Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan Dört Ayaklı Minare’nin çatışmalı süreçte hasar görmesini protesto ettiği açıklama sırasında öldürülen Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin yaşam mücadelesi kitaplaştırıldı. Yazar ve Avukat Muharrem Erbey tarafından kaleme alınan "Tahir Elçi Hikayesi" adlı kitap, 10 Kasım'da İstanbul TÜYAP Kitap Fuarı’nda okurlarıyla bulaşacak. Kitapta, Elçi’nin Cizre’nin Hebler köyünden başlayan ve Avrupa’nın İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) kadar uzanan zorlu yaşam ve insan hakları mücadelesi yer alıyor. 

 

Bir dosta karşı hissettiği sorumluluğu yerine getirmek istediğini belirten Erbey, “Okur Tahir Elçi’nin hangi şarkıyı dinlediğini, hangi yemeği sevdiğini, kaç defa gözaltına alındığını, ne kadar zor şartlarda okuduğunu, en önemli kişisel özelliklerini, aile hayatını, insan hakları alanındaki mücadelesini, kararlılığını, korkusuzca nasıl mücadele ettiğini öğrenecek” diye belirtti. 

 

‘YENİ TAHİR ELÇİLER YETİŞSİN’

 

Tahir Elçi’yi tanıyan herkesten, farklı bir Tahir Elçi portresi dinlediğini anımsatan Erbey, “Sevgili Tahir Elçi arkadaşımdı, dostumdu. Birlikte uzun bir süre insan hakları mücadelesi yürüttük. Ben İnsan Hakları Derneği (İHD) başkanıyken birçok davaya birlikte girdik. Öldürüldükten sonra ona karşı kendimde bir sorumluluk hissettim. Yani onu anlatan bir kitabın yazılması lazımdı. Çünkü her gün eşinden, arkadaşlarından farklı bir Tahir Elçi portresi duyuyordum. Sadece avukat Tahir Elçi değil, eş olarak, arkadaş ve dost olarak farklı yönlerini duyuyordum. İnsanlara güven veren, motive eden, insanları gülümseten, Kürtçe şarkılar dinleyen farklı bir Kürt aydını duydum. Onunla ilgili bir çalışmanın yapılması gerektiğini düşündüm. Çünkü yaptıkları hayatı ve mücadelesi unutulmasın. Yeni Tahir Elçiler yetişsin istedim’’ diye konuştu.

 

HEBLER’DEN AİHM’E BİR YOL

 

 Elçi’nin yaşamı boyunca birçok zorlukla karşılaştığını belirten Erbey, “Çok zor şartlarda Cizre’nin Hebler köyünden Diyarbakır’a, Diyarbakır’dan AİHM’e gidip Kürtlerin mağdur olduğu çok önemli davalarda yazılı belek oluşturan, hukuk oluşturan davalara imza atan bir kişiden bahsediyoruz. Bu şekilde nadir yetişen Kürt aydınıdır. O nedenle kişiliği, hayatı, mücadelesini yazma ihtiyacı hissettim. Daha önce BBC Türkçe’ye yazdığım üç makaleden sonra Tahir Elçi’yle ilgili yazmak fikri bende oluştu.  Eşi Türkan Elçi’yle görüştüm ve öyle bir düşüncemin olduğunu söyledim geçen yıl. Çok sevindiğini ve yardımcı olacağını söyledi” dedi.

 

Böylece çalışmalarına Mayıs ayında başlayan Erbey, "38 kişiyle görüştüm bu görüşmelerden çıkan notları tekrar tekrar gözden geçirdim. Diyarbakır Barosu’nun arşivini taradım. Tahir Elçi’nin en yakınlarına ulaşmaya çalışarak fotoğraflarına ulaşmaya çalıştım. Eski dönem fotoğrafları iyi olmadığı için yakın dönemde çekilen birçok fotoğrafını kullandık” dedi.

