ANKARA - HDP'li Garo Paylan, iktidarın ek bütçesinin savaş ve rant politikalarını devam ettirmeye yönelik olduğunu belirtirken, CHP’li Abdüllatif Şener de “Önünü görmeyen bir hükümetin ekonomiyi yönetme kabiliyeti yok demektir” dedi.
AKP-MHP tarafından getirilen ve muhalefetin ilk günden “kadük hale geldi” dediği 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi hedefini tutturamadı. AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan imzasıyla Meclis’e sunulan ek bütçe teklifinde 2022 yılı bütçesine 880 milyar 474 milyon 775 bin lira ödenek eklenmesi öngörülüyor.
Yılın ortasına dahi gelmeden getirilen ek bütçenin gerekçesinde ise enflasyondaki artış ile Türkiye ve dünyada yaşanan ekonomik ve jeopolitik gelişmeler sonucu meydana genel fiyatlar seviyesindeki artışlar gösterildi.
Ancak geçtiğimiz yıl bütçesinin görüşmeleri sırasında dolar kurundaki yükselişle birlikte muhalefetin yeni bütçe yapılması yönündeki önerilerini iktidar dikkate almamıştı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Garo Paylan ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Konya Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Abdüllatif Şener, konuyu Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirdi.
‘HÜKÜMET EKONOMİYİ YÖNETEMEZ’
CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener de 2021 yılında yapılan bütçe görüşmelerinde kendisinin de diğer komisyon üyesi milletvekillerinin de bütçenin gerçekçi olmadığı, bütçe ile yıl sonunu çıkaramayacakları ısrarla söylenmesine rağmen tek değişiklik yapılmadan geçirildiğini hatırlattı. İktidarın 2022 yılının yarısı dahi gelmeden getirdiği bütçenin iflas ettiğinin altını çizen Şener, şöyle devam etti: “Bütçenin 2022 yılını çıkarmayacağı sonucuna iktidar da ulaştı. Hükümetin önünü görmediğini, önündeki bir yıl içerisinde kamu gelirlerini, giderlerine uygun bir şekilde bütçeleyemediğini göstermektedir. Önünü görmeyen bir hükümetin ekonomiyi yönetme kabiliyeti yok demektir. Ekonomik sorunları çözme kabiliyetinin olmadığını gösterir. Muhalefetin samimi eleştirilerini dikkate almadığı gibi kendi çizgisini de sürdüremediğini ve ülkeyi yapboza çevirdiğini gösterir.”
‘FAKİRDEN ZENGİNE SERVET AKTARIMI OLACAK’
Bütçedeki döviz garantili ödemeleri anımsatan Şener, “Bunun miktarı 5,2 milyar dolar civarındaydı. Aralık ayındaki kura göre 42 milyar TL’lik ödenek koymuştu. Bugünkü kura göre 90 milyar TL’ye çıktı. Yıl içinde doların yükseleceği belli olmasına rağmen ısrarla yerleştirdi. Kur Korumalı Mevduat düzenlemesine geçildi. Bankaların ödediği yüzde 17 faiz dışında kurdaki artışa dayalı ortaya çıkan farkı da hazineden ödemeyi öngörmüşlerdir. Ama kur korumalı mevduat nedeniyle hazinenin ödeyeceği para gittikçe artmaktadır. Milyarlarca dolar ortaya çıkmıştır. En son 40-50 milyar dolar civarındaydı. Yılsonuna kadar da sürekli artacaktır. Türkiye’de bütçe gelirleri dolaylı elde ediliyor. Fakirden toplanan paralardan oluşuyor. Fakirlerden toplayıp, zenginlere dağıtıyorlar. Ek bütçe ile de düşük gelir gruplarından topladıkları paraları hem kur korumalı mekanizmasından doğan ödeme garantileriyle zenginlere aktaracaklardır. Gelir dağılımını bozacak, fakirden zengine servet aktarma aracı haline dönüşecektir.”
6 AY GEÇMEDEN BOŞA ÇIKTI’
Paylan, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi sunulduğu anda “kadük haline” geldiğini dile getirerek, “Bütçenin ölü doğduğunu söylemiştik. Bütçenin 2022 yılı için dolar kuru öngörüsü 9,25 TL’ydi. Oysa biz daha bütçeyi görüşürken dolar 13 TL’ye yükseldi. Bu bütçenin revize edilmesi talebinde bulunduk, kabul etmediler. Bütçe 6 ay geçmeden boşa çıktı. Ek bütçe getirdiler” dedi.
‘ENFLASYON, DOLAR PATLADI’
Asıl meselenin 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi’nin “Kimler için harcandığı ve nasıl tüketildiği” olduğunu söyleyen Paylan, “Makro ekonomik dengeler altüst oldu, enflasyon, dolar kuru, faizler patladı. Bu yüzden bütçe kadük oldu. İkincisi yandaşlarına dolar bazında ödemeler yaptılar. Kur Korumalı Mevduat ile de zenginlere on milyarlarca TL para aktardılar. Bu yüzden bütçe tükendi” diye konuştu.
‘SAVAŞ POLİTİKALARINI SÜRDÜRMEK İÇİN GETİRİYORLAR’
Emekçilerin enflasyondan dolayı kayıpları için ek bütçe getirilmesi gerektiğini belirten Paylan, bütçenin “zengini daha zengin, yoksulu daha yoksul yapmak” için kullanıldığını belirtti.
Getirilen bütçeyle de iktidarın yandaşlarına para aktarmayı hedeflediğinin altını çizen Paylan, “Savaş politikalarını sürdürmek, saraylarını büyütmek için bütçe getiriyorlar. Buna karşıyız. Emekçilerin, işçilerin enflasyondan doğan kayıplarının karşılanması için ek bütçe getirilmesi için mücadele edeceğiz” diye belirtti.
‘ERDOĞAN SEBEP ENFLASYON SONUÇMUŞ’
AKP’li Erdoğan’ın “faiz sebep enflasyon sonuç” sözleriyle birlikte faizleri düşürdüğünü hatırlatan Paylan, “Demek ki faiz sebep enflasyon sonuç değilmiş. Erdoğan veya tek adam sebep, enflasyon sonuçmuş. Bunu görmemiz lazım" dedi.
‘YURTTAŞLAR BÜTÇE HAKKINA SAHİP ÇIKMALI’
Ek bütçenin de çözüm olmayacağını çünkü iktidarın politikalarını sürdürmeye yönelik bir ek bütçe getirildiğine dikkati çeken Paylan, şunları belirtti: “Bütçe de şehir hastaneleri, otoyol, köprülere, dolar bazında ödemeler yapılmaya devam ediliyorsa; kur korumalı mevduat ile yoksuldan aldıklarını dolar bazında zenginlere vermeye devam ediyorlar O yüzden bu bütçe hiçbir sorunu çözemez. Bu bütçede yoksulu daha yoksul, zengini daha zengin yapacak. Bütçe yurttaşların bütçesi herkes tepkisini ortaya koymalı. Sendikalar, yurttaşlar, sivil toplum kuruluşları ek bütçede de bütçe hakkına sahip çıkmaya çağırıyoruz.”
MA / Berivan Altan