Bi ser re 9 sal derbas bûn lê hêj jî birîn nekewîn e

  • rojane
  • 09:06 13 Kanûn 2024
  • |

ŞIRNEX - Malbatên kesên di dema qedexeya li Cizîrê de hatin qetilkirin, diyar kirin kul ew ê zilma li wan hatiye kirin tu caran ji bîr nekin û li pey doza xwe bin. 

Bi ser qedexeya ku li navçeya Cizîrê ya Şirnexê hat ragihandin re 9 sal derbas bûn. Ji Qedexeya derketina derve ya Cizîrê ku di 14’ê Kanûna 2015’an de hat ragihandin, heta 2’yê Adara 2016’an anku 79 rojan dewam kir. Di qedexeya derketina derve de 177 jê di jêrzemînan de bi giştî 288 kes hatin qetilkirin. Tevî ku 9 sal bi ser re derbas bûne jî hê jî cenazeyên 14 kesan nehatine dîtin. Di qedexeyan de bi sedan kes birîndar bûn û bi hezaran jî ji cih û warên xwe koçber bûn. Ji ber çekên hatine bikaranîn, zirar gihişt nêzî 3 hezar xaniyan. Komîseriya Bilind a Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî (NY) ev qedexe û rewşa li Cizîrê weke “Tabloya dişibe qiyametê” pênase kiribû. 
 
Malbatên xizmên xwe di dema qedexeyan de winda kirin, piştî qedexeyê xwestin kujer bên darizandin. Serlêdanên malbatan ên li dadgehên herêmî bi hinceta "pêdiviya darizandinê nîne" hatin redkirin, îtîrazên li dijî biryarên redkirinê jî bêencam man. Piştre jî serlêdanên ku li Dadgeha Destûra Bingehîn (AYM) hatibûn kirin, piştî 8 salan yek bi yek hatin vegerandin. Li ser vê yekê malbatan serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) dan. 
 
Malbatên xizmên xwe di qedexeyan de winda kirin, ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re axivîn. 
 
KURÊ WÊ BI ROJAN LI BENDA ALÎKARIYÊ MA
 
Selamî Yilmaz ê 23 salî ku bi rojan di jêrzemînên Cizîrê de bi birîndar ma, ji ber nebirina alîkariyê jiyana xwe ji dest da. Dayika wî Taybet Yilmaz a ku li ser televîzyonê hay ji mirina kurê xwe bû, wiha behsa wan rojan kir: “Kurê min di jêrzemînên Cizîrê de jiyana xwe ji dest da. 10 sal ser qedexeyan derbas bûn lêbelê hêj jî guhertinek çênebûye. Me tu agahî ji kurê min nestandin. Kurê min birîndar bûbû di jêrzemînan de bû. Bi rojan banga alîkariyê hate kirin lê kesekî alîkariya wan nekir. Herî dawî cenazeyê kurê min li Dîlokê derket. Me hestiyên wî jî nedîtin. Kurê min di jêrzemînan de şehîd ket. 
 
BI QASÎ HEBIM EZ Ê JI BÎR NEKIM
 
Di dema qedexeyan de me her zehmetiyek dît. Me îşkence dît. Li her derê hêzên dewletê hebûn. Ji me re digotin,' ferman hatiye ji me re gotine ev hemû ermen in, ferman hatiye ku em we xelas bikin.’ Bi tang û topên xwe ketin bajarê me. Em sê mehan di malê de hepsî man. Me nedikarî serê xwe ji malê derbixînîn. Zarokên me di bin tangên dewletê te bûn me ti agahî jê nestand. Em bêxwarin man, bêvexwarin man. Me gelek êş dît. Em ditirsiyan çimkî çavên wan, serê wan girtî bû. Me nedizanî ev ji ku hatibûn. Me nedikarî em derkevin ber derê malê. Kurê min bi rojan birîndar ma. Mehmet Tunç dikir hawar digot, ’alîkariyê ji birîndaran re bînin.’ Kesekî dengê wan nebihîst. Kurê min 5 rojan birîndar ma û piştre mir. Cenazeyê wî şewitî bû. Cenazeyê wan birin bajarên cuda. Bi qasî em bijîn dê wan rojan jibîr nekin. Em pey doza zarokên xwe ne. Baweriya min bi edeleta vê dewletê nayê. Ma ev tiştê ku wan aniyê serê me misilman dikin? Êşa ku me dîtî kesekî nedît. Heta ku em sax bin em ji bîr nakin. Çiqas şehîdên Kurdistanê hebin em pey wan hemûyan in.”
 
