Di têkoşîna azadiyê de 3 jin: Dê neyên jibîrkirin

ŞIRNEX - Jinan, diyar kirin ku pergala mêrê serdest têkoşîna jinan ji bo xwe weke gef dibîne lewma jinên pêşeng hedef digire û dan zanîn ku mîrateya têkoşînê ya Sêvê Demîr, Pakîze Nayir û Fatma Uyar li her çar parçeyên Kurdistanê belav bûye. 

Endama Meclisa Partiyê ya DBP'ê Sêvê Demîr, endama Kongreya Jinên Azad (KJA) Fatma Uyar û Hevseroka Meclisa Gel a Silopiyayê Pakîze Nayir di 4’ê Çileya 2016’an di dema qedexeya derketina kolanan de li navçeya Silopiya ya Şirnexê bi guleyên ji wesayita zirxî hatin reşandin, hatin qetilkirin. Bi ser qetilkirina wan re 9 sal derbas bûn. Her sê jinên têkoşer, di temenê xwe yê biçûk de li pey xwe mîrateyeke mezin a têkoşînê hiştin. 
 
SÊVÊ DEMÎR
 
Sêvê Demîr, ji bo azadiya Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan di gelek çalakiyan de cih girt. Ji HADEP'ê dest pê kir û gelek çalakî li dar xist û tev li civînên gelek partiyên siyasî bû. Bi avakirina Tevgera Jinên Azad a Demokratîk re bi awayekî aktîf di nava têkoşîna azadiya jinê de cihê xwe girt. Yek ji jinên ku di sala 2012’an de li dijî tecrîda li Îmraliyê li girtîgehan ketibû greva birçîbûnê ya bêdem û bêdorveger jî Sêvê Demîr bû. Sêvê Demîr a ku piştî hat tehliyekirin careke din ket nava xebatan, ji ber ku dorpêça li ser bajar zêde bû, heta kêliya dawî beşdarî berxwedana li vê herêmê bû.
 
FATMA UYAR
 
Fatma Uyar, di 28’ê Tebaxa 1988’an de li gundê Dihokê ji dayik bû. Zaroka duyemîn bû û 7 xwişk û bira bûn. Dibistan di pola 5'an de terikand û di 12 saliya xwe de tev li nav refên têkoşînê bû. Di destpêka salên 2000’î de bi awayekî çalak di nava têkoşîna ciwanan de cih girt. Fatma Uyar di sala 2009'an de hat girtin. Piştî 5 sal û 3 mehan hate berdan. Ji Serhedê heta Botanê bajar bi bajar, gund bi gund xebat meşand. Fatma Uyar beriya ku were qetilkirin, li Silopiyayê çalakiyên KJA'yê dimeşand. 
 
PARKÎZE NAYIR
 
Hevseroka Meclisa Gel a Silopiyayê Pakîze Nayir jineke her tim di nava têkoşînê de bû. Pakîze Nayir, di sala 1990'î de li gundê Ziristan ê Silopiyayê ji dayik bû. Karî heta pola 5'emîn a dibistanê bixwîne. Bi salan tevî birayê xwe weke karkera çandiniyê xebitî. Paşê li taxa ku lê diman dikaneke kuaforê vekir. Êrişên DAIŞ'ê yên li ser Kobanê bandoreke mezin li ser wê dike. Gelek caran diçe ser sînor û tev li çalakiyan dibe. Pakîze Nayir ku di vê serdemê de bi awayekî çalak dest bi xebatê kir, piştre di nava partiyên siyasî de cih girt û ji bo Hevserokatiya Meclisa Gel a Silopiyayê hat hilbijartin. Pakîze Nayir jî weke hevreyên xwe Sêvê û Fatmayê, bû sembola jinên Kurd ên ku li dijî zilm û tunekirinê li eniyên herî pêş ên berxwedanê û bi ruhekî fedayî yê bilind heta kêliya dawî li ber xwe dide.
 
