İSTANBUL - Türkiye'nin çok kritik bir seçime gittiğini dile getiren EŞİK üyesi avukat Yelda Koçak, başlattıkları forumlarla “eşit, özgür ve şiddetsiz yaşam” için kadın dayanışmasını daha güçlü ve etkileyen bir sese dönüştürmeyi amaçladıklarını söyledi.
Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), 2023 seçimleri öncesi taleplerini duyurmak ve dayanışmak amacıyla “EŞİK Kadın Forumları” ile sahaya indi. “Eşit, özgür ve şiddetsiz yaşam” sloganıyla ilk aşamada 11 kentte düzenlenecek olan kadın forumlarının ilk durağı 1 Ekim’de Van oldu. İkincisi 2 Ekim’de Edirne’de düzenlenen forumlarda, kadın kazanımlarına yönelik tehditler, kadın mücadelesi ve ortak talepler konuşuldu.
Edirne’deki buluşmaya katılan platform üyesi avukat Yelda Koçak, 5 acil talepleri karşılanıncaya kadar mücadelelerinin devam edeceğinin altını çizdi.
KADIN VE ÇOCUKLAR TEHLİKE ALTINDA
Türkiye’de kadınları bekleyen tehdit ve risklerin olduğunu belirten Koçak, “tek adam” kararıyla İstanbul Sözleşmesi’nin feshedildiğini hatırlattı. Her gün kadınların öldürülmeye devam ettiğine dikkat çeken Koçak, “İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararını alkışlayanlar, ardından 'Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Sömürü ve Cinsel İstismara Karşı Korunması Sözleşmesi’nden de (Lanzarote) çekilelim’ dedi. Sonra ‘Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi’nden (CEDAW) çekilelim’ önerisi geldi. Son olarak da ‘6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kaldırılsın’ denildi. Sürekli kadınların aleyhine talepler geliyor. Yine bu ülkenin Cumhurbaşkanı seçim vaadi olarak kadının nafaka hakkının kısıtlanacağını söyledi. Erkeklere seçim vaadi olarak nafakayı kaldırmak ciddi bir tehdittir. Haklarımız ve Anayasa ciddi bir tehlike altında” uyarısında bulundu.
Türkiye’nin en büyük kentlerinden birinde LGBTİ+’lara karşı nefret mitinginin düzenlendiğini söyleyen Koçak, “Yapılanlar Anayasaya aykırı. Aynı mitingde kadın karşıtı söylemlerde oldu. İşte bu, taleplerimizi daha yüksek dillendirmeye iten nedenlerdir. Yine Medeni Kanun tehlike altında. Kadın erkek eşitliğini düzenleyen maddeler, mal paylaşımı kız çocuklarının miras hakkı, velayet, boşanma usulleri, nafaka bütün bunlar tehlike altında. Çocuk istismarcılarına af getirmeye çalışıyorlar. Pandemi sürecinde herkes canının derdindeyken Meclis’te çocuk istismarcılarına ilişkin bir madde değiştirmek istediler. Bu ülkenin çocukları da tehlike altında. Çocuk istismarı bebek yaşına kadar indi. Birde bizi bekleyen daha büyük tehlike ve tehditlere karşı daha güçlü bir ses çıkaralım dedik” ifadelerini kullandı.
EŞİT, ÖZGÜR, ŞİDDETSİZ BİR YAŞAM
EŞİK olarak kadın mücadelesi yürüttüklerini belirten Koçak, “Tüm kadınları çok tehlikeli şeyler bekliyor. Buna karşı bir araya gelmemiz gerektiğini düşündük. Sadece online toplantılar yapmıyoruz, yüz yüze görüşmelerde oluyor. Her hafta yaptığımız toplantılarda, keşke daha güçlü bir şekilde bir araya gelsek, toplantılarımızı yüz yüze yapsak ve daha iyilerini hep birlikte konuşarak diye bir fikirle çıktık yola. Yaptığımız buluşmalar neticesinde ‘eşit, özgür, şiddetsiz bir yaşam’ forumlarına karar kıldık” dedi.
