Bi ser re 9 sal derbas bûn lê hêj jî birîn nekewîn e

  • rojane
  • 09:06 13 Kanûn 2024
  • |

ŞIRNEX - Malbatên kesên di dema qedexeya li Cizîrê de hatin qetilkirin, diyar kirin kul ew ê zilma li wan hatiye kirin tu caran ji bîr nekin û li pey doza xwe bin. 

Bi ser qedexeya ku li navçeya Cizîrê ya Şirnexê hat ragihandin re 9 sal derbas bûn. Ji Qedexeya derketina derve ya Cizîrê ku di 14’ê Kanûna 2015’an de hat ragihandin, heta 2’yê Adara 2016’an anku 79 rojan dewam kir. Di qedexeya derketina derve de 177 jê di jêrzemînan de bi giştî 288 kes hatin qetilkirin. Tevî ku 9 sal bi ser re derbas bûne jî hê jî cenazeyên 14 kesan nehatine dîtin. Di qedexeyan de bi sedan kes birîndar bûn û bi hezaran jî ji cih û warên xwe koçber bûn. Ji ber çekên hatine bikaranîn, zirar gihişt nêzî 3 hezar xaniyan. Komîseriya Bilind a Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî (NY) ev qedexe û rewşa li Cizîrê weke “Tabloya dişibe qiyametê” pênase kiribû. 
 
Malbatên xizmên xwe di dema qedexeyan de winda kirin, piştî qedexeyê xwestin kujer bên darizandin. Serlêdanên malbatan ên li dadgehên herêmî bi hinceta "pêdiviya darizandinê nîne" hatin redkirin, îtîrazên li dijî biryarên redkirinê jî bêencam man. Piştre jî serlêdanên ku li Dadgeha Destûra Bingehîn (AYM) hatibûn kirin, piştî 8 salan yek bi yek hatin vegerandin. Li ser vê yekê malbatan serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) dan. 
 
Malbatên xizmên xwe di qedexeyan de winda kirin, ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re axivîn. 
 
KURÊ WÊ BI ROJAN LI BENDA ALÎKARIYÊ MA
 
Selamî Yilmaz ê 23 salî ku bi rojan di jêrzemînên Cizîrê de bi birîndar ma, ji ber nebirina alîkariyê jiyana xwe ji dest da. Dayika wî Taybet Yilmaz a ku li ser televîzyonê hay ji mirina kurê xwe bû, wiha behsa wan rojan kir: “Kurê min di jêrzemînên Cizîrê de jiyana xwe ji dest da. 10 sal ser qedexeyan derbas bûn lêbelê hêj jî guhertinek çênebûye. Me tu agahî ji kurê min nestandin. Kurê min birîndar bûbû di jêrzemînan de bû. Bi rojan banga alîkariyê hate kirin lê kesekî alîkariya wan nekir. Herî dawî cenazeyê kurê min li Dîlokê derket. Me hestiyên wî jî nedîtin. Kurê min di jêrzemînan de şehîd ket. 
 
BI QASÎ HEBIM EZ Ê JI BÎR NEKIM
 
Di dema qedexeyan de me her zehmetiyek dît. Me îşkence dît. Li her derê hêzên dewletê hebûn. Ji me re digotin,' ferman hatiye ji me re gotine ev hemû ermen in, ferman hatiye ku em we xelas bikin.’ Bi tang û topên xwe ketin bajarê me. Em sê mehan di malê de hepsî man. Me nedikarî serê xwe ji malê derbixînîn. Zarokên me di bin tangên dewletê te bûn me ti agahî jê nestand. Em bêxwarin man, bêvexwarin man. Me gelek êş dît. Em ditirsiyan çimkî çavên wan, serê wan girtî bû. Me nedizanî ev ji ku hatibûn. Me nedikarî em derkevin ber derê malê. Kurê min bi rojan birîndar ma. Mehmet Tunç dikir hawar digot, ’alîkariyê ji birîndaran re bînin.’ Kesekî dengê wan nebihîst. Kurê min 5 rojan birîndar ma û piştre mir. Cenazeyê wî şewitî bû. Cenazeyê wan birin bajarên cuda. Bi qasî em bijîn dê wan rojan jibîr nekin. Em pey doza zarokên xwe ne. Baweriya min bi edeleta vê dewletê nayê. Ma ev tiştê ku wan aniyê serê me misilman dikin? Êşa ku me dîtî kesekî nedît. Heta ku em sax bin em ji bîr nakin. Çiqas şehîdên Kurdistanê hebin em pey wan hemûyan in.”
 