Bi minesebeta salvegera 9'emîn a qetilkirina her sê jinan, hevalên wan ên xebatê têkildarî wan ji ajansa me re axivîn. 
 
'JINÊN KU TÊDIKOŞIN HER TIM DI HEDEFÊ DE NE'
 
Berdevka Tevgera Jinên Azad (TJA) a Şirnexê Adalet Fîdan, bi lêv kir ku her sê jinan di têkoşîna azadiya jinan de ked û têkoşîneke bêhempa dane û têkoşîna wan û hevaltiya bi wan re kirî wiha vegot: “Li çar parçeyên Kurdistanê 40 sal in têkoşîneke bêhempa tê dayin. Di nava vê têkoşînê de jî jinan cihên girîng girtine. Jinan pêşengiya têkoşînê kirine. Heval Sêvê, Pakîze û Fatma jî sê mînakê vê bûn. Dema ku mirov dîroka desthilatdaran dinêre, mirov dibîne ku wan her tim jin ji xwe re weke xetere dîtine. Ez bi salên dirêj bi her sê hevalan re xebitîm. Her sê heval hem aktivîstên KJA'yê û hem jî rêveberên partiyê bûn û di meclisa partiyê de jî karê xwe meşandin. Her sê heval jî qadên jinan de cihê xwe girtibûn û xebatên xwe dikirin. Sê hevalên dilnizm, sê hevalên fedakar bûn. Ev her sê heval ji bo azadiya jinê û azadiya gelê xwe têkoşîneke bêhempa dan. Li Parîsê jî sê jin hatin qetilkirin û piştî wê li Silopiyayê ev her sê hevalên me hatin qetilkirin. Ji dîaspora bigire heta ku her çar parçeyên Kurdistanê de jina ku di vê têkoşînê de cihê xwe digire tê hedef girtin. Jina ku dibêje,'ez koletiyê qebûl nakim û ji bo jiyaneke hevpar tedikoşim' tê hedef girtin. Her sê hevalên ku 9 sal beriya niha li Silopiyayê hatine qetilkirin jî ev têkoşîne ji xwe re esas girtibûn." 
 
'GELEK JIN PIŞTÎ WAN TEV LI XEBATAN BÛN'
 
 
Adalet Fîdan diyar kir ku ew têkoşîna ku her sê jinan li pişt xwe hiştiye belavî çar parçeyên Kurdistanê bûye û got ku her jinek ji wan bandor bûye û wiha got: "Ev her sê heval di xebatên xwe yên ji bo azadiya jinan de mînakên pir mezin bûn. Sêvê li Botanê û Kurdistanê keseke ku nas nedikir nebû. Her wiha Pakîze di wî temenê xwe yê ciwan de, di demeke kurt de bi wê xebat û têkoşîna xwe di dilê Botanê de ciheke mezin girt. Heman demê de heval Fatma jî hem di hêla xebatê de û hem jî di israra xwe ya têkoşînê de mînakeke. Sekna wan, xebata wan mînak bû û ji ber wê ewqasî dihatin hezkirin û ji ber wê jî hedef jî hatin girtin. Beriya wê û heta îro her tim hedef girtina jinan zêde bû, tundiya li ser jinan zêde bû. Lê têkoşîna jin jî her ku diçe mezintir dibe. Ji wê rojê heta îro em di kîjan kolan û kuçeyên Botanê de xebat bidin meşandin ev her sê heval mînak tên nîşandin. Gelek jinan ev her sê heval ji xwe re mînak dîtin û tev li nav xebatan jî bûn. Bi saya têkoşîna Sevêyan, Fatmayan û Pakîzeyan ev têkoşîna heta îro hat û her ku diçe jî mezin dibe."
 
