İZMİR - Ege bölgesindeki cezaevlerinde sağlığa erişim, çıplak arama ve kötü muamele gibi ihlallerin yaşandığını söyleyen ÖHD’li avukat Mehmet Selahattin Timur, Kobanê zaferinin yıl dönümünü kutlayan tutsaklar hakkında disiplin soruşturması başlatıldığını aktardı.
Özgürlük için Hukuk Derneği (ÖHD) Hapishane Komisyonu, Ege bölgesinde bulunan cezaevlerinde artan hak ihlallerine ilişkin politik tutsaklarla görüştü. Geçen hafta görüşmelerini tamamlayan komisyon üyeleri, sağlık hakkı, sevk, çıplak arama ve şiddet gibi ihlallerde artış yaşandığını tespit etti.
ÖHD İzmir Şube Sekreteri ve Hapishane Komisyonu üyesi Mehmet Selahattin Timur, yaptıkları ziyaretlerde kendilerine aktarılan hak ihlallerini anlattı.
'TUTSAKLAR 2-3 AY SONRA REVİRE ÇIKARILIYOR'
Timur, Ege bölgesinde son 3 ayda özelikle tutsakların sağlık hakkı konusunda ciddi hak ihlali yaşadığını belirterek, birincil sağlık hizmeti olan revire çıkartılmama veya geç çıkartılma sorunun arttığını söyledi.
Özelikle İzmir cezaevlerinde 2-3 aylık bir zaman diliminde tutsakların revire çıkarıldığını söyleyen Timur, "Hastane sevkleri de bir o kadar uzatılıyor. Hastaneye randevusu olan tutsaklar da çoğu zaman götürülmüyor. Bu durum özelikle hasta tutsakların hem teşhislerinin gecikmesinde hem de tedavilerinde aksaklıkların yaşanmasına neden oluyor" dedi.
'REVİRE GÖTÜRÜLMEMENİN GEREKÇESİ PERSONEL YETERSİZLİĞİ'
Tutsakların revire götürülmeme ve hastaneye sevk edilmemelerine karşı yaptıkları başvurularda ise cezaevi iradesinin kendilerinin yapabileceği bir şeyi olmadığını, topu savcılığa attığını söyleyen Timur, "Görüştüğümüz savcılık ise jandarma ve personel yetersizliğini bahane ediyor. Sağlık hakkı bahane üretebilecek bir hak değil. Yaşam hakkıyla doğrudan bağlantılı bir hak. Bugün maalesef siyasi tutsaklar için bu hak tanınmıyor. Bu gibi bahanelerle tutsakların sağlığa erişimi engelleniyor, yaşam hakkı tehlikeye atılıyor. Bunun sonucunda birçok tutuklunun hastalığı ilerliyor, çoğalıyor. Hasta tutsaklar ise yaşamını yitiriyor" diye belirtti.
'GEREKÇELERİN BİR DAYANAĞI YOK'
Bu gerekçelerin de bir dayanağı olmadığını sözlerine ekleyen Timur, "Revir zaten cezaevinin içinde olan bir yer. Burada personel yetersizliği denilemez. Bu gerekçesinin kendisi bile kabul edilemez. Yine revirlerde her gün doktor bulundurulması zorunluyken, çoğu zaman hekim olmuyor. Tutsaklar revirde hekime ulaşamıyor. Diyelim ki tutsaklar revire ulaştı. Hastaneye sevkleri yapıldı. Hastanede de kelepçeli muayene zorlanıyorlar. Bunu kabul etmeyen tutsakların hekime erişimi de engelleniyor" diye aktardı.
'HAFTADA 2-3 DEFA ARAMA YAPILIYOR'
Timur, son dönemlerde koğuş içerisinde haftada 2-3 defa detaylı aramaların yapıldığını ifade ederek, "Bu aramalarda koğuşlar talan ediliyor. Tutsaklar arama sonrası odalarını temizlemek zorunda kalıyorlar. Temizleme esnasında da tutsaklara verilen 40 santimlik çekpas ve fırçalar oluyor. Tutsakların çoğu kemik rahatsızlığı yaşamakta. Bu hastalığın nedeni verilen 40 santimlik çekpas ve fırçalardır. Bu fırçaların sapı kısa olduğu için gereğinden fazla eğilen ve hareket etmek zorunda kalan tutsakların hastalıkları bu nedenle nüks ediyor. Birçok tutsakta boyun ve bel fıtığı oluşuyor" ifadelerini kullandı.
SEVK EDİLEN TUTSAKLARA ÇIPLAK ARAMA
Ege cezaevlerinde son aylarda çok sayıda tutsağın isteği dışında sevk edildiğine dikkati çeken Timur, "Aşırı sıcak olan havalarda tutsaklar ring araçlarındaki daracık kafes yöntemleriyle yapılmış odalarda Burdur, Samsun gibi uzak yerlere götürüldü. Sevk edilen tutsakların çoğu kalp ve tansiyon hastasıydı bu durum sağlıklarını olumsuz etkiledi. Yine sevkler sırasında tutsaklar götürüldükleri yeni cezaevlerinde çıplak aramaya ve işkenceye maruz kalıyor. Müvekkillerimizden Gökhan Ozan isimli siyasi tutsak Ödemiş Cezaevi'nden Manisa T Tipili Kapalı Cezaevi'ne isteği dışında sevk edildiğinde çıplak arama ve işkenceye maruz bırakılmış. Bunu kabul etmediği için gardiyanlar tarafından işkenceye maruz kalmış. Bu da yetmemiş işkenceye direndiği için disiplin soruşturması hakkında başlatılmış" diye sözlerine ekledi.
KOBANÊ KUTLAMASINA DİSİPLİN SORUŞTURMASI
Son olarak İzmir Şakran Kadın Kapalı Cezaevi'nde 19 Temmuz'da Kobanê'nin IŞİD'den kurtarılmasına karşı tutsakların yaptıkları kutlama nedeniyle haklarında disiplin soruşturması başlatıldığı bilgisini veren Timur, "Bu kutlamada tutsaklar şarkı söyleyip halay çekmiş. Cezaevi idaresi kutlamaya katılan, katılmayan tüm kadın siyasi tutsaklar hakkında soruşturma başlatmış. Bu soruşturmanın hukuki bir dayanağı yok. Burada amaçlanan tahliyesi yaklaşan birçok kadın tutsağın tahliyesini ertelemek ve bunun için bir bahane yaratmak. Soruşturma akabinde müvekkillerimiz hakkında bir disiplin cezası çıkarılırsa itirazlarımızı yapacağız. Çünkü IŞİD dünya tarafından tehlike olarak görülen bir örgüttür. Kobanê'nin bu örgütten kurtarılmasını kutlamak da suç değildir" şeklinde belirtti.
'TÜM BUNLAR İKİNCİL BİR CEZALANDIRMA YÖNTEMİ'
Cezaevlerinde yaşanan tüm bu sorunların ikincil bir cezalandırma yöntemi olarak uygulandığını sözlerine ekleyen Timur, "Yargı kararlarını aşan ikinci bir cezalandırma yöntemi uygulanıyor. Bunun sonucunda da tutsakların yaşam hakkı engelleniyor. Tutsakların yaşamları eziyet ve işkence haline getiriliyor. Bu hak ihlallerini raporluyoruz. Uluslararası mekanizmalara, kurumlara sunuyoruz. Son dönemlerde yaşanan hak ihlallerine karşı da cezaevi idarelerine, infaz savcılığına başvurular yapacağız. Başvurularımız sonuçsuz kalırsa ihlalleri uluslararası kurumlara taşıyacağız" diye konuştu.
MA / Semra Turan