ANKARA – Bütçe görüşmelerinde bölgedeki DEDAŞ zulmüne dikkat çeken HDP’li Necdet İpekyüz, 21 Ekim’den beri Batman’ın köylerinde su olmadığını hatırlatarak, buna çözüm bulunup bulunmayacağını sordu.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’nde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçe görüşmeleri devam ediyor.
AKP’li İbrahim Aydemir, enerjiye dair savunmasını ekmeğin karneye bağlandığı 1942 yıllarına atıf yaparak sürdürürken, CHP milletvekili Tahsin Tarhan’dan “Sen yaşıyor muydun” sorusu geldi.
AKP olarak sadece ve sadece hizmeti öncelediklerini savunan Aydemir, CHP’li Ahmet Akın’ın “kara kış fonu” önermesindeki “kara kış” kelimelerini iktidarlarına gönderme olarak yorumladı. Muhalefetin iktidara hep olumsuz kavramlarla yüklendiğini dile getiren Aydemir, “Kara kış göndermeniz, kışın yaşanacak yakıt darlığındansa biz ne yapıyoruz, biz depolamayı yapıyoruz” dedi. CHP’li Mehmet Bekaroğlu’nun “kaç yıllık depomuz var” sorusuna da Aydemir, “Rusya vanayı kapatsa Avrupa ‘kettle’ ısıtamaz” yanıtı verdi.
Bekaroğlu’nun ısrarla “kaç yıllık depomuz var” sorularından kaçınan Aydemir, “Örnek alın, bakın dünya örnek alıyor. Bakın gitmiş G20’de Sayın Cumhurbaşkanımız, bunlara rota çiziyor ve o rotayı da kabul ediyorlar, hak teslim ediyorlar” savunması yaptı.
Yenilebilir enerjinin de AKP ile geldiğini savunan Aydemir, HDP’li vekiller tarafından protesto edildi.
BEKAROĞLU: ENERJİYİ ÖZELLEŞTİRDİNİZ
CHP grubu adına söz alan Mehmet Bekaroğlu, enerji hakkının temel bir insan hakkı olduğunu savundu. İktidarın neo-liberal düşüncelere inandığını söyleyen Bekaroğlu, “Enerji üretirken de elektrik diğer enerjileri üretip dağıtırken de öncelikle çevreyi, gelecek kuşakları göz önüne almamız gerekiyor. Sizin en büyük hatanız temel insan hakkı konusunu ticaret konusu yaptınız. Su, hava, her şey ticarileştirildi. Enerjiyi özelleştirdiniz” dedi.
TEİAŞ’ın satılmasını eleştiren Bekaroğlu, “Bakın, TEİAŞ’ı satacaksınız, TEİAŞ’ı, bun un kararı alındı, satacaksınız ama yatırım yapmaya devam ediyorsunuz. Bakın, bir Telekom felaketi var bu ülkede. Bu ülkenin milyar, milyar dolarları niçin Lübnanlı iş adamına, niçin Oger’e peşkeş çekildi, bilemiyorum. Verdiğiniz adam aldı paraları batırdı, bir kuruş ödemedi gitti. Şimdi, elimizde bir Telekom var; Telekom enkaz arkadaşlar, enkaz duruyor” diye konuştu.
‘HES’LER YENİLEBİLİR ENERJİ DEĞİL ARTIK’
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından HES’lere destek verilmesini de eleştiren Bekaroğlu, su ihtiyacının enerji ihtiyacından daha elzem olduğunu belirterek, dünyanın suyu enerji olarak görmekten vazgeçtiğini söyledi. Enerjide Rusya’ya bağımlı olunduğunu söyleyen Bekaroğlu, şöyle devam etti: “Şu andaki krizin yani petroldeki, enerjideki krizin temelinde pandemi filan var ama aslında oyunlar var, uluslararası ilişkiler var, Putin var, Avrupa’yla olan ilişkiler var, Ukrayna var. Peki, orada bir problem ortaya çıktı, işte, Avrupa 150 dolara bin metreküp alırken şu anda bin dolara almaya başladı bin metreküp gazı. Bu sebepten dolayı bizim anlaşmalarımız da yenilenecek. Ne olacak yani? Bunların hesabını ülkeyi yönetenlerin yapması gerekiyor. Bu konuyla ilgili de bir hesap yaptığınıza dair bir şey maalesef yok.”