'DARAZ BI KUJERAN RE XWEDÎ HEMAN HIŞMENDIYÊ YE'
 
Bi domdarî Adalet Fîdanê anî ziman ku dema mijar dibe jin dewlet jî û daraz jî bi heman hişmendiyê tevdigere û kujeran ceza nake. Adalet Fîdan, got ku heta kujer hesabê didin û bûyer tê ronîkirin ew ê têkoşîna xwe bidomînin û wiha pê de çû: “Roj nîne ku jinek li cihekî neyê qetilkirin. Jina ku bi destê hevjînê xwe jî tê qetilkirin û bi destê bira û bavê xwe jî tê qetilkirin û bi destê desthilatdariyê ve jî tê qetilkirin re dadgeh bi heman nêzakatiyê nêzîk dibe. Sedema evqas zêdebûna qetilkirina jinan jî necezakirine. Li gorî wan jin li ku bê qetilkirin û kengî bê qetilkirin jin sûcdar e. Di heman demê de jin tundiyê jî bibîne sûcdare û yê ku tundiyê lê dike jî nayê cezakirin. Ev jî dibe sedem ku her roj jinek bê qetilkirin. Hişmendiya ku jinekî li dîasporayê qetil dike û ya li vir qetil dike heman hişmendî ye. Dadgeha ku kujeran û bersûcan nedarîzine jî xwedî heman hişmendiyê ye. Ev her sê jin jî siyasetmedar bûn, weke ku bi lêv dikin ev kes ne kesên bi çekdar bûn. Li Şirnexê keseke ku van her sê jinan nas nedikir nebû. Her roj di nava xebatên xwe yên siyasî de cihê xwe digirtin. Çawa dibe ku piştî hatine qetilkirin cuda bi nav dikin, ev manîpulasyon e. Ji bo ku bi vî rêbazî bûyerê veşêrin wiha dikin. Lêbelê heta ku kujer tên darizandin û hesab didin wê têkoşîna jinan û ya gel jî bidome. Çiraya ku wan ji me re hiştiye rêya me ronî dike." 
 
'PIŞTÎ QETILKIRINÊ ÎŞKENCE LI CENAZEYÊN WAN KIRIN'
 
 
Dayika Aştiyê Zeynep Begenîr a ku bi her sê jinan re xebat daye meşandî jî anî ziman ku ew têkoşîna ku her sê jinan li Botanê daye meşandin ew ê tu caran jibîr nekin û got ku li tevî her êrişekî her sê jin bi bêhempa li berxwe dan. Zeynep Begenîr, wiha domand: “Ew tişta ku me dîti heke ku herkesî dîtiba wê demê hemû cîhan dê bizaniba ku me çi kişandiye. Wê demê van zarokan aştî, wekhevî û azadî daxwaz kir. Lêbelê vê dewletê lê nenêrî ku jin e, zarok e, ciwan e çi ye, hema yek carê de qetilkirin. Ev her sê hevalên me jî wê demê hatine qetilkirin. Sê jinên siyasetmedar hatine qetilkirin herkesî guh û çavê xwe girtin. Em 26 rojan di bin dorpêçê de man. Me bi van çavên xwe her tiştek dît. Her sê hevalên me yên jin bi komployê hatin qetilkirin. Divê ku tevahiya cîhanê li ser qetilkirina van her sê jinên siyasetmedar axivî bûyan. Bi zanebûn ev her sê hevalên me hedef girtin. Piştî ku qetilkirin jî îşkence li cenazeyê wan kirin. Jinên zana bûn, bi aqil bûn. Hevaltiya wan û dilsoziya wan a bi dozê re pir zêde bû. Min di destpêkê de Fatma nas kir. Piştî naskirina Fatmayê min Sêvê û Pakîze jî nas kirin. Fatma nû ji girtîgehê derketibû û pêşiya wê jî di nav xebatên ciwanan de bûn. Di temenê xwe de partî nas kir û her xebatek hilgirt ser milê xwe. Çek destê van hevalan de nebûn, ev heval siyasetmedar bûn. Qetilkirin wan nîşaneya wê bû ku çiqasî ji jinên azad ditirsin. Heke ku netirsîban her sê bi hevre qetil nedikirin. Heta ku em ser dinyayê bin em dev ji vê dozê û sozê bernadin. Em ê wan xewn û xeyalê wan pêk bînin. Em ê têkoşîna ku wan ji me re hiştiye bidomînin. "
 
