'Di pêvajoyên biryardayinê de divê jin xwedî gotin bin’

  • rojane
  • 09:02 28 Nîsan 2025
  • |
img

WAN - Endama Lijneya Rêveber a Komeleya Gunebakanê Derya Alpaslan diyar kir ku divê jin di pêvajoyên çêkirina qanûnan û biryardayinê de xwedî gotin bin. 

Komeleya Jinan a Gunebakanê di 25’ê Mijdara 2008’an de li Mêrsînê hate avakirin û armanca wê ew e ku amûrên ji bo wekheviya zayenda civakî pêk tînin peyda bike û van bixe meriyetê. Her wiha ji bo jin di hemû qadên jiyanê de bi zilaman re di nava şertên wekhev û berpirsyartiyên wekhev de bijîn têdikoş e. Komele, ji cihêkariya bingeha xwe ji zayendê digire heta bêqîmetkirina kedê, ji her cureyên tundiyê heta hemû cihêkariyên tên kirin disekine û li dijî pergalên xwezayê tune dihesibînin têdikoş e. 
 
Komxebata Navberê ya 28’emîn a Komxebata Stargehên Jinan a Mor Çatiyê û Navendên Piştevaniyê ku bi malovaniya Komeleya Jinan a Starê li Wanê hate lidarxistin. Endama Lijneya Rêveber a Komeleya Gunebakanê Derya Alpaslan jî tev li komxebatê bû. Derya Alparslan têkildarî xebatên komeleyê û rola jinan a di têkoşîna civakî de nirxand. 
 
 
Derya Alpaslan, diyar kir ku ji sala 2008’an roja komeleya wan hatiye avakirin heta niha li dijî her cureyên binpêkirinên mafan ên li dijî jinan têdikoşin. Derya Alpaslan, got: “Xebatên me yên têkildarî tundiya li dijî jinê û newekheviya zayenda civakî didomin. Serlêdanên ji bo tundiya derûnî tên kirin, em xizmeta hiqûqî jî didin. Her wiha di mijara zayenda civakî de perwerdeyê didin û hewl didin jinan di vê mijarê de serwext bikin.” 
 
'ZÎHNIYETA MÊR-DEWLETÊ SERWER E’
 
Derya Alpaslan, got ku îktîdar hewl dide li ser bedena jinê tehekûma xwe ava bike û wiha pê de çû: “Ew biryarê didin ka dê jin çend zarokan biwelidînin. Em bi avadaniyeke ku zilam der heqê jinan de biryarê didin re rû bi rû ne. Zîhniyeta mêr-dewletê serwer e. Em komeleyên jinan li dijî vê avadaniya nekwehev têdikoşin. Newekheviya zayenda civakî yek ji bingehên sereke ya pirsgirêkan e. Li cihekî wekhevî tune be, pêkan nîne pirsgirêk bên çareserkirin. Di civakeke mêr lê serdest de biryarên têkildarî jinan jî mêr didin. Lê têkoşîna jinan a li Tirkiyeyê demekî dirêj e didome. Heta ku ev têkoşîn hebe jî dê jin bi xwe pirsgirêkên xwe çareser bikin. Hêza herî mezin, jin in.” 
 
'DI PÊVAJOYÊN AŞITIYÊ DE ROLA JINAN DIYARKER E’ 
 
Bi domdarî Derya Alpaslan bal kişand ser pêvajoya têkildarî pirsgirêka Kurd û got: “Di pêvajoyên aştiyê de rola jinan diyarker e. Pêvajoyên jin tê de cih negirin, mayinde nabin û bi xwe re aştiyeke adilane nayînin. Jin, bi nêrîneke berfireh li civakê dinêrin. Ne tenê xwe, civakê jî difikirin. Zarokan, jinan, zilaman bi hev re difikirin. Ne yekperest in, xwedî nêrîneke berfireh in. Li gorî me divê nêzikatiya li dijî pirsgirêkan jî bi vî awayî be. Divê aştî û azadî bi nêrîneke berfireh were nirxandin. Divê di çêkirina qanûnan û pêvajoyên biryardayinê de jin jî xwedî gotin bin. Divê di mekanîzmayên biryardayînê yên plankirina xizmetên navendên şêwirmendiyê û stargehan de jin cih bigirin. Jin raste rast ji van xizmetan bibandor dibin. Lewma divê biryar li gorî gotina wan teşe bigirin. Di planên çalakiyên wekheviyê yên herêmî û stratejîk de cihgirtina jinan gelek girîng e. Divê jin di her pêvajoyên der heqê jiyana wan de biryar tên dayin de cih bigirin.” 
 
'JIN JI PIRSGIRÊKÊN CIVAKÎ BIBANDIR DIBIN’ 
 
Deryan Alpaslan, daxuyand ku yek ji astengiyên li pêşiya wekheviya zayenda civakî jî feraseta rêveberiya navendparêz e û axaftina xwe wiha qedand: “Di nava vê pergalê de mijara herî rehet tê paşguhkirin, destkeftiyên jinan e. Mesela, qeyûm ji ewil êrişî destkeftiyên jinan dikin. An saziyên jinan bi temamî digirin an jî hundirê wan vala dikin. Di hemû pêvajoyan de ji ewil jin tên paşguhkirin. Di pêvajoyên şer, xizanî û krîzan de herî zêde jin bibandor dibin. Barê herî giran li ser milê wan tê hiştin. Herî zêde ew êşê dikişînin.” 
 
