DÊRSIM - Dêrsim esnafı, festivalin de dertlerine derman olmadığına işaret ederek, “Günübirlik zamlar yapılıyor. Milletin artık alım gücü kalmamış” diye dert yandı.
Dêrsim’de esnaf da yurttaş zamlardan dertli. Geçim sıkıntısı nedeniyle özellikle gençlerin farklı Avrupa ülkelerine göç ettiği kentte, 21’inci Munzur Kültür ve Doğa Festivali de esnafın yüzünü güldürmedi. Mikrofon uzattığımız Dêrsimliler, krizden iktidarı sorumlu tuttu.
‘GENÇLİK KALMADI’
Takı dükkânı ile geçimini sağlayan Şükrü Kılıç, kentin en büyük sorunun göçlerden kaynaklı nüfus azalması olduğunu belirtti. Göçlerin sebebinin siyasal ve ekonomik atmosferden kaynaklandığının altını çizen Kılıç, “Gençlik denilen bir şey kalmadı. İş, istihdam yok. Dolayısıyla insanlarımız yurtdışına doğru büyük bir göç ediyor. ‘Ekonomi uzmanıyım’ diyen insanlara sorsan, ekonomi başındaki Şimşek’e de sorsan, yarın ne olacağını veya ne gibi yıldırımlar düşeceğini bilmiyor” diye konuştu.
Kılıç, gerçekleşen Munzur Festivali’nin de ekonomik olarak eskisi gibi halka bir katkısının olmadığını söyledi.
‘TEK BİLDİKLERİ ZAM’
Ürünlerde bir ay öncesine göre yüzde 20 fiyat farkının olduğunu belirten kırtasiyeci Celal Orhan, “Milletin artık alım gücü kalmamış ve neredeyse hiç iş yapamıyoruz. Şu an ortalama bir kaynak kitap 200 TL. Önceden bu fiyat 100 TL civarıydı. Bu gidişat akıllı politikalarla düzelebilir. Böyle zam yaparak, düzelmez. Adaletli alım, adaletli vergi ile bu durum anca düzelir. Bir maliye bakanı getirmişler adam zam yapmaktan başka bir şey bilmiyor. Tek bildiği zam” dedi.
‘İNSANLARDA UMUT KALMADI’
İlhan Bulut adlı doğalgaz işçisi de, ekonominin günden güne kötüye gittiğini kaydetti. “Değil 3 ay 3 gün önce dahi aldığım ürünü aynı fiyata alamıyorum” diyen Bulut, şunları söyledi: “Doğalgaz işçisiyim, müşteriye fiyat veriyorum, günübirlik fiyat değişiyor. Artık müşteriye fiyat veremiyorum. Çünkü sabah verdiğim fiyatı öğleden sonra veremiyorum. Daha önce 5-6 aylık süreçlerde bu değişiklik oluyordu ama şimdi öyle bir durum söz konusu değil.”
Gidişatın düzeleceğine dair umudu olmadığını da sözlerine ekleyen Bulut, “Çünkü üretim yapacak bir koşul yok, mazot almış başını gidiyor. İnsanlarda da umut denilen bir şey kalmadı. Onun için herkes yurtdışına gidebilme yolları arıyor” dedi.
‘HER ŞEYE ZAM’
Tatlı satan esnaflardan Sinan Göçeli, 2006’dan beri esnaf olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Eskiden yanımızda 20 işçi çalıştırırken, şu anda 2 işçi tek çalıştırabiliyoruz. Şu an da bir işçinin maliyeti bize 20 bin TL oluyor. Eskiden katı yağ dediğimiz poğaça yağı 280 TL’ye alıyorduk, şimdi 450 TL oldu. Eskiden 25 kiloluk unu 200 TL’ye alıyordum, şimdi 450 TL olmuş. Her şey kat kat yükseliyor. Bu krizin sebebinin kim olduğunu herkes biliyor. Yönetim ne kadar kötü olursa, bu durum o kadar kötü gider. Eskiden 200 TL’ye çok iyi malzeme alabiliyorduk ama şimdi 200 TL’ye bir tulum peyniri bile alamıyoruz. Bu gidişatın düzelmesi için beyinlerin bir olması gerekiyor.”
‘BÖYLE GİDERSE TÜRKİYE BİTER’
Daha önce kötü dedikleri zamanları aradıklarını anlatan 5 yıllık esnaf Nurgül Çetinkaya, “Burası artık turistlik bir kent, festival düzenlendi ancak esnafa bir etkisi yok. Festivalde dahi iş yapamıyoruz. 6 aydır kiramı ödememişim. Giderimi bu durumda nasıl karşılayacağımı bilmiyorum. Böyle giderse Türkiye biter” dedi.
‘HÜKÜMET, YÖNETENLER DEĞİŞMELİ’
Ali isimli yurttaş ise, ekonomik krizden dolayı birçok kişinin göç ettiğini ifade etti. Zamların başını alıp gittiğini belirten Ali, “Bu durum iktidardan kaynaklanıyor. Ekmek, benzin her şeye zam geldi. Düne kadar 1,5 TL’ye aldığımız ekmek 7 TL oldu. Bir ekmeği 3-4 kişi paylaşıyor. Bu ekonominin dibe çöktüğünün kanıtıdır. Bunun nedeni baştakilerdir. Bu yaratılan sistemin yok olması gerekiyor. Hükümet giderse belki bu düzelir. Hükmet değişmeli, yeni gençlerin önü açılmalı” ifadelerini kullandı.