HABER MERKEZİ - Ortadoğu'da tırmanan gerilimi değerlendiren gazeteci Hiva Zarei, İsrail’in İran’ın nükleer altyapısını hedef almaya zemin hazırladığını söyledi. 

 

Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki saldırısından sonra İsrail Gazze’ye hem havadan hem de karadan saldırı başlattı. Hamas ve İsrail arasındaki çatışmalarla Ortadoğu’da yeniden savaş çanları çaldı. İsrail saldırılarının yıldönümünde Lübnan’a saldırı başlattı. İsrail’in Hizbullah Lideri Hasan Nasrallah’ı öldürmesinden sonra İran İsrail’e füze saldırısı gerçekleştirdi. Karşılıklı restleşmelerin sürdüğü durumda İran’ın bundan sonra takınacağı tavır savaşın seyrini belirleyecek. Dini lider Ayetullah Ali Hamaney, 5 yıl aradan sonra 4 Ekim’de Tahran’daki bir camide elinde keskin nişancı tüfeğiyle Cuma hutbesi verdi. Hamaney düşmanlarını yeneceklerine dair yemin ederken saldırıların ise halka hizmet olduğunu vurguladı.

 

Bölgedeki gelişmeleri değerlendiren İranlı gazeteci Hiva Zarei, olası bir savaş kararını İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney tarafından verilebileceğini söyledi. 

 

5 YIL SONRA CUMA HUTBESİNDEN SAVAŞ İMASI

 

Hamaney’in Cuma hutbesinde ülkedeki tutucu kesime seslendiğini söyleyen gazeteci Zarei, “Dini lider her zaman içteki aşırılık yanlılarının istekleri doğrultusunda konuşur. Onun sözlerinin belli gruplar üzerinde etkisi vardır. Hem ülke içinde hem de ülke dışında görüşmeler yapılıyor. Pezeşkiyan’ın görüşleri de çok önemli değildir. Çünkü nihai karar verici Hamaney'dir. Diğer yetkililer aynı fikirde olmasalar bile, Hamaney’in vereceği kararların uygulanmasından sorumludurlar” dedi. 

 

‘SALDIRI ABD BİLGİSİ DAHİLİNDEYDİ’

 

İran’ın İsrail’e dönük son saldırısının ABD bilgisinde yapıldığını ifade eden Zarei, “İsrail'in Lübnan'daki İran büyükelçiliğine saldırısının ardından İran'ın yanıt vermekten başka seçeneği yoktu. Çünkü aşırıcılardan gelen ağır baskı altındaydı. Ancak bu eylem tamamen hesaplıydı ve ABD'nin bilgisi dahilindeydi. İran doğrudan bir savaşının içine de girmek istemiyor. İran, İsrail ile doğrudan bir savaş istemiyor. Ancak İsrail böyle bir savaş arıyor. Bu savaşta ABD ve Batı'nın desteğini almaya çalışan İsrail, İran’ın füze saldırılarının ardından bu desteği büyük ölçüde elde etti. Yıkıma maruz kalan ve İran'dan kararlı bir destek bekleyen bağlı güçler var. İran’ın yanıt vermemesi konumu bölgede büyük ölçüde geriletiyor. Bu yüzden bu savaş İran için bir onur ve meşruiyet savaşıdır” diye ifade etti. 

 

‘GRUPLARA SİLAH VE PARA SAĞLAYAN İRAN’DIR’

 

İran’ın bölgedeki savaşlarda dolaylı olarak yer aldığını söyleyen Zarei, “İran'ın desteği olmasaydı ne Hamas ne Hizbullah ne de Yemen'deki Husiler savaşa müdahil olurdu. Bu gruplara silah ve para sağlayan İran'dır. İran, ülkenin ekonomik koşulları, Rusya ve Çin gibi müttefiklerin desteğinin belirsizliği ve iç meşruiyet eksikliği nedeniyle doğrudan bir savaşa girmek istemiyor. Ama görünen o ki savaş kaçınılmazdır. İsrail ve İran arasındaki son gelişmeler doğrudan bir savaş ihtimalini arttırdı. Amerika ve Batı'nın İsrail'i dizginlemesi ve İsrail saldırılarını engelleyebileceğini düşünmek abartılı görünüyor. İsrail, İran'ın altyapısına saldırıyor. İsrail, İran'ın nükleer altyapısını hedef almaya zemin hazırlıyor” diye konuştu.

 

‘İRAN SAVAŞ KONUSUNDA HEMFİKİR DEĞİL’

 

İran halkının çoğunluğunun savaş istemediğini vurgulayan Zarei, “İran halkının görüşleri hükümet için hiçbir zaman önemli olmadı. Amaç sadece ülke içindeki aşırılık yanlılarını ve vekil grupları memnun etmektir. Pek çok İranlı savaşa girmeye karşı çıkıyor ve hükümet de bu konunun farkındadır. Bu durum onları endişelendiriyor. Hatta hükümet yanlısı gazeteler bile olası bir savaşta halkın hükümete destek vermeyeceğini yazıyor. Hükümet içerisinde de savaşa karşı çıkan bir grup ve İran'ı savaşa sürüklemek isteyen bir grup var. Medyaya gelince onların görevi sadece hükümetin eylemlerine desteklemektir. Savaş ilan edildiğinde ülkede hükümete dair her türlü eleştiri yasaklanacak. İsrail ile ortak bir sınırımız yok. Olası bir savaşta kara harekatı olma ihtimali çok düşüktür” diye belirtti. 

 

İRAN’IN DEMOKRATİKLEŞME İHTİMALİ

 

Netanyahu'nun İran halkına “demokrasi” getireceğine dair söylemlerine de değinen Zarei, “Böyle bir ifade kullanması çok saçmadır. Filistinlileri katleden, okulları, hastaneleri bombalayan biri nasıl demokrasinin elçisi olabilir? Ancak İran'ın demokrasiye doğru adım atmamasının nedeni siyasal İslam’dır. Hükümet halkın iradesine değil de ideolojiye dayanıyorken, Hamaney'den demokrasi bekleyemeyiz” ifadelerini kullandı.  

 

ROJHILAT'DAKİ DURUM

 

Olası bir savaşta en çok etkilenecek bölgelerin başında Rojhilat’ın olacağını söyleyen Zarei, “Kürdistan halkı açısından İran'ın savaşa girmesinin şu anki durumdan çok farklı olacağını düşünmüyorum. Kürdistan halkı şu anda ciddi bir ekonomik baskı altında, her gün kolberler öldürülüyor, buna rağmen birçok insan buna mecbur kalıyor. Halk ekonomik koşullar nedeniyle başka illere göç ediyor, Kurdistan şu anda zaten bir savaşın içinde diyebiliriz. Ama bir savaş çıkması halinde bu durum mutlaka daha da şiddetlenecek” şeklinde konuştu.

 

MA / Berivan Kutlu