZAMLARIN ETKİSİ

 

Ot, saman, gübreye yapılan zam ve kuraklık nedeniyle süt ve süt ürünlerine de zam geldiğine dikkati çeken Mehmet Akgün adlı esnaf, bu durumun peynir fiyatlarına da yansıdığını dile getirdi. Akgün, "Köylülerin masrafları her gün biraz daha artıyor. Daha önce yılda 15 ton peynir satıyordum. Ama bu iki yıldır bu oranı yakalamak artık imkansız hale geldi. Bir peyniri tezgaha çıkardığımızda bir ay içerinde satışa sunmamız gerekiyor. Aksi takdire hava aldığı için tadı gittikçe bozuluyor. Şuan kiraya 2 bin 550 TL veriyoruz. Ben ve babam çalışıyoruz ama kışın kiramızı cebimizden karşılıyoruz. Burada dükkanını kapatıp inşaat işçiliğine başlayan insanlar var” diye konuştu. 

 

15 TONDAN 1 TONA DÜŞTÜ 

 

30 yıllık çarşı esnafı olduğunu aktaran Seyithan Güler, peynir fiyatlarının son 3 yıldır sürekli arttığına işaret etti. Bu durumun en önemli nedenlerinin başında kuraklığın geldiğini belirten Güler, süt veriminin de buna bağlı olarak giderek azaldığını anlattı. Güler, “Bir yıl önce yaklaşık 15 ton peynir aldım ama bu yıl sadece bir ton peynir alabildim. Bu nedenle hem biz hem köylüler zor günler geçiyoruz” diye dert yandı. 

 

SATIŞTA YÜZDE 50 DÜŞÜŞ 

 

Kuraklıktan kaynaklı hayvanlardan yeteri kadar süt alamadıklarını ifade eden peynircilerden Yahya Girgin ise, bundan kaynaklı peynire zam yapıldığını söyledi. Hayvan sayısının da giderek azaldığını aktaran Girgin, peynirin zamlı satılması satışlarda yüzde 50'ye kadar azalmanın yaşanmasına neden olduğunu kaydetti.  

 

MA / Dindar Karataş