AMED – Tutuklu gazeteci sayısının 42 olduğunu belirten DFG, Mayıs ayı raporunda 9’uncu yargı paketinde yer alan “Etki ajanlığı” maddesiyle gazeteciliğin kıskaca alınmaya çalışıldığını ve çekilmesi gerektiğini vurguladı. 

 

Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG),  2024 Yılı Mayıs Ayı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Raporda gazetecilerin ev baskınlarıyla gözaltına alınması, kötü muameleye maruz kalması gibi birçok hak ihlalleri sıralandı. Raporda 42 gazetecinin cezaevinde olduğu belirtildi. 

 

‘ETKİ AJANLIĞI KABUL EDİLEMEZ’

 

DFG tarafından hazırlanan raporda, “Gazeteciliğe yönelik baskı ve ihlaller devam ederken iktidar bununla da yetinmeyerek 9’uncu yargı paketiyle birlikte ‘etki ajanlığı’ adlı maddeyi yasalaştırmayı amaçlıyor. ‘Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda Türk vatandaşları veya kurum ve kuruluşları ya da Türkiye’de bulunan yabancılar hakkında araştırma yapan veya yaptıranlar hapis cezası ile cezalandırılacak’ ibarelerinin yer aldığı madde ile gazetecilik bir kez daha kıskaca alınacak. Siyasi iktidar başta olmak üzere güç odaklarını rahatsız edecek bilgileri topluma aktaran her bir gazeteci bu madde kapsamında yargılanacak, hapsedilecek. Elbette bu madde sadece gazetecileri kapsamayacak dijital medya platformlarında fikir ya da bilgi paylaşımı yapan herkes bu kapsamda yargılanabilecek. Yasa ile birlikte demokrasinin olmadığı bir ülkede gazeteciler başta olmak üzere toplumun tüm muhalif sesleri kısılmış olacak. Dicle Fırat Gazeteciler Derneği olarak böylesi bir yasayı kabul etmiyoruz. Tasarının da geri çekilmesini talep ediyoruz” denildi. 

 

1 MAYIS’TA GAZETECİLER DARP EDİLDİ

 

Gazeteciler ile basın ifade özgürlüğüne yönelik ihlallerin Mayıs'ta da sürdüğünün belirtildiği rapor değerlendirilmesinde, şunlar kaydedildi:  “1 Mayıs İşçi Bayramı için İstanbul’da Taksim Meydanı’na yürüyen işçi ve emekçileri takip eden medya mensupları da darp edildi, kelepçelenerek gözaltına alındı. İşçi ve emekçilere yönelik polis saldırısının yaşandığı alanlardan biri olan Saraçhane’de polis amirinin ‘Basını süpürün’ talimatıyla gazetecilere yönelik şiddet gerçekleşti. Bu saldırılarda meslektaşlarımız yaralandı, çalışmaları engellendi. Polisin saldırısında Mücadele Birliği muhabiri Serpil Ünal ters kelepçe takılarak gözaltına alınırken, gazeteciler Fatoş Erdoğan ve Umut Taştan, haber takibi sırasında yaralandı. Gazeteci Umut Taştan ayağından yaralandı, Fatoş Erdoğan’a ise plastik mermi isabet etti. 1 Mayıs’ın ardından Taksim eylemlerine dönük 3 dalga şeklinde operasyon yapıldı, birçok ev ve iş yeri polisler tarafından basıldı. Baskın yapılan adreslerden biri de Sendika.org bürosu oldu. Kimseye haber verilmeden yapılan baskında Sendika.org çalışma ofisinde hukuksuz arama yapıldı. Taksim eylemlerine katılanlara dönük yapılan operasyonların 3’üncüsünde ise Gazete Patika Muhabiri Ali Kadir Güler gözaltına alındıktan sonra tutuklanarak cezaevine gönderildi. Güler, daha sonra yapılan itiraz sonucu serbest bırakıldı. Gazetecilere dönük baskıları sadece 1 Mayıs’la sınırlı tutmayan iktidar, 6 Mayıs’ta Amed’de yapılan ev baskınlarında gazeteciler Nurcan Yalçın ve Derya Us’u gözaltına aldı. Us ve Yalçın, Diyarbakır Adliyesindeki sorgularının ardından sevk edildikleri Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliğince 7 Mayıs’ta adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı."