DEMA JI BO RAKIRINA CENAZEYÊ DIÇE TÊ QETILKIRIN 
 
Endamê Meclisa Şaredariya HDP’a Cizîrê Abdhamît Pocal (41) ku Cizîrê bernade, dema diçe cenazeyan bibe nexweşxanê li ser Cadeya Nisêbînê di encama gulebaranê de hate qetilkirin. Hevjîna Pocal, Aslihan Pocal diyar kir ku hevjînê wê ji bo ku alîkariya gel bike bi wan re naçe û wiha got: “Mala me xera kirin. Em jî ji nêçariya xwe derkerin çûn gundan. Hevjînê min bi me re nehat. Me kir û nekir got, 'ez nayêm ez ê şaredariyê de bimînim.' Hevjînê min ji bo ku alîkariya civaka xwe bike li vir ma. Em nêzî mehekî li gund man. Rojekî dema ku me televîzyon temaşe dikir me dît ku hevjînê min qetil kirine. Hevjînê min dema ku diçe bi Faysal Sariyildiz wan re cenazeyan bînin û bibin nexweşxaneyê hedef hat girtin û qetil kirin. Cenaze jî li erdê man û ew jî hate qetilkirin. Me xwest ku biçin cenazeyê xwe bistînin lêbelê nehiştin. Mirovên derdorê birin li Şirnexê defin kirin. Neheqî û zilm li me kirin. Em wan rojan jibîr nakin. Baweriya min bi edelata vê dewletê nayê. Roja ku hevjînê min ê bêguneh hatî qetilkirin, wê rojê edalet winda bû. Em ê her tim pey doza wan û daxwazên wan bin.” 
 
DI MALÊ DE HATE QETILKIRIN
 
Alî Tetîk (35) ê ku 5 zarokên wî hebûn jî li Taxa Cûdî di mala xwe de hate qetilkirin. Birayê wî Mahmût Tetîk, anî ziman ku ew ê tu caran wan rojan jibîr nekin û ev tişt anî ziman: “Me gelek tişt bi çavên xwe dît. Mirovên bêguneh û bêsûc hatin qetilkirin. Bi ser re 10 sal derbas bûn lêbelê hê niha jî dilê me bi kul e. Wijdana me nerehete. Ev tiştê ku hatiye serê me bêedaletî bû. 5 zarokên birayê min hebûn, di mala xwe de hate qetilkirin. Tu sûcê wî nebû. Me ji vê dewletê edalet nedît. Tiştê ku li vê derê hatiye serê me hovîtî bû. Ev tiştê ku kirin nayê qebûlkirin. Kesekî destê xwe dirêjî me nekirin, em terkî mirinê hatin kirin. Ew roj dê neyên jibîrkirin û ew roj dê her tim bîra me de bin. Di vê pergalê de edalet nepêkan e. Em bawer nakin ku edalet pêk bê. Em ê her tim li hemberî vê zilmê bisekînin û em ê tu caran jî wan rojan jibîr nekin.” 
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

