BATMAN - Kürt dili ve kültürü için büyük çaba sahibi olan dengbêjler, Kürtçenin yaşatılması için günlük yaşamda kullanılmasının yeterli olmadığını belirterek bu anlamda Kürt Dili Platformu'nun çalışmalarının desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Geçtiğimiz haftalarda bir araya gelen Diyarbakır'da bir araya gelerek çalıştay düzenleyen 9 Kürt partisi, “Kürt Dili Platformu”nu oluşturdu. Platform sonrasında 3 çalışma grubu oluşturarak “Kamuoyu oluşturmak”, “Hükümete talepleri iletmek” ve “Uluslararası sözleşmelere dayalı olarak çalışma yürütmek” amacıyla oluşturulan gruplar çalışmalarını sürdürüyor. Kürt dili ve kültürünün günümüze ulaşmasında büyük katkısı olan dengbêjler de, oluşturulan platformu desteklediklerini belirterek dilin gelişimi ve korunması için yürütülen çalışmaların ilerletilmesi gerektiğini söyledi.
'ÇALIŞMALAR DESTEKLENMELİDİR'
Bir dilin yaşatılması için günlük yaşamda kullanılmasının yeterli olmadığını dile getiren Dengbêj Ehmedi Xî, "Bir dili siz gündelik hayatta kullanırken eğer ki yazı dili ile eş zamanlı kullanmıyorsanız, asimilasyona uğraması doğaldır. Kürtçenin resmi ve eğitim dili olması amacıyla yapılan çalışmalar önemli ve kıymetlidir" dedi.
Kurumların dilin gelişmesinde önemli etkilerinin de olduğunu anlatan Dengbêj Xî, belediyeye kayyum atanmadan önce kentte Dengbêj Evi'nin olduğunu hatırlatarak,"Burada kilamlar söylemenin yanı sıra gençlerle onların tarihi üzerine sohbet ediyorduk. Gençler kitaplardan öğrendiği tarihinin detaylarını kilamlardaki sözcüklerin peşine düşerek dengbêjlere soruyordu. Biz de dilimiz döndüğünce anlatmaya gayret ediyorduk. Ne zamanki kayyum Dengbêj Evi'ni kapattı. İşte o an tarih ve kültür gençlerden koparıldı" diye belirtti.
GELENEĞİ SÜRDÜRMEYE ÇALIŞIYORLAR
Kayyumdan sonra çalışmalarına kafelerden sokaklara kadar farklı alanlarda sürdürdüklerini dile getiren Xî, "Biz kapatmaya rağmen caddelerden tutunda kafelere kadar kilamlar söylemeye devam ettirdik. Dengbêjlik bunu gerektirir. Nasıl ki yüz yıllardır bu gelenek bu dili ve tarihi bugünlere taşıdı ise biz de aynısını yapmaya özen göstermeye çalışıyoruz. Lakin kurumsallaştıkça bu gelenek ayakta kalacaktır. İşte dil de buna benzer eğitim dili ve resmi dil çalışmaları da bu anlamıyla önemli ve desteklenmelidir" ifadesinde bulundu.
'KÜRT DİLİNİ GELİŞTİRMEK HERKESİN GÖREVİDİR'
Dengbêjliğin her koşulda devam edeceğini söyleyen Dengbêj Hadi de,"Nasıl ki binlerce yıldır bu gelenek sürdü ise bugün de devam edecektir. Tarih boyunca Kürt dili üzerinde baskı ve sansür vardı. Bugün de bu baskılar devam ediyor. İnsanlar düğünlerde dahi Kürtçe sıtran söylediği için tutuklandı. Bu baskılardan kaynaklı korkuların olması da bundadır. Lakin bunlara rağmen Kürt dilini yaşatmak ve geliştirmek herkesin görevidir" dedi.
'DİLİN YAŞAMASI İÇİN EĞİTİM DİLİ OLMASI ŞART'
Kürt dilinin neden resmi ve eğitim dil olması gerektiğini vurgulayan Dengbêj Hadi, şunları dile getirdi: "Dengbêjlerin çabaları önemlidir. Halkın gündelik yaşamda Kürtçeyi konuşması önemlidir. Ve Kürt illerinde halk kendi arasında Kürtçe konuşuyor ama ne zamanki resmi kurumlara veya pazara, çarşıya çıktığında işler değişiyor. Pazara gidiyor bakıyor ki etiketler, ilanlar gibi her şey Türkçe. Yine resmi dairelerde tüm işlemler Türkçe yapılıyor. İşte o zaman Kürtçe devre dışı kalıyor. Bugün bir mandalinanın fiyat etiketi Kürtçe yazılsa veya resmi dairelerde Kürtçe yazışmalar ve konuşmalar olsa durum değişir. Bugün bir mandalinanın fiyat etiketi dahi Kürtçe yaparak çalışmalara katkı sunabiliriz. Bu anlamıyla yapılan çalışmalar önemlidir."
MA / Metin Yoksu