DEMA JI BO RAKIRINA CENAZEYÊ DIÇE TÊ QETILKIRIN 
 
Endamê Meclisa Şaredariya HDP’a Cizîrê Abdhamît Pocal (41) ku Cizîrê bernade, dema diçe cenazeyan bibe nexweşxanê li ser Cadeya Nisêbînê di encama gulebaranê de hate qetilkirin. Hevjîna Pocal, Aslihan Pocal diyar kir ku hevjînê wê ji bo ku alîkariya gel bike bi wan re naçe û wiha got: “Mala me xera kirin. Em jî ji nêçariya xwe derkerin çûn gundan. Hevjînê min bi me re nehat. Me kir û nekir got, 'ez nayêm ez ê şaredariyê de bimînim.' Hevjînê min ji bo ku alîkariya civaka xwe bike li vir ma. Em nêzî mehekî li gund man. Rojekî dema ku me televîzyon temaşe dikir me dît ku hevjînê min qetil kirine. Hevjînê min dema ku diçe bi Faysal Sariyildiz wan re cenazeyan bînin û bibin nexweşxaneyê hedef hat girtin û qetil kirin. Cenaze jî li erdê man û ew jî hate qetilkirin. Me xwest ku biçin cenazeyê xwe bistînin lêbelê nehiştin. Mirovên derdorê birin li Şirnexê defin kirin. Neheqî û zilm li me kirin. Em wan rojan jibîr nakin. Baweriya min bi edelata vê dewletê nayê. Roja ku hevjînê min ê bêguneh hatî qetilkirin, wê rojê edalet winda bû. Em ê her tim pey doza wan û daxwazên wan bin.” 
 
DI MALÊ DE HATE QETILKIRIN
 
Alî Tetîk (35) ê ku 5 zarokên wî hebûn jî li Taxa Cûdî di mala xwe de hate qetilkirin. Birayê wî Mahmût Tetîk, anî ziman ku ew ê tu caran wan rojan jibîr nekin û ev tişt anî ziman: “Me gelek tişt bi çavên xwe dît. Mirovên bêguneh û bêsûc hatin qetilkirin. Bi ser re 10 sal derbas bûn lêbelê hê niha jî dilê me bi kul e. Wijdana me nerehete. Ev tiştê ku hatiye serê me bêedaletî bû. 5 zarokên birayê min hebûn, di mala xwe de hate qetilkirin. Tu sûcê wî nebû. Me ji vê dewletê edalet nedît. Tiştê ku li vê derê hatiye serê me hovîtî bû. Ev tiştê ku kirin nayê qebûlkirin. Kesekî destê xwe dirêjî me nekirin, em terkî mirinê hatin kirin. Ew roj dê neyên jibîrkirin û ew roj dê her tim bîra me de bin. Di vê pergalê de edalet nepêkan e. Em bawer nakin ku edalet pêk bê. Em ê her tim li hemberî vê zilmê bisekînin û em ê tu caran jî wan rojan jibîr nekin.” 
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

