AMED - Kayyımların 8 yılda itfaiye birimine hiçbir yatırım yapmadığını söyleyen Amed Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Serra Bucak, 298 personel ve 59 araçla günde ortalama 80 yangın ihbarına yetişmeye çalıştıklarını aktardı.
Amed’in Xana Axpar (Çınar) ile Mêrdîn’in Şemrex (Mazıdağı) ilçeleri sınırında 20 Haziran gecesi elektrik tellerinden çıkan kıvılcım sonucu yaşanan yangında 15 kişi yaşamını yitirdi. Yangına ilk müdahale Amed Büyükşehir Belediyesi’nden geldi. Mahalle sakinlerinin helikopterle müdahale edilmesine dair çağrıları ise yangın söndükten sonra karşılık buldu. Büyük bir alanı etkileyen yangının ardından Bismil ve Erxani (Ergani) ilçeleri ile Qerejdax bölgesinde de yangınlar çıktı.
31 Mart’ta Amed Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı seçilen Serra Bucak, kentteki son durum ile belediyenin itfaiye biriminin durumuna dair konuştu.
GÜNDE 80 YANGIN İHBARI
Xana Axpar’da başlayan ve büyük bir bölgeye yayılan yangın faciasında yaşamını yitirenleri anarak sözlerine başlayan Bucak, 20 Haziran sonrasında yoğun yangın ihbarları almaya başladıklarını söyledi. 23 Haziran’da 284 yangın ihbarının yapıldığını aktaran Bucak, “Takip eden günlerde ise ortalama günlük 80 civarı yangın ihbarı alıyoruz. Pek çoğu da tarla, anız ya da yıldırım çarpmasından kaynaklı ihbarlar. 23 Haziran’da Qerejdax’ın Ovabağ bölgesinde taşlık ve ormanlık alanda yangın çıktı. Bu da diğer yangın gibi olabilirdi ancak hemen helikopterle havadan söndürme gerçekleşebildi” diye belirtti.
59 ARAÇ VE 298 İTFAİYE PERSONELİ VAR
Var olan durumla yoğunluğa yetişmenin mümkün olmadığını dile getiren Bucak, “Bu da canımızı çok acıtıyor. Devraldığımız itfaiye biriminin teknik personel ve envanter durumu iç açıcı değil. Geniş bir alana hizmet götüren Amed gibi büyükşehirde itfaiye, yaklaşık 298 personelle hizmet veriyor. Oysa sayının 500’ün üzerinde olması gerekirdi. 59 aracımız var ve bunların hepsi merdivenli araç değil. Kurtarma arasözleri var, öncü araçlar, su tankerleri var. Çok maksatlı kurtarma araçları var, bunların toplam sayıları 59’dur. Dolayısıyla sayı ve personelin bu kadar az oluşu bu büyük çaptaki yangınlara ve bu kadar geniş coğrafyaya maalesef yetecek pozisyonda değil. Dış ilçelerimizde de koordinasyon merkezlerimiz ve itfaiye birimlerimiz var. Xana Axpar (Çınar), Bismil ve diğer dış ilçelerimizde olmak üzere ama merkezdeki sayımızı da artırmamız gerekiyor. Hem araç hem envanter hem de itfaiyelerin yangına karşı kullanacağı korunaklı yüksek kaliteli giysi, eldiven, kask ve telsizler noktasında ciddi eksiklikler var. 8 Nisan’da mazbatayı aldıktan sonra ilk tespit ettiğimiz birimlerin arasında itfaiye yer alıyor. Çünkü doğrudan hayat kurtarmakla ilgili kurulmuş, hızlıca can ve mal kurtarma sorumluluğu var” ifadelerini kullandı.
2 MERDİVENLİ ARAÇ MEVCUT
Kayyımın 8 yıllık döneminde itfaiye birimine hiçbir yatırımın olmadığını söyleyen Bucak, şunları belirtti: “En az 15 yıllık itfaiye araçlarımız var. İki tane merdivenli itfaiye aracımız var. Bir tanesi 50 biri 40 küsur metre. Bunlardan bir tanesi 2015’te Almanya’dan hibe edilen itfaiye aracı, diğeri de öncesinden alınmış bir araç. 2016-2024 yılları arasına baktığımızda ne merdivenli araç ne de farklı bir yatırım yapılmamış. İtfaiyenin 2022 yılı bütçesinden 8 milyon 600 bin TL’nin başka birime aktarıldığını görüyoruz. Bugün geldiğimiz noktada ciddi yoksunluklar ve eksiklikler çekiyoruz. 20 Haziran’da yaşadığımız yangınlarda bize gösterdi ki bir an evvel ivedilikle araç ihalelerini yapıp, telsizlerinden giysilerimize kadar ciddi ekipman desteği ile bu yazı en iyi şekilde örgütleyebilmektir. Çalışmalarımıza başlayacağız.”