'KED Û XEBATA WAN JI BO GEL, AX Û NASNAMEYA XWE BÛ'
 
 
Ji aktivîstên TJA'yê Besê Cevîz a ku bi her sê jinan re maye jî da zanîn ku her sê jin bûne sembola têkoşîna azadiya jinê û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Ez bejna xwe li ber keda wan ditewînim. Her sê hevalên me siyasetmedar bûn. Her roj li qadan bûn û di nava gelê xwe de bûn. Jinên ku ji bo azadiyê têdikoşin her tim tên hedefgirtin. Di wê rojê de bîra min naçe li Taxa Ş. Harun heval Sevê piştî 22 rojan hat pêşiya gel girt û got,'neçin şer xelas bû.' Piştî ku van gotinan dema ku ji taxeke din derbasî taxa din dibin her sê jî bi hevre ji aliyê dewletê ve tên qetilkirin. 9 sal bi ser qetilkirina van hevalan re derbas bû lêbelê hê yek kujer nehatiye darizandin. Kujer diyar in û ev kujer tên veşartin û parastin. Ez bi Fatmayê re li taxan de xebitîm. Heval Fatma di temenê xwe yê 12 salî de kete nav xebatan de. Heta dawiyê jî di nav xebatên jinan de cihê xwe girt. Ez bi her sê yan re jî xebitîm. Hevalên pir hêja bûn û keda ku wan kedeke pîroz bû. Ji ber ku ev ked û ev xebat ji bo gelê xwe, axa xwe û nasnameya xwe dikirin. Ji wê rojê heta niha me soz daye ku tişta ku bikeve ser milê me em ê bikin. Em têra nakin lêbelê çi ji destê me bê em dikin. Em ê pey şopa wan bimeşin û mîrateya têkoşînê ku wan ji me re hiştiye bidomînin."
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

