Bi belgefîlma Ra'yê balê dikişîne ser asîmîlasyona li ser Elewîtiyê

AMED - Derhêner Devrim Tekînoglû ku bi belgefîlma xwe ya "Ra" bal kişandiye ser asîmîlekirina baweriya Elewiyan, got ku hewl tê dayîn ku baweriya ku gelê Dêrsimê bi baweriyeke din were guhertin.
 
3'yemîn Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Amedê ku ji aliyê Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê ve tê lidarxistin û ji aliyê Akademiya Sînemayê ya Rojhilata Navîn û Sînebîrê ve tê lidarxistin, berdewam dike. Mihrîcana ku dê 84 fîlm lê bên nîşandan, her wiha pêşandanên fîlm û belgefîlman û atolyeyan jî vedihewîne. Yek ji fîlmên ku di mihrîcanê de hatine nîşandan belgefîlma "Ra" (Rêya Ruhî) ye.
 
Derhêner Devrim Tekînoglû bi vê belgefîlmê armanc dike ku derfetên ku pergaleke baweriyê ya resen a der barê têkiliya di navbera xweza û mirovahiyê de dikare pêşkêşî cîhana nûjen bike eşkere bike. Belgefîlm li ber çavan digire ka şert û mercên jiyanê yên madî û manewî yên guherbar çawa kevneşopiya Elewiyan a Dêrsimê neçar kiriye ku veguherîne.
 
ASÎMÎLASYON
 
Tekînoglu li ser belgefîlma xwe şîrove kir ku armanca wan ji çêkirina belgefîlmê ew bû ku balê bikişînin ser asîmîlekirina baweriyê û got: "Motîvasyona sereke ya çêkirina belgefîlmê hewldana zêde ya asîmîlekirina baweriyê li Dêrsimê ye." Tekînoglu got ku belgefîlma wî li ser hewldana guhertina baweriya ku aîdî herêma Dêrsimê ye û bi sedsalan e ji hêla gelê Dêrsimê ve hatiye parastin. 
 
XWEZA Û BAWERÎ
 
Tekînoglû ku belgefîlma wî têkiliya di navbera xweza û Elewîtiyê de vedikole, destnîşan kir ku tiştê ku ew vedibêje ne tenê baweriyek e, şêwazeke jiyanê bi felsefeyekê ye. Tekînoglû diyar kir ku baweriya Elewîtiyê di fîlm de tê nîşandan û got: "Me hewl da ku çîroka têkiliya ku gelê Dêrsimê ji duh heta îro bi xwezayê re domandiye vebêjin. Me armanc kir ku hemû aliyên jiyana aborî, civakî û çandî ya ku di nav xwezayê de pêşketiye nîşan bidin. Di baweriyê de du cudahiyên bingehîn hatine damezrandin. Yek ji wan ew e ku ew bi rêya têgeha edaletê bi enerjiyê, bi xwezayê û bi felsefeyek ku ji hebûnê ye ji afirandinê tê ravekirin ve girêbide. Ango, me têgihîştina ku em ji tunebûnê nehatine afirandin, em hebûn û em bi zêdebûnê bi hebûnê hatine vê rojê rave kir. Me xweza wekî xala hevgirtinê ji bo hem zêdebûnê ji hebûnê û hem jî zêdebûnê bi rêya zayînên bêhejmar şîrove kir, xweza wekî jinane, wekî jin şîrove kir. Bi rastî, em bi rêya zayînên bêhejmar di nav xwezayê de hatine vê rojê."
 
Tekînoglû destnîşan kir ku piştî şewitandin û wêrankirina gundên Dêrsimê di sala 1994'an de, pergala baweriyê bûye sazûmanî û bal kişand ser wê rastiyê ku li hin Cemxaneyan zimanê ku ne girêdayî baweriya Elewiyan e berbelav bûne. Tekînoglû behsa baweriya Rêya Heq kir û got: "Rêgeza bingehîn a baweriya Rêya Heq ev e: hemû zindiyên di xwezayê de bi têkiliyên cîrantiyê dijîn û mafên wan li ser hev hene. Ji ber vê yekê, her destwerdanek li dijî xwezayê li dijî şêwaza jiyana Rêya Heq e." 
 
