Munzur Kültür ve Doğa Festivali 2'nci gününde "Zaza dilinin tarihi gelişimi ve günümüzdeki yeri" başlıklı panel ile devam etti. Dersim Belediye Konferans Salonu’nda düzenlenen panele araştırmacı Netice Altun Demir, Zaza-Der Üyesi Hıdır Eren, Dr. Hüseyin Çağlayan ile Öğretim Üyesi Dr.  İlyas Arslan konuşmacı olarak katıldı.

 

‘ÇOCUKLARIMIZ İLE DİLİMİZİ KONUŞALIM’

 

Çok sayıda kişinin dinleyici olarak katıldığı panelde ilk olarak konuşan Dr.  İlyas Arslan, Zazaca’nın  tarihi üzerine sunum yaptı. Zazaca’nın zengin bir dil olduğunu söyleyen Arslan, dilin kaybolmaması için ailelerin çocuklarıyla Zazaca konuşmalarını istedi. Arslan, Zazaca’nın okullarda zorunlu ders olarak verilmesi gerektiğini sözlerine ekledi. 

 

‘TÜRKİYE’DE DİL TEHLİKE OLARAK GÖRÜLÜYOR’

 

Dr. Hüseyin Çağlayan da, dilin çok önemli olduğunu ve unutulmaması gerektiğini belirterek, Zazaca’nın köklü ve dağlık bölgelere ait olduğunu söyledi. Zazaca’nın sahiplenilmesi gerektiğine vurgu yapan Çağlayan, kaybolmaması için mücadele edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Birçok ülkede bir dilin değil, birkaç dilin birlikte kullanıldığını anımsatan Çağlayan, dillerin hiçbir zaman tehlike yaratmadığını; ancak Türkiye’nin, dilleri tehlike olarak gördüğünü bu nedenle yasaklamaya çalıştığını aktardı. Çağlayan, Türkiye’nin de tek dil, tek din ve tek devlet politikasıyla, var olan dilleri yok sayarak ortadan kaldırmak istediğini belirtti. 

 

‘DEVLET EVDE ENGELLEYEMEZ’

 

Araştırmacı Netice Altun Demir ise, Kürt dili ve lehçeleri üzerindeki baskılara dikkat çekerek,  yıllardır baskı ve yasaklamaların yoğunlaşarak sürdüğünü kaydetti. Demir, “Devletler bir dili yok ederek, kültürü yok etmeyi amaçlar. Dilimizi kurtarmak zorundayız. Dilimizi kurtarmamızın yarısı devlet elinde yarısı ise bizim elimizde. Devlet dışarıda yasaklayabilir; ancak evde çocuklarımızla konuşmamızı engelleyemez. O nedenle dilimizi kurtarmak bizim elimizde. Çocuklarımız ile dilimizi konuşmuyoruz. Eğitim olmadan da dilimiz kurtulamaz. Dolayısıyla, devleti anadilimizin eğitim dili olarak okullarda vermesi için zorlamamız gerekir. Yine, evde çocuklarımız ile dilimizi konuşmamız için çalışmalar yürütmemiz lazım. Dilimizin kaybolmaması için hayatın her alanında konuşalım” diye belirtti.

 

Panel, soru-cevap şeklinde son buldu.