Êzidîler, her yıl Nisan ayının 13’ünden sonraki ilk Çarşamba gününü Çarşema Sor Bayramı olarak kutluyor. Êzidîler, bu günü aynı zamanda Tanrı tarafından dünyanın mayalandığı gün ve yılın başlangıcı olarak kabul ediyor. Çarşema Sor'u kutlayan Êzidîler, güneşin doğuşu ile birlikte yapılan duaların ardından misafirlerine renkli yumurtalar, şeker ve çeşitli ikramlarda bulunuyor. Baharın renklerinden yapılan "Basımbar" adı verilen ipleri ise Êzidîler, evlerinin kapılarına, başaklara, ağaçlara bereket getirmesi amacıyla bağlıyor. Çoğunlukla üç renk veya iki renk yapılan Basımbar, her yıl bir önceki yılın devamı olmaması amacıyla tek renk değiştiriliyor. Geçtiğimiz yıl da ise Basımbar, sarı, kırmızı ve yeşil renkte yapıldı. Dini inanışları gereği sarı, kırmızı, yeşil Basımbarı eline bağlayan kimi yurttaşlar, resmi kurumlarda "siyasi" simge denilerek Êzidî yurttaşların kolundan çıkarıldı. 

 

'DİNİ GELENEK'

 

Batman'ın Beşiri ilçesi Oğuz köyüne bağlı Onbaşı (Şâzim) mezrasında yaşayan Êzidî Ali Kartal, Basımbarların renklerini doğadan aldığına vurgu yaptı. Binlerce yıldır Êzidîler'in her yıl Basımbar yaptığını ifade eden Kartal, sarı, kırmızı, mor, yeşil  başta olmak üzere renklerin bereketi simgelediğini ve baharın renklerinin olduğunu söyledi. Son yıllarda ise sarı, kırmızı ve yeşil olarak yapılan Basımbarların renklerinden kaynaklı kimi Êzidî yurttaşların sorun yaşadığına dikkat çeken Kartal, "Bizim bu renkleri Basımbarlarda kullanmamızın tamamen tesadüfü bir yanı vardır. Biz inanışımız gereği bu Basımbarları yapıp kolumuza, evimizin kapısı ya da ekinlerimize asıyoruz. Fakat son zamanlarda özellikle Avrupa'dan gelen akrabalarımızın kolundaki Basımbarlar renklerinde siyasi simge var denilerek çıkartılıyor" dedi.

 

'AYAKLARIMIZA BAĞLIYORUZ’

 

Dini inanışlarını özgürce yerine getirmek istediklerini söyleyen Kartal, "Bizim herhangi bir siyasi gayemiz yok, sadece dini geleneklerimizi yerine getirmek istiyoruz. Bu gelenek bilinmediği için özellikle devlet dairelerine girişlerde bazen sorun yaşayabiliyoruz. Mecburen kimi zaman bunları çıkartmamız gerekiyor. Dinimize göre Basımbarın kendiliğinden kopması veya çıkması gerekiyor. Biz de çözüm olarak elimize değil, kimi zaman ayaklarımıza bağlamak zorunda kalıyoruz" dedi. 

 

‘GÜMRÜK KAPILARINDA SORUN YAŞIYORLAR’

 

Zorluklar nedeniyla Êzidî yurttaşların birçoğunun Avrupa'ya gitmek zorunda kaldığını anlatan Kartal, "Özellikle Avrupa'dan gelen akrabalarımız gümrüklerde sorun yaşıyor" diye konuştu. 

 

'BASIMBAR AYAĞA TAKILDI'

 

Almanya'dan Çarşema Sor için gelen Kartal'ın yeğeni Jale Ezgi ise gümrüklerde yaşadığı sorunları anlattı. Türkiye'ye geldiğinde gümrükte kimi memurların kolunda sarı, kırmızı, yeşil Basımbarları gördükten sonra çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldığını ifade eden Ezgi, "Bizim dinimize göre bu Basımbarların takıldığını her defasında anlatmak zorunda kalıyordum. Bir keresinde ise Basımbar elimden çıkartılmadan Türkiye'ye giriş yapamayacağım söylendikten sonra ben de mecburen Basımbarı bu yıl ayağıma takmak zorunda kaldım" dedi. 

 

Ezgi, artık birçok Êzidînin bu sorundan kaynaklı Basımbarları ayağına takmak zorunda kaldığını söyledi. 

  

MA / Metin Yoksu