MA / Rûken Polat - Ozlem Yacan 
 

Sernavên din

04/11/2025
15:37 Êrişa li dijî jinan hate protestokirin
15:19 MKG: Zextên li ser çapemeniyê giran dibin
13:15 Hat îdiakirin ku li Dêrgulê du wesayît hatin şewitandin
13:10 Bahçelî: Komîsyon bila biçe Îmraliyê û peyaman rû bi rû guhdar bike
12:53 Du berhemên nû yên Bahoz Baran çap bûn
12:45 Bakirhan: Zagonên entegrasyona demokratîk, mifteya pêkvejiyanê ne
12:23 Parêzerên Demîrtaş ji bo tehliyeyê serlêdan kir
11:36 Li Amedê li dijî fihûş û tiryakê banga ‘xweparastinê’
11:32 Bahçelî: Tehliyeya Demîrtaş dê ji bo Tirkiyeyê bi xêr be
11:08 Hewldana Platforma Xweza û Çandê ya Erxevanê hat avakirin
10:50 Hilbijartinên Iraqê: Baweriya ji partiyan kêm e, rîska pevçûnan heye
10:19 Ji Abdullah Ocalan banga ‘qonaxa pozîtîf’
09:13 Bîra berxwedanê Taxa Xaçortê di hedefa şerê taybet de ye
09:11 Dêrsimî: Bila dewlet gavên berbiçav biavêje
09:07 Doç. Dr. Çelîk: Ji bo domdariya aştiyê naskirina cudahiyan bivênevê ye
09:06 Nûnerên partî û saziyan: Gava herî sereke azadiya Abdullah Ocalan e
09:00 ROJEVA 4'Ê MIJDARA 2025'AN
03/11/2025
21:41 Biryara binpêkirinê ya DMME'yê ya der barê Demîrtaş de teqez bû
21:22 Semra Guzel: Dê têkoşîna min bidome
21:14 Huda Kaya hat berdan
19:54 Li Amedê wesayîta polîsan li welatiyekî qelibî
19:38 Ji Erdogan daxuyaniya 'pêvajoyê': Dê 86 milyon bi ser bikeve
19:06 Semra Guzel hat berdan
17:24 Şandeya DEM Partiyê ji Îmraliyê vegeriya
16:53 Kurtulmuş: Em ê pêvajoyê di demekî herî kin de biencam bikin
16:45 Walîtiyê nehişt gel biçe serdana şînê, polîsan êriş kir
16:34 Gardiyanên ku şêweyê girêdana dersokê neecibandin hevdîtin asteng kir
15:36 Ji bo rojnameger Ruvanas biryara neşopandinê hat dayin
15:33 Der heqê çawişê pispor ê milê zarokê 10 salî şikandî de doz hat vekirin
15:03 DFG’ê rapora binpêkirinan a meha Cotmehê aşkera kir
14:32 Danişîna rojnameger Kanbal hate taloqkirin
14:26 Huda Kaya hate girtin
14:16 Temellî ji îktîdarê pirsî: Hûn çima ji bo çekan hêj ewqas pere vediqetînin?
13:46 Ji ber ‘Lihevkirina Bajar’ ceza ji Ahmet Ozer re hat xwestin
13:35 Kavala ê 8 sal in di girtîgehê de daxuyanî da
13:27 Girtiyên ku zexta pêkirina şimikê red dikin naşînin nexweşxaneyê
12:38 ENAG: Enflasyona salane ji sedî 60 e
TUÎK: Enflasyon ji sedî 37.15 e
12:37 Ji TJA’yê deklarasyona 25’ê Mijdarê: Jiyana bêtundî em bi civaka demokratîk ava dikin
12:20 Şandeya DEM Partiyê çû Îmraliyê
12:04 Girtiyê ku jê re gotin ‘baş bûye’ û şandin girtîgehê, rewşa wî giran bû
11:48 ‘Ji sedî 90’ê avahiyên li Rezanê xetere ne, vesazkirina bajar şert e’
11:02 ‘Hewceye gavên ku pêşiya siyaseta demokratîk vedikin bên avêtin’
10:24 Hevserokê PYD’ê: Piştî mijara bêçekbûnê ji holê rabûyî hevdîtin zêde bûn
09:24 ‘Heta komîsyon bi Abdullah Ocalan re hevdîtinê neke dê pirsgirêk çawa çareser bibe?’
09:00 Xwebûn bi manşeta ‘Pêvînayîş avzel o’ derket
09:00 ROJEVA 3’YÊ MIJDARA 2025’AN
02/11/2025
16:37 Panela ‘Tundiya li dijî jinê’: Çareserî piştevaniya civakî ye
16:35 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Piştevanî têr nake, divê her kes berpirsyartiyê li xwe bigire
15:52 Temel: Êrişên ser CHP’ê pêşî li civakîbûna pêvajoyê digirin
15:35 Bîlançoya lehiya li Vîetnamê giran bû: 35 kes mirin, 5 kes winda ne