Başlangıç olarak 11 kentte kadın forumları düzenlemeyi hedeflediklerini dile getiren Koçak, forumların sayısının artması ve eksilmesi ise gelen talepler doğrultusunda olacağını söyledi. Koçak, çalışmalarına dair şunları söyledi: “Şuana kadar iki ilde yaptık. Birincisini Van’da ikincisini de Edirne’de gerçekleştirdik. İlkinin Van’da olmasının nedeni kadına yönelik şiddetin yanı sıra birde erkek devletin çok yoğun olarak yaşanmasıydı. İkinci neden ise Van Star Kadın Derneği’nin kadına yönelik şiddet raporu vardı. Bu yüzden başlangıcı Van’dan yapmaya karar verdik. Öncelikle bu forumların ismi, ne için yaptığımızı ve neler konuştuğumuza dair herkese bir ipucu veriyor. Bugün hepimiz ‘eşit, özgür ve şiddetsiz bir yaşam’ istiyoruz. Düzenlediğimiz forumlarda, kadınlar ne konuşmak istiyorlarsa ve o kentte dair sorun ne ise onu konuşuyoruz.”
EŞİT TEMSİLİYET TALEBİ
Forumlar yapılmadan önce kentteki siyasi parti, meslek örgütü, sendika ve kadın dernekleriyle hazırlık toplantıları yaptıklarını söyleyen Koçak, “Herkesi çağırarak birlikte tartıştık, kapsayıcı olduk. Edirne'deki foruma katıldım. Forumlarda, özgür, şiddetsiz bir yaşamdan başlayıp taleplerimizi söyledik. Ama asıl forumu belirleyen, katılımcıların talep ve sorunlarıydı. Katıldığım forum için şunu diyebilirim; Edirne'de kadınlar eşit temsiliyet, yani eşit, özgür, şiddetsiz yaşamın eşitlik kısmına önem verdiklerini çünkü eşit temsiliyetin kendilerinden çok uzak olduğunu söylediler. Fermuar sisteminin uygulanmadığını, her ne kadar sosyal hayatın içindeymiş gibi görünseler de söz konusu karar alma mekanizmaları olunca büyük bir eşitsizliğin olduğunu söylediler. Hayatın her alanında devam eden bu eşitsizliğin özellikle yerel yönetimlerde var olduğunu ve kadınların sesinin duyulmaması üzerine tartışmalar yürütüldü” diye belirtti.
ERKEK-DEVLET ŞİDDETİ
Her bölgenin kendine özgün sorunları olsa da kadına yönelik şiddetin her yerde aynı olduğunu dile getiren Koçak, “Van’da yapılan forumun ön bilgilendirmesinde, kadına yönelik şiddetin yanı sıra bir de erkek devlet şiddeti olduğu özellikle hak odaklı mücadeleyi sürdüren kadınlara karşı çok yoğun bir baskı olduğuna dair söylemler vardı. Yine kurumların kapatılmasından dolayı kadınların seslerini ulaştırabilecekleri mekanizmalardan yoksun bırakılması üzerinden tartışmalar yaşanmış. Yani kadınlar, kentte yaşanan sorun neyse onu dile getiriyor” dedi.
'TALEPLERİMİZİ YÜKSELTELİM'
Türkiye'nin çok kritik bir seçime gittiğini dile getiren Koçak, şöyle devam etti: “Taleplerimiz seçim öncesi de seçim sonrası için geçerlidir. Uzun zamandır dillendirdiğimiz 5 acil talebimiz var bu çok nettir. Bu acil taleplerimizin mümkün olduğunca en geniş isim tarafından konuşulmasını, dillendirilmesini, tartışılmasını istiyoruz. Forumlarda bunları da konuştuk. Toplumsal yaşam içerisinde gerçek bir eşitlik istiyoruz. Kazanılmış haklarımıza dokunmaktan vazgeçilsin. Evde, işyerinde, sokakta şiddetsiz bir yaşam istiyoruz. Ayrımcılıktan uzak eşit, parasız bir eğitim istiyoruz. Çalışma hayatında kadın istihdamına ilişkin olarak kreş talebimiz var. Seçime dair de söylenecek bir söz varsa oda bu 5 taleptir.
Birlikte bir yol yürüyeceğiz. Forumların bitiminde derleyeceğimiz bilgileri bir rapor veya bilgilendirme notu olarak kamuoyuyla paylaşacağız. Şimdiki hedefimiz belirlediğimiz bu forumları gerçekleştirmek. Katılımın çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu forumlarda hep birlikte tartışıp hep birlikte bu 5 acil talebimizi gerek siyasi partiler, sendikalar, meslek örgütleri olsun daha güçlü bir şekilde yükseltmeyi başarmalıyız. Bütün kadınları yüz yüze buluştuğumuz forumlarda buluşmaya davet ediyorum.”
MA / Esra Solin Dal