23/01/2025
09:06 Rojnameger Cîhan: Gel paş de gav navêje, li ber xwe dide
09:05 Guldane Kiliç a ÎHD'î: Divê tecrîd bê rakirin, rêya muzakereyê bê vekirin
09:02 Rewşa girtiyê ku gardiyanan parxan û diranên wî şikandin xerab dibe
09:01 ROJEVA 23’YÊ ÇILEYA 2025’AN
22/01/2025
16:57 Şandeya Îmraliyê vegeriya: Hevdîtin 4 saetan dewam kir
16:45 Dewleta tirk gundên Zirgan û Kobanê bombebaran kir
16:20 Nivîskar Leyla Saraç bi xwîneran re hate gel hev
16:11 Ji rojnamegera binçavkirî peyam
16:03 Platforma Çandiniyê ya Wanê hat avakirin
15:13 Tehliyeya Çelebî careke din hate taloqkirin
14:50 Li Dêrsim û Edeneyê binçavkirin hatin protestokirin
14:30 Li Rojhilat li dijî biryarên darvekirinê greva giştî hat destpêkirin
14:15 ÎHD’ê ji bo Rojîn Kabaîşê daxuyanî da: Rapor kêm e, pirs bêbersiv in
14:10 40 endamên ESP, SKM û SGDF’ê 2 roj in binçavkirî ne
13:57 Wezîrê Karên Derve yê Sûriyeyê Şeybanî bang li Kurdan kir
13:49 Li Îmraliyê 144 binpêkirin hatin tespîtkirin
13:27 Jinan got: Qeyûm xesp e, rewa nîne
13:27 Ji ewil desteser kirin 37 roj piştre jî biryara komkirinê dan
12:39 Navên 45 kesên di şewata hotêlê de mirin diyar bûn
12:38 Duran Kalkan: Heke hûn cidî bin wê demê gavan biavêjin
11:37 Ciwanê polîsan bi wesayîta zirxî dabû ser: Hatim derbkirin lê bijîşk muayene nekir
11:18 Rojnameger Eylem Babayîgît hate binçavkirin
10:56 Şandeya DEM Partiyê li Îmraliyê ye
10:54 Nameya binpêkirin vedigot weke ‘xerakirina yekitî û yekparetiya dewletê’ hat hesibandin!
10:33 Ji ber bêdengiyê bertek nîşanî rojnameger û rêxistinên pîşeyî dan
10:03 Rojnameger Koyluoglû: Du kes nahêlin hikûmeta nû were avakirin
09:37 Jina filistînî gihişt pitika xwe ya ‘dîl’ hatibû girtin
09:23 Xizmên girtiyan: Pirsgirêk li ser maseyê çareser dibe
09:22 Raphaëlle Primet: Di çareserkirina meseleya Kurd de Ocalan kesayeteke bêhempa ye
09:17 Şandeya DEM Partiyê îro diçe Îmraliyê
09:03 Iraqê guherîna di ‘Qanûna statûya şexsî’ de erê kir
09:02 Xizmên windayan ji bo gengeşeyên meseleya kurd çi dibêjin?
09:01 Parêzer Mizrak: Divê êrişên ku mafê jiyanê binpê dikin bên rawestandin
09:00 ROJEVA 22’YÊ ÇILEYA 2025’AN
08:47 Di 2 hefteyan de 240 kes hatin binçavkirin
08:21 Polîsan îşkence li ciwanê bi wesayîta zirxî dabûn ser kirin
21/01/2025
20:28 3 sal ceza li Aysel Tûglûkê hat birîn
19:26 Li Wanê qetilkirina sivîlên li Bendava Tişrînê hat protestokirin
16:39 Nobeta Azadiyê ya li Strasbourgê di hefteya 657’an de didome
16:37 Kesên li Tişrînê hatin qetilkirin hatin oxirkirin
16:09 Girtiyên rojhilatî banga tevlibûna grevê kirin
16:08 HSD’ê bîlançoya têkoşîna li dijî DAIŞ’ê ya 2024’an eşkere kir
15:58 Hilbijartiyên Bask û Katalan ji bo Abdullah Ocalan name ji Konseya Ewropayê re şandin
15:57 Hejmara kesên di şewatê de jiyana xwe ji dest dayin derket 66’an
15:56 ÎHD’ê ji bo Sûriyeyê bang kir: Mekanîzmaya pêşîlêgirtina komkujiyên sivîlan ava bikin
15:15 Di êrişa Tişrînê de 2 sivîl hatin qetilkirin û 20 jî birîndar bûn
15:14 Keça Bavê Teyar a di girtîgehê de peyam şand
14:22 Dewleta tirk careke din sivîlên li Tişrînê bombebaran kir
14:05 Komeleya Wêjekarên Kurd dê serdegirtina ‘bi korsanî’ ji dozger bipirse