06/01/2025
14:52 Mûstafa Karatepe ku nexweşê penceşêrê ye piştî 30 salan hate berdan
14:47 Malbata Gulistan Doku bi dozger re hevdîtin kir
14:41 Xwendekar ji bo Gulistan Doku û Rojîn Kabaîş meşiyan
14:05 Ekolojîst: Em ê xwedî li Şoreşa Rojava derkevin
13:39 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û AKP’ê dest pê kir
13:36 Tulay Hatîmogûllari têkildarî gotinên wê yên hatine berevajîkirin daxuyanî da
13:22 Girtiyên jin ên hatin derbkirin sewqî girtîgehên cuda kirin
12:44 Ji bo edîtorê Rojnewsê Ehmed biryara tehliyeyê hate dayin
12:44 Ji 80 baroyan ji bo Tahîr Elçî daxuyanî
12:41 Dayika Aştiyê Bedriye Demîr hat bibîranîn
12:36 Onder: Piştî serdana Demîrtaş em ê daxuyaniyeke berfireh bidin
12:18 Ji bo rojnamegerên hatin qetilkirin merasîma cenazeyê hat lidarxistin
12:13 Li Amedê nexşerêya ‘çareseriyê’: Divê zemîna qanûnî amade bikin û Ocalan azad bibe
12:06 'Ne Erdogan ne jî Bahçelî, baweriya me bi Abdullah Ocalan heye'
11:35 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Davûtoglû dest pê kir
11:31 Parêzer Tamur: Bi hedefgirtina rojnamegeran re Peymana Cinevê binpê kirin
11:02 DEM Partî ji bo nirxandina peyamên Ocalan civiya
10:55 Celal Firat: Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ji bo Elewiyan referanseke
10:54 Remzî Kartal: Ji bo baweriyê divê azadiya fîzîkî ya Rêber Apo pêk were
10:34 Abdullah Ocalan: Azadbûna jinê têkoşîna Sakîneyê ye
09:47 Serokê TOD-DER’ê Kan: Divê guh bidin peyamên Ocalan
09:30 Li Wanê rêyên 493 gundan hatin girtin
09:00 ROJEVA 6’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:47 Xwebûn bi manşeta ‘Nexşeya 2025’an diyar kir’ derket
05/01/2025
15:44 Emîne Şenyaşar li ser sînorê Kobanê bang kir: Bila ev zilm bi dawî bibe
15:27 Gurgîn Oktar piştî 30 salan hate berdan
14:54 Ekolojîst li ser sînorê Qamişloyê ne: Rojava modêla çareseriya Rojhilata Navîn e
14:24 'Em hêza xwe ji paradîgmaya Abdullah Ocalan digirin’
13:50 DBP dê meşa xwe bi hevserokên giştî yên heyî re bidomîne
13:48 Tulay Hatîmogûllari: Divê şertê aştiyê azadiya Ocalan be
13:07 Derket holê ku ‘Wezîrê dadê’ yê li Şamê kujer e
12:27 ‘Heke ji bo Gulistan Doku edalet pêk bihata niha Rojîn û Narîn dê bijiyan’
12:20 Hesabên X’ê yên MA, JINNEWS û Yenî Yaşamê hatin astengkirin
12:16 Abdullah Ocalan: Divê Tirkiye bi Kurdan re yekitiya demokratîk esas bigire
11:37 Malbata Rojîn Kabaîşê: Piştî qetilkirin, avêtin avê
11:24 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Çareserî, vekirina deriyên Îmraliyê ye
Keskîn Bayindir: Dê têkoşîna me heta azadiyê bidome
11:01 Cengîz Aktar: Li Sûriyeyê her tişt dê li gorî daxwaza Enqereyê nebe
10:35 ‘Heta tecrîd ranebe çareserî nabe’
09:59 Bekaroglû: Divê Meclis sererastkirinên rê li ber demokratîkbûnê vedikin çêbike
09:18 Kovara Jinê bi manşeta ‘Jiyana me her tim şer bû’ derket
09:15 Aldar Xelîl: Çareseriya li Sûriyeyê bi projeya Neteweya Demokratîk pêkan e
09:00 Li ANKA-DER'ê serdema qeydên nû dest pê dike
09:00 ROJEVA 5’Ê ÇILEYA 2025’AN
04/01/2025
16:49 'Şertê yekem ê aştiyê azadiya Abdullah Ocalan e'
16:47 Jin ji bo Rojîn Kabaîşê di çalakiyê de ne
15:55 'Rojava ji bo hemû cîhanê model e'
15:46 Jinên di qedexeyên derketina dervê de hatin qetilkirin li ser gora xwe hatin bibîranîn
14:58 Li 3 bajaran li aqûbeta windayan hat pirsîn
14:36 Rapora 2024'an a DFG'ê: 5 hezar û 260 nûçe hatin astengkirin
