‘Geçmişimiz su altında kaldı’

img

SİİRT - Ilısu Barajı’nda su tutulmasıyla birlikte bazı köy ve mezralar ile birlikte binlerce dönüm ekili arazi su altında kaldı. 1990’lı yıllarda güvenlik gerekçesiyle, şimdi ise baraj nedeniyle köylerinin boşaltıldığını belirten köylüler, “Geçmişimizi su altında bıraktılar” dedi.

Ilısu Barajı’nda su tutma işlemi devam ederken, bölgede başta 12 bin yıllık tarihe sahip Hasankeyf olmak üzere 199 yerleşim yeri ile araziler sular altında kalacak. Su altında şimdiden kalan Siirt’tin Yığınlı (Motit) köyüne bağlı Yokuşbağlar mezrası sakinleri, 100 yıldır ikamet ettikleri köylerini terk etmek zorunda kaldı. Yurttaşlar, ekinleriyle birlikte geçmişlerinin de sular altında kaldığını söyledi. 
 
‘EKİLİ ARAZİM SU ALTINDA KALDI’
 
Yokuşbağlar mezrasında yaşayan Sezai Başaran (35), 1992 yılında “güvenlik” gerekçesiyle köylerinin boşaltıldığını hatırlatarak, “O zaman yakın bir köye gittik. Geceleri sadece yatmak için gidiyorduk, gündüzleri tarlalarımıza geri gelip ekinlerimizi ekiyorduk. 2000 yılında ise köyümüze tamamen geri döndük” dedi. Başaran, aradan yıllar geçtikten sonra bu sefer de Ilısu Barajı yüzünden köylerini terk etmek zorunda kaldıklarına dikkati çekti. Barajın su tutma işleminin 4 yıl ertelendiğinin belirtilmesi üzerine bu sene de ekin ektiklerini belirten Başaran, “80 dönüm mısır, 40 dönüm patlıcan ekmiştim. Hepsi su altında kaldı. Şimdi tarlada lahana ve kıvırcık var. Bunlar da su altında kalacak biliyorum ama gözümün önünde kuruyup gitmesin diye hala sulamaya devam ediyorum” diye konuştu. 
 
‘BİR PLANIMIZ YOK’
 
Ev ve tarlaları için kamulaştırma yapıldığını hatırlatan Başaran, kamulaştırmadan bir miktar ödeme aldıklarını, fakat evleri için daha ödeme almadıklarını söyledi. Suyun gittikçe yükseldiğini belirten Başaran, nereye gideceklerine dair bir planlarının olmadığını ve hala köylerinde kalmaya devam ettiklerini söyledi.
 
‘KENDİMİ EKSİK HİSSEDİYORUM’
 
Tamamen su altında kalan Yazlıca (Seyfiye) köyünden Ekrem Tarha (62) ise 300 köye yakın köy ve mezranın sular altında kalacağını ifade ederek, kendi köylerinde kendilerini göçmen gibi hissettiklerini dile getirdi. “Her ne kadar bize ‘Size para verdik ve siz toprağınızı sattınız’ deseler de ben burada 400 dönüme yakın arsa verdim ama bunun parasıyla Batman’da 2 dönüm arsa alamadım” diye konuştu. Köyde var olan tarlaları ile 80 kişinin geçimini sağladığını vurgulayan Tarha, “Biz burada bin 500 dönüm sadece pamuk ve mısır ekiyorduk. Ne yazık ki bu gün hiç kimse artık ekim yapamıyor. Bunun yanında hayvancılık yapıyorduk. Ne yazık ki ne biz ne de hayvanlar faydalanabiliyor. Hepsi su altında kaldı. Şu an kendimi eksik hissediyorum. Hepimiz o tarladan besleniyorduk. Şimdi maalesef kimi İstanbul, kimi İzmir, Batman gibi yerlere göç etti” şeklinde konuştu.
 
ÖNCE GÜVENLİK, ŞİMDİ BARAJ 
 
Köy sakinlerinden Faik Aydın (60) da köylerinin 120 yıllık bir geçmişi olduğunu söyleyerek, 1992 yılında köylerinden çıkarıldıklarını ifade etti. 1998 yılında kardeşleriyle birlikte köylerine dönerek tekrar yerleşime açtıklarını kaydeden Aydın, şimdi de baraj yüzünden tekrar yurtlarını terk etmek zorunda kaldıklarını söyledi.
 
MA / Ömer Akın