13:31 Li Akdenîzê tayînkirina qeyûm hat protestokirin
13:11 Şandeya kesên pispor hat avakirin: Derenceya şewatê tune bû
12:56 Wekîla AKP’î deriyê şaredariyê şikand û civîn li dar xist
12:22 Meclisa Jinan a DBP’ê: Divê Ocalan azad bibe
11:46 Hejmara karkerên qeyûm ji kar derxistî derket 236’an
11:45 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:44 Rewşenbîran ji bo Abdullah Ocalan name ji Konseya Ewropayê re şandin
10:54 Ji bo girtiyê ku sewq kirin 5 hezar TL mesrefên lêçûnê xwestin
10:43 Hejmara binçavkiriyên li Stenbolê zêde bû
10:18 Bi ser BEKSAV’ê de hate girtin: Derî hatin şikandin, dest danîn ser enstrumanan
10:09 Parêzerên rojnamegerên hatine girtin: Biryar ji berê ve hatibû dayin
09:51 Li Kolombiyayê di navbera ELN û EMCB’ê de şer derket: 80 kes mirin
09:50 Kes serdagirtina ‘korsan’ a Komeleya Wêjekarên Kurd nagire ser xwe!
09:32 Gelek endam û rêveberên ESP û SGDF'ê hatin binçavkirin
09:18 Girtiyê ku kelepçe qebûl nekir nehat tedawîkirin
09:16 'Heta Abdullah Ocalan azad nebe aştî nabe’
09:05 Piştî 'Qanûna Komkujiyê' tundiya li heywanan û kuştina wan zêde bûye
09:00 ROJEVA 21’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:53 Li navenda liyanê şewat derket: 10 kes mirin, 32 kes birîndar bûn
20/01/2025
16:32 Ji bo Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê banga ‘seferberiyê’
16:24 6 rojnameger hatin girtin
16:21 Rojnameger Silêman Ehmed hate berdan
16:15 Êrişên ser Tişrînê li 3 navendan hatin şermezarkirin
15:50 Rojnamegerên serî netewandin hatin derbkirin
15:33 Li pêşiya Konsolosxaneya Îranê protestoya Pexşan Ezîzî
15:30 Li Akdenîzê qeyûm hate prostekirin: Polîs dizên mezin diparêzin
15:18 Rapora Girtîgeha Panosê: Di bin kontrola dozger de êriş li girtiyan kirin
14:48 Jin ji bo ‘aştiyê’ civiyan: Têkoşîna me ji bo jiyaneke azad e
14:36 Rojnameger li dadgehê îfadeyê didin
14:29 Doza ‘Meşa Azadiyê’ hat taloqkirin
13:55 Der heqê Îmamoglû de lêpirsîn hat destpêkirin
13:50 Dewleta tirk depoya avê bombebaran kir
13:22 Ji 12 baroyan ji bo Tişrînê daxuyanî dan: Binpêkirina hiqûqa navneteweyî ye
12:22 Dozgerî bêyî îfadeya rojnamegeran bigire bi daxwaza girtinê sewq kir
12:20 Jin ji bo kampanyaya ‘Ji bo aştiyê milyonek îmze’ civiyan
12:04 HSD: 29 çete hatin kuştin û 15 jî birîndar bûn
12:00 Şandeya Îmraliyê serî li Wezareta Dadê da
11:52 Li dijî darvekirinan li Rojhilat biryara greva giştî hat dayin
10:32 Rojnamegerên binçavkirî birin edliyeyê
10:00 Der heqê Serokê Baskê Ciwanan ê CHP’ê de lêpirsîn hate vekirin
09:59 Baroya Mêrdînê bertek nîşanî êrişên ser Bendava Tişrînê da
09:59 Li Sêwasê erdhej pêk hat
09:53 Li Wanê rêya 255 gundan hat girtin
09:52 Filistîniyên hatin berdan li Şerîaya Rojava ne
09:49 Gel bertek nîşanî êrîşên li hemberî Tişrînê da: Zilm û aştî bi hev re nabe
09:48 Ji ber ‘birîna têlên qefesê’ ceza dan 6 girtiyan
09:31 Zexta ‘pêlavan’ li girtiyên jin dikin
09:31 Komîsyona Edaletê ya ji bo Rojîn Kabaiş: Em ê dozê bişopînin
09:00 ROJEVA 20’Ê ÇILEYA 2025’AN
07:35 Xwebûn bi manşeta ‘Bi canê xwe diparêzin’ derket
19/01/2025
16:36 Li Semsûr û Şirnexê çalakiya nobetê: Bêyî Rojava çareserî nabe