HABER MERKEZİ - Soma’da 6 yıl önce maden göçüğü altında can veren 301 işçi unutulmadı. Yaşamını yitiren madenciler birçok kentte anıldı. “Çarklar dönüyor; emekçiler, işçiler ölüyor” denilen açıklamalarda, “mücadeleye devam” sözü verildi.
Bugün, 301 madencinin yaşamını yitirdiği Soma Katliamı’nın yıldönümü. Gün dolaysıyla birçok kentte, çok sayıda sivil toplum örgütü açıklamalar yaparak, yaşamını yitirenler anıldı. Katliam sanıklarının son infaz düzenlemesinden faydalanmasına tepki gösterilen açıklamalarda, “Ne bu facianın sorumlularını unutacağız ne de Somalı emekçileri tekmeleyenleri” mesajı verildi.
ANKARA
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Ankara Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (ASMMO) ve Ankara Tabip Odası (ATO), Soma katliamının 6’ncı yıldönümü dolayısıyla basın toplantısı düzenledi. ATO binasında gerçekleşen toplantıya, emek ve meslek örgütlerinin temsilcierl katıldı. Açıklamada, "Soma'yı Unutmadık, Unutmayacağız" pankartı açıldı.
Emek ve meslek örgütlerinin katliamının yıl dönümü dolayısıyla kentteki Madenci Anıtı önünde yapmak istedikleri anma etkinliğinin Valilik tarafından pandemi gerekçesiyle yasaklandığını hatırlatan ATO Başkanı Vedat Bulut, “Salgından kaynaklı 20 kişinin anma yapmasına izin vermediler ama biliyoruz, madenlerde yüzlerce kişi iç içe sosyal mesafe olmaksızın çalışıyor" diyerek tepki gösterdi.
Toplantıda konuşan DİSK Bölge Temsilcisi Tayfun Görgün ise “Çarklar dönüyor; emekçiler, işçiler ölüyor” dedi. Soma katliamı üzerinden 6 yıl geçmesine rağmen sıcaklığını koruduğunu dile getiren Görgün, “Soma’da 5’i mühendis, 301 maden işçisini yitirdiğimiz o günden bugüne acılarımız, yaralarımız daha da büyüdü. Dayıbaşlarına kadar uzanan bir çıkar ortaklığı, yer altında ve üstünde ortaya çıkabilecek olası vahşetin bedelini biliyor ve sonuçlarını göze alıyorlardı” diye belirtti.
İŞ KAZASI DEĞİL
Katliamdan sorumlu kişilerin cezalandırılmadığına ifade eden Görgün, “Ortaya çıkan sonuç vicdanları, adalet duygusunu tatmin etmediği gibi, kar hırsı uğruna işçilerin ölmesine, sakat kalmasına sebep olan patronlar, taşeronlar, dayıbaşları, işbirlikçi sendikalar, işçilere tekme atanlar ve siyasetin çıkar ortaklığı bir kez daha korundu, gölgelendi, sorumlular büyük ölçüde cezasız kaldı, kurtuldu. Soma bir iş kazası değil, bir cinayet ve katliamdır” diye konuştu.
HER YIL SOMA KATLİAMI
Görgün, “Türkiye de her yıl 7 tane daha Soma Katliamı yaşanıyor. İş cinayetlerinin esas nedeni çarklar dönsün, işçiler ölürse ölsün şeklindeki kar hırsı, savsaklanan denetim, özelleştirmeler, üretim zorlaması ve taşeronlaştırmanın teşvik edilmesidir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanını sermayeye, piyasaya terk etmek, gerekli işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini almamak hata değil, bilerek, isteyerek yapılan bir tercihtir” dedi.
TALEPLER
Görgün, alınması gereken önlemleri ise şu şekilde sıraladı: “Maden işletmelerinin ve maden havzalarının işçi mezarlığına dönmemesi için madencilerin beklentisi ve talebi bu salgın ortamında enerji hammaddesi gibi zorunlu madenlerin dışında, tüm maden ocaklarının koronavirüs salgını kontrol altına alınana kadar, gelir kaybı olamadan üretime ara vermesidir. Çalışmak zorunda olan az sayıdaki maden işletmesinde vardiyalardaki çalışan sayısının azaltılması ve fiziki mesafe dahil salgında gerekli olan tüm önlemlerin eksiksiz alınmasıdır.”