ANIZ YAKMANIN ZARARLARI
Anız yangınlarının her zaman mücadele edilen alan olduğunu ifade eden Bucak, belediyelerin her yaz Mayıs ayı itibariyle Kasım’a kadar yurttaşlara, halka çağrı yaptığını belirtti. Anız yakmalarına karşı çağrı yapan Bucak, bu yangınların ekosisteme ciddi zararları olduğunu vurguladı. Anız yakmalarıyla toprağın verimliliğinin de düşürüldüğünü kaydeden Bucak, “Anız topraktaki tüm canlıların ve çeşitliliğinin yok olmasına sebep oluyor. Kentimiz açısından düşündüğümüzde tarlalar da kontrollü diye yaktığınız anız maalesef ön görülmeyen sebeplerle başka birinin ekili tarlasına sıçrayabiliyor. Siz ekininizi kaldırmış olabilirsiniz ama komşunuzun tarlasına ekili olan ürünü yaktığınız anızlar sebebiyle başka büyük bir felakete ve mal kaybına yol açıyor” dedi.
Amed halkı ve çitçilere çağrıda bulunan Bucak, “Lütfen anız yakmayalım. Anız yakmalarının hiçbir faydası yoktur. Kasım’a kadar olacak sürecin iklim değişikliğiyle daha uzun süreceğini biliyoruz. Buna dair farkındalık çalışmalarının yanı sıra birebir muhtar ve mahallelilerle bir araya gelerek, bunları anlatmamız sonuçların neye yol açtığını iyi ifade etmemiz lazım. Özellikle de sosyal medyada ve duyurabileceğimiz her kanaldan bunu duyurmamız gerekiyor” diye belirtti.
2 AYDA 364 ANIZ YANGINI
Bucak, yıllara göre çıkan anız yangınlarına dair şu bilgileri paylaştı: “2020 Haziran-Kasım ayları arasında bin 3 anız yangını ortaya çıkmış. Yine 2021 yılının Mayıs-Kasım ayları arasında 489 yangın, 2022 yılında 485, 2023 yılının Haziran ayından Aralık’a kadar ise 810 yangın çıkarken, 2024 yılının sadece Mayıs ayında 54 yangın ve henüz Haziran ayı bitmeden 310 anız yangını rakamsal gerçeklik olarak karşımıza çıkıyor. Bu ciddi riskler oluşturmaktadır. Bu anlamıyla farkındalık çalışmaları, ekipman hazırlığı, itfaiyenin donanımının arttırılması ve araçların temini gibi konularda üzerimize düşen sorumluluğu en üst seviyede yerine getireceğiz ancak halkımızdan isteğimiz çağrımız anız yakmalarını durdurmalarıdır.”
‘AFET BÖLGESİ İLAN EDİLSİN’
Amed ve Mêrdîn sınırında yangının çıktığı ilk andan itibaren bölgede olduklarını ve koordineli bir şekilde yaraları sarmaya çalıştıklarını vurgulayan Bucak, “Bundan sonra halkımızın yanında durmaya devam edeceğiz. Onları yalnız bırakmayacağız. Köylerde yaşayan çocuklar var. Hem çocuk komisyonları hem de çocuk alanında yer alan derneklerimiz, sosyal hizmetler başkanlığımızla birlikte psiko-sosyal destek çalışmalarına başladı. Belediyenin imkanları ölçüsünde dayanışmayı büyüterek bir arada olmaya ve bu yaraları sarmaya devam edeceğiz. Ancak bu tek başına yeterli olmayacaktır. İlk günden ‘burası afet bölgesi ilan edilsin’ çağrısı yapıyoruz. Bir an önce çiftçilerin ve yangından zarar görmüş halkımızın zararlarını karşılayacak bir fon oluşturulması, hasar tespit çalışmalarından sonra gerekli ödemelerin ve maddi desteklerin hemen yapılması gerekiyor. Belediye olarak ne gerekiyorsa yerelde destekleri sunmaya hazırız” ifadelerini kullandı.
MA / Müjdat Can