Federe Kürdistan Bölgesi’nin 25 Eylül 2017’de bağımsızlık referandumunda Habur Sınır Kapısı’nı kapatmakla tehdit eden AKP, Zap, Metîna ve Avaşîn bölgelerine yönelik saldırılarda işbirliği yapan Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) kapıları sonuna kadar açtı. Federe Kürdistan Bölgesi’nde referandum kararına karşı çıkan AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, “Bir vanayı kapadığımız anda iş bitti. Bütün geliri meliri hepsi ortadan kalkıyor. TIR'lar Kuzey Irak'a çalışmadığı anda bunlar yiyecek, giyecek bulamayacaklar" tehditlerinde bulunmuştu. 

 

KDP’LİLERE ‘TRANSİT GEÇİŞ’ HAKKI 

 

Savaş ortaklığı sonrası Habur Sınır Kapısı’ndan Türkiye’ye geçen KDP’lilere “transit geçiş” hakkı tanındı. Günlük binlerce aracın geçiş yaptığı ve haftayı bulan trafik kuyrukların oluştuğu sınır kapısında, KDP’li olduğuna dair “kart” taşıyanlar, transit giriş- çıkış yapıyor. 

 

KDP’LİLER ‘KARINCA’ OLDU

 

Bu durum, halk arasında “Karınca” olarak adlandırılan sınır ticareti yapanların işini bitirme noktasına getirdi. Silopi’den sınır kapısını geçenler harç bedeli (pul) için 150 TL ve araç ücreti için 50 TL ödeyerek, günlerce kuyrukta bekletiliyor. Ticaret yapanlar, belirlenen kota dışında ürünü fazlasını getiremezken, aşanların hem ürünlerine el konuluyor hem de yüklü para cezası kesiliyor. Ancak “kart” taşıyan KDP’liler, hem harç bedeli ödemiyor hem kota sınırına tabi tutulmadan transit geçiş yapıyor. 

 

‘ARTIK BU İŞİ YAPAMIYORUZ’

 

Habur Sınır Kapısı’nda görüştüğümüz ticaret yapan “karıncalar”, “Ödediğimiz harçlar dışında karşı gümrük (KDP denetimindeki İbrahim Halil Sınır Kapısı) bizleri bilinçli olarak 3-4 gün bekletiyor. Bizler gümrük kapısında bekliyoruz ama Irak pasaportu olan kişiler çok rahatlıkla anında geçiyor. Bizlere ürün getirme kotası uygulanırken, Başûr’dan gelenler alabildiği kadar ürün alıyor ve hiçbir ödeme yapmadan rahatlıkla günü birlik gidip geliyor. Eskiden 3-5 kuruş para kazanıp geçimimizi bunun üzerinden sağlayabiliyorduk ama son zamanlarda çıkarılan bu uygulama yüzünden artık bu işi de yapamıyoruz” dedi.

 

LÜKS ARAÇ TRAFİĞİ

 

Sınır ilçesi olan Silopi ve Cizre ilçesindeki esnaflarda son zamanlarda Federe Kürdistanlı Bölgesi’nden gelen KDP’lilerin sayısının arttığını söyledi. TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesinden kaynaklı dolarla alışveriş yapan Federe Kürdistanlıların gelişini arttırdı. Her gün onlarca KDP’linin araçlarıyla gelerek gıda malzemeleri alarak Federe Kürdistan Bölgesi’ne götürdüğünü belirten esnaflar, “En çok aldıkları ürün tavuk ve yumurta oluyor. Tavuğu biz burada kilosunu 39 TL’den satıyoruz. Başûr’da ise kilosu TL karşılığı olarak ortalama 70 TL’ye satılıyor. Onun için insanlar her gün gelerek 30-40 koli tavuk alıyor. Yine yumurta içinde durum aynı. Aradaki fiyat farkı çok olunca, Başûr’da ekonomik durumu iyi olan insanlarda geliyor artık. Her gün lüks araçlarla Silopi ve Cizre’ye gelerek, araçlarını doldurana kadar ürün alıyor. Onlar sınırdan geçerken herhangi kota ya da para ödemesi yapmadan rahatlıkla gidip geliyorlar” diye konuştu.