Katliamı unutturmayacaklarını söyleyen Görgün, “Soma katliamını unutmamak unutturmamak hepimizin görevidir. İş cinayetlerinin olmadığı, çalışırken ölmeyeceğimiz, insanca çalışacağımız, insanca yaşayacağımız yeni bir toplumsal düzeni mutlaka kuracağız” şeklinde konuştu.
TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu temsilcisi Seyit Ali Korkmaz ise son dönemlerde emek ve meslek örgütlerinin seçim sistemlerine müdahaleye tepki göstererek, “Demokratik olmayan yollarla baskı altında tutuluyoruz. Bunlar ile ilgili söylenecek çok sözümüz var kral çıplak demeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
'KATİLLERİ BİLİYORUZ'
Ankara'da bir diğer açıklama da KESK tarafından yapıldı. KESK Ankara Şubesi önünde yapılan Soma Katliamı açıklamasına, Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası (ESM) Genel Başkanı Cemalettin Sağtekin ve çok sayıda sendikalı katıldı. "Soma'yı Ermenek'i Unutma" pankartının açıldığı açıklamada, "Madencinin Ölümü Kader Değildir", Soma'ya Adalet", Kader Değil Cinayet" dövizleri taşındı. Fiziksel mesafenin gözetildiği açıklamada, yaşamını yitiren 301 madenci için saygı duruşu yapıldı.
Açıklamada konuşan ESM Genel Başkanı Sağtekin, “Tartışmalı infaz yasasıyla birlikte cezaevindeki diğer katillerin önü açıldı. Taşeronlaşmayla birlikte istihdam kölelik ve ölüm denilen Soma'yla yeniden ortaya çıkan ön avans ve diğer kiralık düzen yıkılana kadar mücadeleye devam edeceğiz. Biz katillerin kim olduğunu biliyoruz" dedi.
İŞ KAZASI DEĞİL KATLİAM
KESK Genel Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Yiğit ise "Biz buna iş kazası demiyoruz, katliam diyoruz. İktidarın yürüttüğü emek karşıtı politikaları bugünde çarklar dönsün diye insanlar fabrikalarda dip dibe çalıştırılıyor. Biz bu ikiyüzlü politikaları dün olduğu gibi bugünde kabul etmiyoruz yarın da kabul etmeyeceğiz. AKP'nin uyguladığı bu politikalara karşı mücadelemiz devam edecek" şeklinde konuştu.
Açıklama, "Soma'yı unutma unutturma" ve "Soma'nın hesabı sorulacak" sloganlarıyla sona erdi.
ADANA
Adana Barosu Başkanı Veli Küçük, Soma maden faciasının yıldönümü nedeniyle yazılı açıklama yaptı. Yaşamını yitirenleri anan Küçük, facianın siyasi sorumluları hakkında soruşturma dahi açılmadığını, şirket yöneticilerine ölen her bir madenci için sadece 6 gün ceza verildiğini anımsattı. Küçük, "Son infaz düzenlemesiyle de ceza indiriminden faydalandılar. Bu mu adalet diye soruyorum. Biz bu davada adalet sağlanana kadar haksızlığı haykırmaya ve mücadeleye devam edeceğiz” dedi
Maden Mühendisleri Odası (MMO) Adana Şube Başkanı Mehmet Yılmaz, Soma maden faciasının yıldönümü nedeniyle basın açıklaması yaptı. Yaşamını yitirenleri anan Yılmaz, 6 yıl önce söyledikleri gibi, facianın kendisini de, yitirilen 301 maden emekçisini de unutmayacaklarını, unutturmayacaklarını ifade etti. Yılmaz, “Ne yitirdiğimiz canları unutacağız ne de ailelerinin yaşadığı acıları ve sosyal dramı. Ne bu facianın sorumlularını unutacağız ne de Somalı emekçileri tekmeleyenleri. İş cinayetleri ve meslek hastalıkları bir kader değildir” diye belirtti.
HATAY
İnsan Hakları Derneği (İHD) İskenderun Şubesi, Soma maden faciasının yıldönümü nedeniyle basın toplantısı düzenledi. İHD İskenderun Şubesi Eşbaşkanı Ayten Kılınç, "Bu düzen Soma’da siyaseten ve ahlaken göçük altında kalmıştır. Bu düzen ve onu ayakta tutan zihniyetin sonucu olarak, Türkiye iş cinayetlerinin en fazla olduğu ülkelerden biri olmuştur. Soma Katliamını unutmamak, unutturmamak hepimizin görevidir" dedi.