 

GAZETECİLERE KALKANLI ENGEL

 

PKK Lideri Abdullah Öcalan’a yönelik tecridin kaldırılması talebiyle yapılan eylemlere yönelik saldırılarda gazetecilere yönelik engellemelerin yaşandığının ifade edildiği raporda “Eylemlere saldıran polis bu durumun yansımasını engellemek adına gazetecileri çembere aldı. Benzer engelleme Kobanê davasının açıklanan kararların ardından başlayan eylemlerde de gerçekleşti. Amed’te Koşuyolu’ndan İstasyon Meydanı’na yapılan yürüyüşte gazeteciler kalkanlarla çember içine alınarak mesleklerini yapmaları engellendi. Yine eylemi takip eden gazeteciler, polis amirinin ‘Eylemcilerden uzaklaşmadığınız takdirde hakkınızda işlem yapılacak’ söylemiyle tehdit edildi. Gazetecileri tehdit eden isimlerden biri de Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ydi. Muhalif TV kanallarını ve gazetecileri hedef alan Bahçeli, ‘Halk Televizyonu, Sözcü, Now başta olmak üzere haksız ithamlarda bulunan kimler varsa mahkemelerde dinlenmelerini istiyoruz’ dedi. 21 Mayıs’ta 24 gün önce tutuklanan gazeteciler Esra Solin Dal, Mehmet Aslan ve Erdoğan Alayuımat’a cezaevinde yapılanlara da yer verilen raporda, “

Meslektaşlarımızın açık açık hedef alındığı bir ayı da geride bırakırken birçok meslektaşımız, yeni açılan soruşturmalarla iktidarın baskı kıskacına alınmaya devam ediyor. Mayıs ayından 4 gazeteci tutuklanırken cezaevlerinde tutuklu sayısı 42 oldu. Raporumuzda da ayrıntılı bir şekilde verdiğimiz 7 olayda gazetecilerin haber takipleri engellenerek tehdit edildi. Bu engellemelerde 4 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı. Mayıs ayında 10 gazeteci hakkında soruşturma açılırken 11 gazeteci hakkındaki soruşturma ise davaya dönüştürüldü” diye belirtildi. 

 

GAZETECİLERE BASKI HER YERDE

 

Federe Kurdistan Bölgesi’nde KDP’ye bağlı birimler tarafından alıkonulan gazeteci Süleyman Ahmet’ten 211 gün sonra haber alındığının belirtildiği raporda bunun yeterli olmadığını belirtilerek serbest bırakılması istendi. 

Kürt gazetecilere yönelik baskının bir diğer adresinin Hollanda olduğu belirtilen raporda, şunlara yer verildi: “Özgür Ülke gazetesi bombalandığı gün gazete binasında olan ve şimdi de sürgünde gazetecilik yapan Serdar Karakoç, Almanya’nın talimatı doğrultusunda gözaltında alındı ve gözaltı süresi 20 gün uzatıldı. Kürt gazetecilere yönelik egemenlerin bakış halinin devamı olan bu saldırıyı kınıyoruz. Meslektaşımız Serdar Karakoç’un derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz.” 

 

İHLALLER

 

Raporda 2 gazetecinin saldırıya uğradığı, 4 gazetecinin evine baskın düzenlendiği ve gözaltına alındığı, 4 gazetecinin tutuklandığı, 4 gazetecinin kötü muameleye maruz kaldığı ve 3 tehdit edildiği, 7 gazetecinin haber takibinin engellendiği cezaevlerinde ise 4 gazetecinin ihlale uğradığı ifade edildi.  

 

10 gazeteci hakkında soruşturma açıldığı, 11 gazeteci hakkında dava açıldığı ve toplamda 23 yıl 2 ay 17 gün hapis cezası ile 200 bin TL para cezası verildiği raporda yer aldı. Yine raporda yargılaması devam eden 43 gazeteci dosyasının olduğu tutuklu gazete sayısının ise 42 olduğu belirtildi. 1 gazetecinin işine son verilirken, 10 yayın yasağı, 307 internet sitesinin kapandığı, 450 habere erişim engeli getirildiği bilgileri yer aldı.