‘NE OLDUYSA 20 YIL ÖNCE OLDU’
İYİ Parti Milletvekili Durmuş Yılmaz, AKP’li İbrahim Aydemir’in konuşmasına atıfta bulunarak, “Tekerlek daha icat edilmemişti, mağarada yaşıyorduk, ateş de yeni icat edilmişti, ağaç kovuklarındaydık, üstümüzü çınar ağacının yapraklarıyla, incir ağacının yapraklarıyla örtüyorduk ve basit bir hayat yaşıyorduk (!) Ne olduysa 20 yıl önce bir idare geldi, bize pantolon giydirdi, kolalı gömlek giydirdi, boynumuza kravat taktı; bizi bu günkü güne ışınladı” diye konuştu.
DIŞA BAĞIMLILIK YÜZDE 43
CHP’li Süleyman Girgin de AKP’nin özelleştirme politikalarını eleştirdi. Sektörün tamamen yerli ve yabancı şirketlerin insafına terk edildiğini aktaran Girgin, “Elektrik üretiminde dışa bağımlılık oranımız 1984’te yüzde 23 iken 2020’de yüzde 43,3 oldu. Sektör kamusal çıkara yönelik değil, yandaş şirketlere iş yaratmak ve rant sağlamak amacıyla çalışır hâle geldi. Özelleştirme politikaları vatandaşa pahalılık, zam ve enerji yoksulluğu olarak geri dönmekte. Vatandaş resmen soyuluyor” dedi.
BATMAN’DA 7 KÖYDE 10 GÜNDÜR SU YOK
Bütçe görüşmelerinde bölge kentlerindeki DEDAŞ uygulamalarını ve hükümetin politikalarını gündeme getiren HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz ise, “Batman’da şu anda Zilan, Kantar, Kanike, Selive Hiskut, Şabe, Male Gir köylerinde su yok. Pandemideyiz ve kış aylarına giriyoruz. Suyun olmamasının sebebi elektrik kesintisi, 21 Ekim’den beri su gitmiyorsa buna bir çözüm bulunmayacak mı? Aynı köyle için 23 Haziran ile Temmuz’daki bayrama kadar yaşandı ve 16 yaşında İsa Ülkü su kanalında boğularak, yaşamını yitirdi” dedi.
60 HANE 14 MİLYON BORÇ
Mardin’in Derik ilçesinde Mentesê köyünde 60 haneye 14 milyonluk fatura geldiğini söyleyen İpekyüz, devamla “100 dönüm tarlası olan diyor ki; ‘Ben 10 dönümlük fındık tarlasına mevsimlik işçi olarak gidiyorum.’ Asıl hırsızlık onu ona mecbur edendir. Pandemi gibi bir süreçte Mezopotamya gibi bereketli bir toprağı susuz bırakanlar asıl hırsız. İşte şirketleşmek, sermaye budur. Mardin’de Ziraat Bankası’ndan kredi çekmek için sizden belge yerine ‘DEDAŞ’a borcu yoktur’ diye kayıt istiyorlar. Çiftçi desteklemesi geldiğinde ‘DEDAŞ’a borcu varsa el koyun’ diyorlar. Direklerin tepesine elektrik sayaçları yerleştirilmiş, dürbünle bile sayaç okuyamıyorsunuz ve gelip o insanlara rastgele ceza kesiyorlar. Sonra insanlar öfkeli, kaçak kullanıyorlar, ceza veriyorlar. O yüzden şirketleri kollamayalım, yurttaşları kollayalım” ifadelerini kullandı.
‘DEDAŞ’IN KENDİ KOLLUĞU MU VAR?’
Urfa Milletvekili Ömer Öcalan da DEDAŞ’ın polislerle köylere gidip, ceza kesmesini eleştirerek, “Kolluk gücü DEDAŞ’ın kendi kolluğu mudur? Bu sermaye sahibinin önünü nasıl bu kadar açabiliyorsunuz? Bu sermaye sahibi DEDAŞ nasıl bu kadar fütursuz ve saldırgan olabiliyor? Biran önce DEDAŞ kurumu yapılandırılmalı ve yetkiler elinden alınmalıdır” dedi.