İZMİR
İzmir Emek ve Demokrasi Güçleri, Soma Katliamının yıldönümüne ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, patronların kâr hırsı ve AKP hükümetinin tıpkı bugünkü pandemi koşullarında “üretim sürsün ne olursa olsun” anlayışı gibi o gün de “kömür çıksın da ne olursa olsun” anlayışıyla katliam yaratıldığına dikkat çekildi. 13 Mayıs 2014 tarihinden bu yana her yıl Soma’da iş cinayetinde yaşamını kaybeden işçilerin altı katından daha fazla işçinin iş cinayetlerine kurban verildiği vurgulanan açıklamada, salgın döneminde üretimin durmamasından kaynaklı, işçilerin zorla çalıştırılmaya devam ettirildiği ifade edildi.
İzmir Barosu, Soma katliamının 6’ncı yılınca ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, 301 kişinin öldüğü 176 kişinin yaralandığı bir katliamdan hiç ders çıkarılamayarak maden ve inşaat işçileri başta olmak üzere birçok işçi iş güvenliğinin sağlanmadığı koşullarda canları pahasına çalıştırılmaya, kimi zaman ise ölüme terk edilmeye devam edildiği belirtildi.
İzmir Tabip Odası da yaptığı açıklamada, “301 madenci daha çok kömür, daha çok kâr denilerek ve daha az iş güvenliği sağlanarak ölüme gönderildi. Kaza değil katliam!” dedi.
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) ve Kaldıraç Soma Katliamı’nın 6’ncı yıldönümü vesilesiyle basın açıklaması düzenledi. Alsancak semtinde bulunan Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde yapılan açıklamaya Halkların Demokratik Partisi( HDP) İzmir İl Yönetim Kurulu Üyesi Didar Gül, Devrimci Parti, Mücadele Birliği, Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyeleri katıldı. "Sizin ' Normaliniz' Somadır Unutmayacağız, Affetmeyeceğiz" pankartının açıldığı açıklamada, sık sık “Somanın hesabı sorulsun” sloganı atıldı. Açıklamada polis tarafından yoğun güvenlik önlemleri alınırken, fiziki mesafeye dikkat edildi. Kitle adına açıklamayı Kaldıraç üyesi Mert Ismık okudu.
13 Mayıs 2014’te 301 maden işçisinin yaşamını yitirdiğini hatırlatan Ismık, aradan 6 yıl geçmesine rağmen gerekli önlemlerin alınmadığını kaydetti. Soma'dan bu yana çeşitli iş kollarında gerçekleşen iş cinayetlerinde 11 bin 400 işçinin yaşamını yitirdiğinin altını çizen Ismık, “Dün bu işin fıtratında ölüm var diyen muktedir, bugün çarklar dönmeli diyerek yeni kayıplarımızın önünü açıyor. Bu adaletsizliğin hesabı sorulmadıkça bu acılara yenilerinin eklenecek. Tüm emekçileri Soma ve salgın süreci başta gelmek üzere tüm işçi katliamlarının hesabını sormak ve kapitalizme karşı mücadeleyi yükseltmeye çağırıyoruz” dedi.
Cumhuriyet Halk Partisi İzmir İl Gençlik Kolları da Soma’da hayatını kaybeden 301 madenciyi, düzenlediği törenle andı. Konak Meydanı’nda yapılan anma etkinliği, Kovid-19 salgını sebebiyle kısıtlı katılımla ve fiziki mesafe kurallarına uygun olarak gerçekleştirildi. Törende konuşan CHP İzmir İl Gençlik Kolu Başkanı Ozan Uyan, “Biz gençler maden işçilerinin fıtratında ölüm olmadığına inanmak fıtratında ölüm olduğunu iddia edenlere karşı maden işçilerinin yaşam haklarını ve sendikal haklarını savunmakla mükellefleriz. Biz o tekmeyi hiç ama hiç unutmadık! Unutmayacağız! O tekmeyi atanlardan hesap sormayan zihniyeti de unutmayacağız” diye belirtti.