15:33 ‘Sedsaleke din a ku Kurd winda bikin tune ye'
14:51 Abdullah Ocalan ji DEM Partiyê re got: Civakê bi rêxistin bikin
14:14 Bakirhan: Hedefa vê pêvajoyê demokrasî pisûla wê jî edalet e
13:23 Li Bestayê qirkirina daran didome
12:04 Li Ingilistanê bi kêran êriş hate kirin: Gelek kes birîndar bûn
11:22 Danişîna êrişa li dijî Evrenselê sibê ye: Em li edliyeyê benda her kesî ne
11:07 Li Meksîkayê di şewatê de 23 kes mirin
11:04 Sarisozen: Entegrasyona demokratîk, rêya xelasiyê ya Tirkiyeyê ye
10:36 Welatiyên Îzmîrê ‘kêmtirîn mûçe' şîrove kirin
10:07 Hejmara 140’an a kovara Jinê derket
10:01 Di her kevirekî wê de keda komunal heye: ZIWAN-KURD
09:53 Ferîde Eralp: Aştî meseleya jina ye, em mecbûr in nîqaş bikin
09:12 ‘Tekane aktorê ku karibe pêvajoyê birêve bibe Abdullah Ocalan e’
09:01 ROJEVA 2’YÊ MIJDARA 2025’AN
01/11/2025
16:42 Abdullah Ocalan: Divê rêxistina herêmî bê xurtkirin
16:35 Tehliyeya girtiyên nexweş Oztel û Avcî hat xwestin
15:53 Di ‘Nobeda Edaletê’ ya Cizîrê de banga têkoşîna hevpar
15:52 Li dijî erêkirina cezayê 7 rojnamevanan bertek: Ev êriş e li dijî azadiya çapemeniyê
15:20 'Riya aştiyê di Qada Galatasaray û Koşûyoluyê re derbas dibe'
14:38 Dayikên Şemiyê li aqûbeta windayên li Kerboranê pirsîn
11:54 1’ê Mijdarê: Berxwedana Kobanê hêvî da gelan
11:40 Hejmara Mijdarê ya Rojnameya Newaya Jinê derket
11:10 Bernameya 25’ê Mijdarê ya DEM Partiyê: ‘Em li dijî tundiyê ji bo wekhevî û azadiyê bi hev re radiwestin'
10:57 DFG’ê li dijî cezayê 7 rojnamevanan bertek nîşan da
10:49 QSD’ê li Reqayê operasyona ewlehiyê da destpêkirin
10:10 Cezayê li 7 rojnamevanan hatibû birîn hat erêkirin
09:19 Şandeya DEM Partiyê dê di 3'yê Mijdarê de biçe Îmraliyê
09:10 'Qers prototîpa jiyana bihevre ye'
09:06 Bang ji bo meş û mîtînga Kolnê: Em bi ruhê seferberiyê beşdar bibin
09:00 ROJEVA 1’Ê MIJDARA 2025’AN
31/10/2025
16:39 Abdullah Ocalan bi malbata xwe re hevdîtin kir
15:55 Li Amedê dê civîna ‘ber bi bajarên jinan ve’ bê lidarxistin
15:32 Kurtulmuş: Şertên herêmî û kûrewî aştiyê ferz dikin
13:51 Koma Amed di 22’yê Mijdarê de li Wanê konserê dide
13:37 Li Zanîngeha Egeyê 5 xwendekar hatin binçavkirin
13:36 Ji girtîgehan ji bo Aykol name: Xeyala me tevan dîtina te ye
13:34 NY: Li Îranê piştî şer zext giran dibin
12:46 Li Îdirê bi beşdariya Bakirhan bi gel re civîn hat lidarxistin
12:44 KNK’ê ji bo tevlibûna meşa Kolnê bang kir
12:30 Li Sêrtê 2 kes hatin qetilkirin 3 kes jî hatin birîndarkirin
12:29 Dîroknasê Îtalî piştgirî da banga Abdullah Ocalan
12:10 Di dibistanan de Kurdî weke zimanekî 'bêqîmet' fêrî zarokên Kurd dikin
11:19 Welatiyên Îzmîrê: Em li benda gavavêtina dewletê ne
11:18 Ayhan ê HPG’î: Em dixwazin siyaseta demokratîk li ser zemîneke azad bikin
09:48 Li gundê ku qet neçûyê ji ber 'ceyrana qaçax' 805 hezar TL ceza lê hatiye birîn
09:43 Rêveberiya qeyûm 2 meh in rêya 100 metreyî temam nekiriye
09:38 Ji nivîskara îranî evîna ji bo Kurdî
09:36 'Komîsyona Pêvajoyê' ya Baroya Amedê dê di bin 11 sernavan de bixebite
09:07 Bi salan e li ser rêya girtîgehan e: Bila qanûn bên derxistin û girtî bên berdan
09:04 Şêniyên taxê ji ber bêhna nexweş nerihet in: DSÎ xwe lê bêdengiyê datîne