23/01/2025
09:06 Rojnameger Cîhan: Gel paş de gav navêje, li ber xwe dide
09:05 Guldane Kiliç a ÎHD'î: Divê tecrîd bê rakirin, rêya muzakereyê bê vekirin
09:02 Rewşa girtiyê ku gardiyanan parxan û diranên wî şikandin xerab dibe
09:01 ROJEVA 23’YÊ ÇILEYA 2025’AN
22/01/2025
16:57 Şandeya Îmraliyê vegeriya: Hevdîtin 4 saetan dewam kir
16:45 Dewleta tirk gundên Zirgan û Kobanê bombebaran kir
16:20 Nivîskar Leyla Saraç bi xwîneran re hate gel hev
16:11 Ji rojnamegera binçavkirî peyam
16:03 Platforma Çandiniyê ya Wanê hat avakirin
15:13 Tehliyeya Çelebî careke din hate taloqkirin
14:50 Li Dêrsim û Edeneyê binçavkirin hatin protestokirin
14:30 Li Rojhilat li dijî biryarên darvekirinê greva giştî hat destpêkirin
14:15 ÎHD’ê ji bo Rojîn Kabaîşê daxuyanî da: Rapor kêm e, pirs bêbersiv in
14:10 40 endamên ESP, SKM û SGDF’ê 2 roj in binçavkirî ne
13:57 Wezîrê Karên Derve yê Sûriyeyê Şeybanî bang li Kurdan kir
13:49 Li Îmraliyê 144 binpêkirin hatin tespîtkirin
13:27 Jinan got: Qeyûm xesp e, rewa nîne
13:27 Ji ewil desteser kirin 37 roj piştre jî biryara komkirinê dan
12:39 Navên 45 kesên di şewata hotêlê de mirin diyar bûn
12:38 Duran Kalkan: Heke hûn cidî bin wê demê gavan biavêjin
11:37 Ciwanê polîsan bi wesayîta zirxî dabû ser: Hatim derbkirin lê bijîşk muayene nekir
11:18 Rojnameger Eylem Babayîgît hate binçavkirin
10:56 Şandeya DEM Partiyê li Îmraliyê ye
10:54 Nameya binpêkirin vedigot weke ‘xerakirina yekitî û yekparetiya dewletê’ hat hesibandin!
10:33 Ji ber bêdengiyê bertek nîşanî rojnameger û rêxistinên pîşeyî dan
10:03 Rojnameger Koyluoglû: Du kes nahêlin hikûmeta nû were avakirin
09:37 Jina filistînî gihişt pitika xwe ya ‘dîl’ hatibû girtin
09:23 Xizmên girtiyan: Pirsgirêk li ser maseyê çareser dibe
09:22 Raphaëlle Primet: Di çareserkirina meseleya Kurd de Ocalan kesayeteke bêhempa ye
09:17 Şandeya DEM Partiyê îro diçe Îmraliyê
09:03 Iraqê guherîna di ‘Qanûna statûya şexsî’ de erê kir
09:02 Xizmên windayan ji bo gengeşeyên meseleya kurd çi dibêjin?
09:01 Parêzer Mizrak: Divê êrişên ku mafê jiyanê binpê dikin bên rawestandin
09:00 ROJEVA 22’YÊ ÇILEYA 2025’AN
08:47 Di 2 hefteyan de 240 kes hatin binçavkirin
08:21 Polîsan îşkence li ciwanê bi wesayîta zirxî dabûn ser kirin
21/01/2025
20:28 3 sal ceza li Aysel Tûglûkê hat birîn
19:26 Li Wanê qetilkirina sivîlên li Bendava Tişrînê hat protestokirin
16:39 Nobeta Azadiyê ya li Strasbourgê di hefteya 657’an de didome
16:37 Kesên li Tişrînê hatin qetilkirin hatin oxirkirin
16:09 Girtiyên rojhilatî banga tevlibûna grevê kirin
16:08 HSD’ê bîlançoya têkoşîna li dijî DAIŞ’ê ya 2024’an eşkere kir
15:58 Hilbijartiyên Bask û Katalan ji bo Abdullah Ocalan name ji Konseya Ewropayê re şandin
15:57 Hejmara kesên di şewatê de jiyana xwe ji dest dayin derket 66’an
15:56 ÎHD’ê ji bo Sûriyeyê bang kir: Mekanîzmaya pêşîlêgirtina komkujiyên sivîlan ava bikin
15:15 Di êrişa Tişrînê de 2 sivîl hatin qetilkirin û 20 jî birîndar bûn
15:14 Keça Bavê Teyar a di girtîgehê de peyam şand
14:22 Dewleta tirk careke din sivîlên li Tişrînê bombebaran kir
14:05 Komeleya Wêjekarên Kurd dê serdegirtina ‘bi korsanî’ ji dozger bipirse