 

'TOPLUMSAL HAFIZADA KAYBOLMASIN'

 

Elçi’nin hukuk ve insan hakları mücadelesinde önemli bir rol aldığını, onun unutulmasını ve belleklerden silinmesine karşı bir cevap olmaya çalıştığını aktaran Erbey, “Onun kim olduğu Kürt gençleri tarafından bilinmelidir. Çünkü çok zor şartlarda üretip bu aşamaya gelen bir isim” diye konuştu.

 

KORKUSUZCA BİR MÜCADELE

 

Erbey, okurun kitaptan Tahir Elçi’nin hangi şarkıyı dinlediğini, hangi yemeği sevdiğini, kaç defa gözaltına alındığını, ne kadar zor şartlarda okuduğunu, en önemli kişisel özelliklerini, aile hayatını, insan hakları alanındaki mücadelesini, kararlılığını, korkusuzca nasıl mücadele ettiğini öğreneceğini ifade etti. 

 

İNANAMADIĞINI SÖYLEMEYEN BİR ELÇİ 

 

Tüm dünya için önemli bir aydın olan Elçi’nin yanlış yapan tüm otoriterlere karşı doğruyu savunduğunu vurgulayan Erbey, şunları söyledi: “Tahir Elçi’yi yaşatacak bir çalışma. Kitabın ortak noktası şu: Tahir Elçi çok güven veren bir insan. İnanmadığı şeyi yapmaz, söylemezdi. Dört Ayaklı Minare’nin altında herkese çağrıda bulunarak çatışmalı ortamın sonlanmasını istedi. Tarih ve insanlık yok olmasın dedi. Yanlış yapan hangi otorite olursa olsun, o otoriteyi eleştiren burada bir yanlış var ve yanlışı eleştirerek ortadan kaldırılmasını isteyen bir Kürt aydınıydı. Politik ve Kürdi damarı çok güçlü olan bir insandı. Gözü kapalı hiçbir şeye inanmaz, bilimsel, hukuki, belgeye ve bilgiye dayalı bir bilgilendirmeden sonra bir kanaate varır ve ondan sonra bir çalışma ve konuşma yapardı. Hem Kürtler, Türkler hem de dünya için önemli bir aydındı."

 

‘ADI OLAN KENDİSİ OLMAYAN SORUŞTURMA’

 

Kitapta, Elçi'nin biyografisini yazdığını kaydeden Erbey, Elçi'nin öldürülmesine ilişkin yürütülen davaya ilişkin de şunları dile getirdi: “Bu kitapta Elçi’nin biyografisini yazdım. Avukatı Mahsuni Karaman’ın ölümüyle ilgili yazdığı bilimsel raporlardan yola çıkarak yazdığı bir yazı var bu yazı içerisinden, delillerin kaybedildiği, soruşturmanın gayri ciddi bir şekilde yürüdüğü ve sumen altı edilmeye çalışılan bir dosyayla karşı karşıya kaldığımızı görüyoruz. Tahir Elçi hayatını cezasızlığa adadı. Kamu otoritesini kullanıp suç işleyen kamu görevlilerinin yargılanması için mücadele etti. Maalesef maruz kalmış olduğu cinayet de tam da buna denk geldi. Cezasızlıkla karşı karşıya kaldı. Aradan 3 yıl geçti. Bu 28 Kasım’da 4’üncü yıla gireceğiz. Dosyada gizlilik kararı var, avukatları dosyadan belge alamıyor. Soruşturmanın ne aşamada olduğu hakkında hiç kimsenin bir fikri yok. Sanık yok, şüpheli yok. Sokakta Tahir Elçi’ye doğru ateş eden 5 polisin tamamı tanık olarak ifade verdiler. Adı var kendisi olmayan bir soruşturma.”

 

“Tahir Elçi Hikayesi” adlı kitap, 10 Kasımda İstanbul TÜYAP Kitap Fuarı’nda okurla buluşacak.

 

MA / Aydın Atay