Koronavirüsün (Kodvid-19) ticaret ve turizme darbe vurduğu Van'da onlarca esnaf kredi, vergi, kira ve faturalarını ödeyemediği iş yerini kapattı. Ekonominin büyük bir bölümünün sınır ticaretine dayandığı kentte, sınır kapılarının 2 ayı aşkın süre kapalı kalması sonucu sınır ticareti durma noktasına geldi. Salgın nedeniyle defalarca hafta sonu sokağa çıkma yasağının uygulandığı iller arasında yer alan kentte, binlerce esnaf günlerce kepenk açamadı. "Normalleşme" açıklamalarına rağmen birçok esnafın halen kapalı olduğu kentte, yüzlerce esnaf da biriken borçlar nedeniyle iş yerinin kapısına kilit vurma noktasına geldi. Yasağın olmadığı günlerde dükkanlarını açık tutabilenler ise aylardır iş yapamadıklarını anlatarak, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) kredi ve vergi borçlarının ertelenerek, kira desteğinde bulunulmasını istedi. 

 

‘BATIYORUZ’

 

İpekyolu ilçesi Bahçıvan Mahallesi’nde çeyiz dükkanı bulunan Özal Bilek, çoğu esnafın kira ve çeklerini yatıramadığı için dükkanının kapattığını söyledi. Mevcut durumun sürmesi halinde kendisinin de dükkanın kapısına kilit vuracağını belirten Bilek, “Gün geçtikçe biraz daha batıyoruz. Koronavirüs salgınından dolayı ekonomik olarak zor bir süreç yaşıyoruz. Bütün esnaf aynı durumu yaşıyor. Salgından önce de işlerimiz çok iyi değildi zaten. Salgınla beraber hiç iş yapamaz duruma geldik. Eski günleri arar olduk" dedi.  

 

BAŞKA SEÇENEK YOK

 

Kiraların yüksekliğinden yakınan Bilek, destek olunmaması durumunda binlerce insanın yoksullukla karşı karşıya kalacağını belirterek, "Biz de kapatmayı düşünüyoruz. Faturalarımız, vergilerimiz, kiramız var. Bunları ödeyemiyoruz.  Her gün bir kademe aşağıya iniyoruz. Süreç çok kötü. Bizler küçük esnaflarız. Hükümetin bu konuda KOBİ’lere destekte bulunması lazım. İş yapamazsak kapatırız. Başka seçeneğimiz yok” diye konuştu. 

 

‘BU YÜK HEPİMİZİN’

 

Mobilya dükkanı sahibi Ahmet Eren ise yüksek kira fiyatlarına dikkat çekerek, “Hükümetin vergi ertelemesi, sigorta ve kira desteğinde bulunması gerektiğini söyleyen Mobilyacı Ahmet Eren ise, “25 yıllık mobilya dükkanı işletmecisiyim. Her dönem bir affet oluyor. Depremler, krizler, salgınlar… Bunlar biz esnafı büyük ölçüde etkiliyor. Bunun yanında bölgede dükkanların kiraları da çok yüksek. Bu esnafları zor durumda bırakıyor. Bu durumda dükkan sahiplerinin de elini taşın altına koyması lazım. Sonuçta bu yük hepimizin sırtındadır” diye belirtti. 

 

YÜZDE 80 DÜŞÜŞ 

 

Salgın nedeniyle belli aralıklarla açabildiği işyerinde işlerinin yüzde 80 oranında düştüğünü dile getiren Eren, "Esnaf kredisine başvurmamıza rağmen çıkmadı. Devletin bize hiçbir desteği olmadı. Bütün esnaf çok zor bir süreç yaşadı” dedi.