13:31 Li Akdenîzê tayînkirina qeyûm hat protestokirin
13:11 Şandeya kesên pispor hat avakirin: Derenceya şewatê tune bû
12:56 Wekîla AKP’î deriyê şaredariyê şikand û civîn li dar xist
12:22 Meclisa Jinan a DBP’ê: Divê Ocalan azad bibe
11:46 Hejmara karkerên qeyûm ji kar derxistî derket 236’an
11:45 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:44 Rewşenbîran ji bo Abdullah Ocalan name ji Konseya Ewropayê re şandin
10:54 Ji bo girtiyê ku sewq kirin 5 hezar TL mesrefên lêçûnê xwestin
10:43 Hejmara binçavkiriyên li Stenbolê zêde bû
10:18 Bi ser BEKSAV’ê de hate girtin: Derî hatin şikandin, dest danîn ser enstrumanan
10:09 Parêzerên rojnamegerên hatine girtin: Biryar ji berê ve hatibû dayin
09:51 Li Kolombiyayê di navbera ELN û EMCB’ê de şer derket: 80 kes mirin
09:50 Kes serdagirtina ‘korsan’ a Komeleya Wêjekarên Kurd nagire ser xwe!
09:32 Gelek endam û rêveberên ESP û SGDF'ê hatin binçavkirin
09:18 Girtiyê ku kelepçe qebûl nekir nehat tedawîkirin
09:16 'Heta Abdullah Ocalan azad nebe aştî nabe’
09:05 Piştî 'Qanûna Komkujiyê' tundiya li heywanan û kuştina wan zêde bûye
09:00 ROJEVA 21’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:53 Li navenda liyanê şewat derket: 10 kes mirin, 32 kes birîndar bûn
20/01/2025
16:32 Ji bo Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê banga ‘seferberiyê’
16:24 6 rojnameger hatin girtin
16:21 Rojnameger Silêman Ehmed hate berdan
16:15 Êrişên ser Tişrînê li 3 navendan hatin şermezarkirin
15:50 Rojnamegerên serî netewandin hatin derbkirin
15:33 Li pêşiya Konsolosxaneya Îranê protestoya Pexşan Ezîzî
15:30 Li Akdenîzê qeyûm hate prostekirin: Polîs dizên mezin diparêzin
15:18 Rapora Girtîgeha Panosê: Di bin kontrola dozger de êriş li girtiyan kirin
14:48 Jin ji bo ‘aştiyê’ civiyan: Têkoşîna me ji bo jiyaneke azad e
14:36 Rojnameger li dadgehê îfadeyê didin
14:29 Doza ‘Meşa Azadiyê’ hat taloqkirin
13:55 Der heqê Îmamoglû de lêpirsîn hat destpêkirin
13:50 Dewleta tirk depoya avê bombebaran kir
13:22 Ji 12 baroyan ji bo Tişrînê daxuyanî dan: Binpêkirina hiqûqa navneteweyî ye
12:22 Dozgerî bêyî îfadeya rojnamegeran bigire bi daxwaza girtinê sewq kir
12:20 Jin ji bo kampanyaya ‘Ji bo aştiyê milyonek îmze’ civiyan
12:04 HSD: 29 çete hatin kuştin û 15 jî birîndar bûn
12:00 Şandeya Îmraliyê serî li Wezareta Dadê da
11:52 Li dijî darvekirinan li Rojhilat biryara greva giştî hat dayin
10:32 Rojnamegerên binçavkirî birin edliyeyê
10:00 Der heqê Serokê Baskê Ciwanan ê CHP’ê de lêpirsîn hate vekirin
09:59 Baroya Mêrdînê bertek nîşanî êrişên ser Bendava Tişrînê da
09:59 Li Sêwasê erdhej pêk hat
09:53 Li Wanê rêya 255 gundan hat girtin
09:52 Filistîniyên hatin berdan li Şerîaya Rojava ne
09:49 Gel bertek nîşanî êrîşên li hemberî Tişrînê da: Zilm û aştî bi hev re nabe
09:48 Ji ber ‘birîna têlên qefesê’ ceza dan 6 girtiyan
09:31 Zexta ‘pêlavan’ li girtiyên jin dikin
09:31 Komîsyona Edaletê ya ji bo Rojîn Kabaiş: Em ê dozê bişopînin
09:00 ROJEVA 20’Ê ÇILEYA 2025’AN
07:35 Xwebûn bi manşeta ‘Bi canê xwe diparêzin’ derket
19/01/2025
16:36 Li Semsûr û Şirnexê çalakiya nobetê: Bêyî Rojava çareserî nabe