WAN - İran’da yeni seçilen Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın bir etkisinin olmayacağını belirten gazeteci Azad Rojava, “Seçilmişler tamamen Hamaney’in etkisindedir” dedi.
İran’da 19 Mayıs'ta Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopter kazasında yaşamını yitirmesi ardından halk, yeni cumhurbaşkanını seçmek için 28 Haziran’da sandık başına gitti. Adaylar yüzde 50 bandına ulaşmadığı için seçimler ikinci tura kalırken, 5 Temmuz’da yeniden sandığa gidilen İran’da reformist aday Mesud Pezeşkiyan oyların yüzde 53,7'sini alarak 9’uncu Cumhurbaşkanı oldu. Özellikle son dönemde İsrail ile yaşanan gerilim, ekonomik kriz ve “Jin, jiyan, azadi” direnişi gölgesinde gidilen seçimleri kazanan Pezeşkiyan’ın nasıl bir politika izleyeceği ise merak konusu.
Ülkedeki gelişmeleri yakından takip eden gazeteci Azad Rojava, seçim sonuçlarına dair değerlendirmelerde bulundu.
‘SEÇİM DE REFORM DA YALAN’
Seçimlerin hassas bir süreçte yapıldığını belirten Rojava, ülkede siyasi, ekonomik ve toplumsal krizin her geçen gün daha da büyüdüğünü ve bunun seçimlere de sirayet ettiğini söyledi. Rojava, “Her seçim öncesi bir çözüm yolu umut ediliyor. Ancak halk artık tüm yetkililerin Ali Hamaney’in elinde olduğunun farkında. İran’da kime sorsan bunun cevabını verir. Yani seçimde kazanan cumhurbaşkanın siyaset yapma veya kurma gibi bir yetkisi yok. Sadece zamana göre bazen reformist birini ya da Hasan Ruhani gibi birini getirip halkı sandığa götürmek ve dışarıya mesaj verilmek isteniyor. Bununla ne olursa olsun halkın rejime sahip çıktığı mesajı verilmek isteniyor. Bu nedenle yapılan seçimler ve reformlar yalandır” diye belirtti.
'CUMHURBAŞKANININ YETKİSİ YOK’
İran’daki temel sorunlardan birinin de kadın sorunu olduğuna dikkati çeken Rojava, “Ne kadın, ne ekonomi ne de nükleer konusunda yetkinin yüzde biri dahi cumhurbaşkanının elinde değil. Cumhurbaşkanının bir planı olsa da rejim istemediği sürece bir şey yapamaz. Rejimin izni olursa bir şey yapılabilir. Aksi halde kendi başına bir şey yapamaz, öyle bir yetkisi de yok” ifadelerini kullandı. Milyonlarca seçmenin sandıkları boykot ettiğini de hatırlatan Rojava, seçime katılımla ilgili rejimin kamuoyuna açıkladığı verilerin gerçeği yansıtmadığını dile getirdi.
‘DEĞİŞİM BEKLENMİYOR’
Kürt ve Beluci halkı için bir değişimin olmayacağına dikkati çeken Rojava, Kürtlerin yaşadığı kentler dahi İran’da yaşayanlar için bir değişimin söz konusu olmadığını söyledi. Rojava, “Kürtler, bu coğrafyada her zaman katledildi, gözaltına alındı ve işkence gördü. Siyasi, kültürel ve dile dönük baskılar devam ettiriliyor. Mesud Pezeşkiyan ile Türkiye’nin, Kürt ve Türklerin yaşadığı eyaletlerden Urmiye’de ‘PankTürkçülük’ politikası ile Kürtlere baskı oluşturmak istediğine dair söylenti var. Bunu da önümüzdeki süreçte göreceğiz” dedi.
‘ASKERİ GÜÇ ÖNÜNÜ KESER’
Pezeşkiyan’ın seçim sürecindeki önemli propagandalarından birinin de nükleer olduğunu anımsatan Rojava, bu noktada kent dinamikleriyle hareket edileceği vurgunun yapıldığını belirterek, şöyle devam etti: “Bilindiği gibi Ruhani’nin ilk döneminde Bercam Nükleer Antlaşması imzalanmıştı. ABD Başkanı Donald Trump, seçildikten sonra anlaşmadan çekildi. Ruhani, süresinin bitimine bir yıl kala yeniden anlaşmaya dönme arayışı oldu ancak İran Hükümeti buna izin vermedi. Pezeşkiyan’ın da bu konuda bir adım atma niyeti olabilir ve böyle bir arayışı olabilir. Ancak dediğim gibi rejim tarafından izin verilmediği sürece Pezeşkiyan bir adım bile atamaz. Yanı sıra İran Devrim Muhafızları denilen bir askeri güç var. Siyasetin ilerlediğini gördüğü anda müdahale eder. İran İslam Lideri Ali Hamaney, seçim öncesinde ‘kim seçilirse seçilsin temel amaç İran Stratejik İslam Cumhuriyeti yol haritasını ilerletme olmalıdır’ diye açıklama yaptı. Seçilmişler tamamen Hamaney’in etkisindedir. Dolayısıyla bir değişimin olmasını istiyorsak ayaklanmanın olması gerekir.”
MA / Mehmet Güleş