14:24 Li bakurê Tişrînê şerekî dijwar diqewime
13:25 Ji bo birayên Efeoglû yên di binçavan de hatin windakirin doza edaletê kirin
13:07 Jinên li Silopiyayê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
12:32 Li Rojhilatê di 2024’an de 63 kolber hatine qetilkirin
10:58 Îranê di rojekê de 9 kes bi dar vekirin
10:54 Li Edeneyê karkerek jiyana xwe ji dest da
10:29 Li Dêrazorê 3 zarok ji ber mayinê birîndar bûn
09:30 Xwendekar dixwazin mirina biguman a Rojîn Kabaîşê bê ronîkirin
09:23 Rengê Xelfeliyê diguhere
09:04 Mexmûriyên ku di çalakiya nobedê de ne: Çareserî bi azadiya Abdullah Ocalan pêkan e
09:00 ROJEVA 4'Ê ÇILEYA 2025'AN
03/01/2025
18:25 Dayikên Aştiyê Baroya Stenbolê ziyaret kirin
16:20 Li ser sînorê Kobanê bang kirin: Israra di têkoşînê de dê bi xwe re serkeftinê bîne
15:54 Li gundên Minbicê pevçûnên dijwar hene
15:38 Nobeda li sînorê Qamişloyê: Ger hûn jidil bin hûn ê guh bidin vîna çareseriyê
14:54 KCDP’ê rapora 2024’an weşand: 394 jin hatin qetilkirin
13:45 Çalakvanên ser sînorê Kobanê: Her peyva Ocalan dê aştiyê ava bike
13:08 Dewleta tirk bi SÎHA’yan avahiya şaredariyê hedef girt
13:07 Tanrikulu yê CHP’î: Dê helwesta me ya ji bo diyalogê bidome
13:04 Bi hezar kes li ser sînorê Kobanê meşiyan: Dê berxwedana Rojava bi ser keve
12:00 Xelkê Kobanê ji bo HSD û YPJ’ê seferber bû
11:34 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:33 ENAG û TUÎK’ê daneyên enflasyona salane eşkere kirin
11:29 Kaya ê di protestoya qeyûm de hate girtin qala îşkenceyê kir
11:11 Wezîrên Fransa û Almanyayê li Şamê ne
10:46 Gel ji bo meşa ser sînor li Pirsûsê kom bû
10:45 Bernameya Şandeya Îmraliyê ya Meclisê diyar bû
10:28 Serokê Baroya Amedê: Ji bo çareseriyê em amade ne peywirê li xwe bigirin
09:47 Baroya Mêrdînê li dijî biryara qeyûm serî li dadgehê da
09:42 HDK û DEM Partiyê ji bo aştiya civakî zend û bend badan
09:41 Li Tunusê keştiyên penaberan noqî avê bûn: 27 kes mirin
09:26 Rojnamevan Şah: Dê şerê xetên bazirganî û enerjiyê berbelav bibin
09:25 Bavek û 2 jê nexweş 4 kur
09:06 Çi bû ji Rojîn Kabaîşê: Çima hevala wê naaxive?
09:03 'Ger hêviya ji bo aştiyê hebe divê ji bo mafê hêviyê gavên zelal bên avêtin'
09:01 Di têkoşîna azadiyê de 3 jin: Dê neyên jibîrkirin
09:00 ROJEVA 3’YÊ ÇILEYA 2025’AN
02/01/2025
21:26 HSD: Tirkiye tevî koma paramîlîter 'Huras El Din' êrişî Minbic û Bendava Tişrînê dike
21:20 Endamê Meclisa DEM Partiyê Rohat Guvercîn hate girtin
16:58 DAKAP çû serdana malbata Rojîn Kabaîşê: Divê berpirsyar bên darizandin
16:54 Êrişên ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê didomin
16:47 HSD’ê banga diyalogê kir
16:44 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Bahçelî bi dawî bû
16:29 Rapora girtîgehan: Êrîş, kelepçekirin, lêgerîna tazî
15:48 Rojnameger Yalçin sewqî Girtîgeha Kirşehîrê hate kirin
15:47 Ji bo tevlibûna meşa li ser sînorê Kobanê bang hate kirin
15:33 Dayikên Aştiyê: Ji bo şer bi dawî bibe divê her kes berpirsyartiyê li xwe bigire
15:11 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Bahçelî dest pê kir
14:59 Li Zanîngeha Dîcleyê ji bo Rojîn Kabaîşê çalakî hat lidarxistin
14:45 Onder ji bo pirsa têkildarî hevdîtina bi Erdogan re got: Li ser tê axaftin
14:45 Navenda Parastina Mafên Rojnamegeran: Girtina produksiyonan biryareke siyasî ye