Şemse Allak’tan sonra Mêrdîn: Hiçbir şey eskisi gibi olmadı

  • kadın
  • 09:00 19 Kasım 2022
  • |
img
MÊRDÎN - Mêrdîn’de 19 yıl önce recm edilerek katledilen Şemse Allak’tan sonra Mêrdîn’de hiçbir şeyin eskisi gibi olmadığını belirten TJA Mardin Sözcüsü Eylem Amak, “Şemse’den Jîna Emînî’ye ‘Jin, jiyan, azadî’ sloganıyla mücadele büyüdü” dedi. 
 
Şemse Allak (35), Mêrdîn’in Artuklu ilçesi Mensurîyê (Yalım) Mahallesi’nde Temmuz 2002’de evli, 5 çocuğu olan 55 yaşındaki komşusu Halil Açıl'ın tecavüzüne uğradı. Tecavüz ise Allak’ın gebe kalması ile ortaya çıktı. Daha sonra ikinci eş olarak tecavüz faili Açıl ile evlendirilen Allak hakkında toplumun da baskısıyla “töre” adı altında ölüm kararı verildi. Bunun üzerine 21 Kasım 2002 tarihinde Açıl ile birlikte o dönem belde olan Mensurîyê’den kaçmak isteyen Allak, ağabeyleri Rıdvan, Zülfikar ve Emrullah Allak tarafından taş ve sopalarla recm edildi. Halil Açıl olay yerinde ölürken, 5 aylık hamile olan Allak, ağır yaralı olarak Amed’e sevk edildi.
 
TABUTUNU KADINLAR OMUZLADI
 
Diyarbakır Devlet Hastanesi’nde 6 ay yoğun bakımda yaşam mücadelesi veren Allak, 7 Haziran 2003’te yaşamını yitirdi. Önce bebeği daha sonra Allak, yaşama veda etti. Ailenin 15 günlük yasal süre içinde hastaneden almadığı cenaze, 20 Haziran 2003’te Amed’de Kimsesizler Mezarlığı’nda toprağa verildi. Allak’ı hastanede 6 ay boyunca yalnız bırakmayan, kendisine yaşatılanları kamuoyuna duyuran kadınlar, tabutunu omuzladı, cenaze namazını kıldı. Erkekler tarafından katledilip, kadınların sonsuzluğa uğurladığı ilk kadın olan Şemse Allak’ın adı daha sonra Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından bir parka verilerek yaşatıldı. 
 
AİLELER BARIŞTI
 
Ölümünün ardından Allak’ın ve ölen Halil Açıl’ın yakınları, bir yemekte buluşarak, barıştı. Asıl Şemse’nin öldürülmek istendiği, Açıl’ın “kaza” ile öldüğü belirtildi. Eril toplumun yansıması olan bu toplantıda, Şemse’den ise hiç söz edilmedi. 
 
FAİLLERİ TAHLİYE EDİLDİ
 
Faillerin davası ise 2006 yılında karara bağlandı. Tutuklu yargılanan ağabeylerinden Mehmet Emin Allak’a 20 yıl 8 ay, Rıdvan Allak’a 17 yıl 6 ve Emrullah Allak’a 12 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Emrullah Allak, 4 yıllık tutukluluğu nedeniyle mahkeme tarafından tahliye edilirken, sonra sırasıyla Rıdvan Allak ardından da Mehmet Emin Allak tahliye oldu.
 
DÖNÜM NOKTASI OLDU
 
Yaşanılanların tanıklarından biri olan Özgür Kadın Hareketi (Tevgera Jinên Azad-TJA) Mardin Sözcüsü Eylem Amak, Allak’ın recm edilmesi ve sonrasında cenazesine kadınların sahip çıkmasının Kurdistan ve Mêrdîn’de kadınlar için bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Allak’tan sonra Kurdistan ve özelinde Mêrdîn’de birçok şeyin değiştiğini dile getiren Amak, “Kadın mücadelesiyle kadın kazanımları ortaya çıktı. Kadınların mücadelesiyle erkeklerin geri adım atma durumu yaşandı. Şemse’den sonra kadın mücadelesi erkekleri de değiştirdi” dedi.
 
SESİNE SES OLUNDU 
 
Allak’ın tabutunun kadınlar tarafından omuzlanmasının önemli bir mesaj olduğunu belirten Amak, şöyle dedi: “Kadınların kadınları sahiplenmesinin, kadın mücadelesini sahiplenmesinin mesajıydı. Kadınlar Şemse’yi omuzlayarak, duyulmayan sesine ses oldular. Bu, sadece Kurdistan’a değil bütün dünyaya örnek oldu. Kazanımlar oldu. Kadın platformu, kadın dernekleri, TJA, Baro Kadın Komisyonu oluşturuldu. Bunların hepsi mücadeleyle oldu. 8 Mart’ta, 25 Kasım’da kadınlar alanlarda, meydanlarda Şemse’nin sesine ses olmaya devam etti. Halen de devam ediyor.” 
 
ŞEMSE’DEN JİNA’YA
 
Şemse Allak’tan 19 yıl sonra kadınların dünyanın her yerinde Jîna Emînî için “Jin, Jiyan, Azadî” sloganıyla sokaklarda olduğunu dile getiren Amak, “Milyonlarca kadın bütün dünyada yeri yerinden oynattı. Her yerde Emînî’nin saç tellerini bayrak yaptı. Bu da Şemse’den Jîna Emînî’ye Jin, jiyan, azadî sloganıyla büyüyen kadın mücadelesidir” ifadelerini kullandı. 
 
MA / Ahmet Kanbal