MA / Fethî Balaman - Mujdat Can
 

Sernavên din

12:05 Gulistan Sonuk: Avakirina civaka demokratîk erka me hemûyan e
12:02 Şandeya Îmraliyê bi Alî Babacan re civiya
12:00 Ji polîsan peyama sîxurkirinê: Yê ku di vê çîrokê de dişewite bila tu nebî
11:46 Ji DEM Partiyê meşa ‘Ked û Aştiyê’
11:23 Qala Aliye Tîmurê kirin: Dilsoza dozê bû
11:17 Li Boluyê tehliyeya 13 girtiyan hate astengkirin: Li dijî ruhê pêvajoyê ye
10:58 Li Êlihê ji bo ‘Budçeya bo ked û aştiyê’ meş tê lidarxistin
10:55 Salvegera 10’emîn a qedexeya derve ya Cizîrê: 52 dosya li DMME’yê ne
10:37 ‘Ji bo aştiyeke mayinde pêwîstî bi mafên sereke û azadiyan heye’
10:25 Daniela Patti: Divê em berdana Abdullah Ocalan misoger bikin
10:12 Hilbijêrên Kurd ji ber biryara Îmraliyê ji CHP'ê dûr dikevin
09:45 Girtîgehên li Efrînê û torên sîxurtiyê
09:20 Bi belgefîlma Ra'yê balê dikişîne ser asîmîlasyona li ser Elewîtiyê
09:19 Ji bo bajarên Bakur hişyariya baran û berfê hat kirin
09:08 Derhêner Kilo: Em Efrînê bikin bajarê aştiyê
09:07 Banga ji bo meşa li Licê: Em bersivê bidin polîtîkayên şerê taybet
09:03 Meclisa Dayikên Aştiyê ya Wanê: Em dixwazin hevdîtinê bi birêz Ocalan re bikin
09:03 Girtî behsa nameyên tên sansurkirin kir: Tenê rêzika 'hay ji xwe hebe heval' hatibû hiştin
09:00 ROJEVA 12'Ê KANÛNA 2025'AN
11/12/2025
17:05 Çetîn Arkaş: Em dikarin di bin sîwana neteweya demokratîk de bi hev re bijîn
16:51 Li Colemêrgê kursiya serbest hat danîn
16:35 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê dê biçe serdana Bahçelî û Babacan
16:31 Nûnerên komeleyên Romanan rêxistina DEM Partiyê ya Îzmîrê ziyaret kirin
15:46 Tedawiya Aykol dê bi antîbiyotîkên nû bidome
15:23 Li Nisêbînê civîna gel: Aştî pêdiviya herî lezgîn e
15:22 Parlak ê DEM Partiyî: Fîdan hewl dide biçekbûna welatan teşwîq bike
14:55 Rapora girtîgehan: Rexmê pêvajoyê jî girtî bi bêhiqûqiyên re rû bir û dimînin
14:13 Çîçek: Banga 27’ê Sibatê, terikandina hînbûnên sedsalî ferz dike
13:43 MHP’ê rapora xwe ya der barê pêvajoyê de pêşkêşî Meclisê kir
13:42 Dozgeriyê li dijî biryara demborînê ya ‘Komkujiya 19’ê Kanûnê’ îtîraz kir
12:28 Danezana ‘Konferansa Navneteweyî’: Ji bo aştiyê azadiya Abdullah Ocalan pêwîst e
11:38 Îtiraza ji bo betalkirina cezayê rojnameger Akyuz hate redkirin
11:00 Biryara qeyûm a têkildarî Newala Qesaba hat rawestandin
10:50 Têkildarî îşkenceya ‘tu dê hêz Tirkan bibînî’ serlêdana sûc hate kirin
09:56 Polîsê li Edliyeya Şirnexê întîhar kiribû mir
09:55 Ji Elewiyên Sûriyeyê banga 'gava lezgîn' kir
09:44 Girtiyê nexweş hefteyekê li nexweşxaneyê destkelemçekirî hate girtin
09:08 Li Pendîkê şewat derket: 2 zarokan jiyana xwe ji dest dan
09:06 Parêzer Kaya: Ji bo 'mafê hêviyê' divê tavilê gav bên avêtin
09:04 Bandora sembolîzmê ya li ser wêjeya Kurdî
09:02 Li şûna baxçeyên Ermenan ên dîrokî avahiyên beton tên çêkirin
09:01 Parêzer Ozoral: Divê êdî Ocalan azad be
09:00 ROJEVA 11'Ê KANÛNA 2025'AN
10/12/2025
21:14 Li Licê li dijî fuhûşê dê meş bê lidarxistin
20:24 Ji Cenevreyê bang: Divê tavilê Abdullah Ocalan azad bibe
19:13 Cezayê bidarvekirina Werîşe Mûradî hat betalkirin
19:05 Festîvala Fîlman a Amedê bi eleqeyek xurt didome
16:56 Li Tetwanê civîna gel: Cara ewil bû Adullah Ocalan ewqas bi hêvî li pêvajoyê dinihêrt
16:55 Veysî Aktaş: Kî xwe birêxistin bike ew ê bi ser bikeve
16:25 Careke din xwîn dan rojnameger Aykol
15:51 Ji NY’ê re name: Ji bo cîbicîkirina ‘mafê hêviyê’ dewletên endam teşwîq bikin
15:48 DEM Partî, CHP û EMEP’ê raporên xwe yên ‘çareseriyê’ dan Meclisê
15:45 Ji bo PKK’iyan şîn hatin danîn, mewlûd hate dayin
15:35 Astengkirina qursa Kurdî hat şermezarkirin: Zimanê me rûmeta me ye
15:04 Daxuyaniyên rêxistinên maf û hiqûqê yên bi boneya Hefteya Mafên Mirovan: Binpêkirin roj bi roj zêdetir dibin
14:36 Ji Înîsiyatîfa Azadî ji Abdullah Ocalan re ya Sûriyeyê daxuyaniya 'mafê hêviyê'
14:35 TJA, DBP û DEM Partiyê têkildarî Hefteya Mafên Mirovan daxuyanî dan
13:14 Dayikên Aştiyê: Em daxwaza azadiya Abdullah Ocalan dikin
13:07 Di saleke desthilata HTŞ'ê de jin: Revandin, kuştin, destdirêjî
12:19 Li Amedê meşa mafên mirovan: Divê pirsgirêka Kurd were çareserkirin
12:18 Parêzerê ÇHD'î hat binçavkirin
12:16 Artemêt dibe bajarê azad û ekolojîk ê jinan
12:04 Bîranîna Komkujiya Garê: Em ê şerxwaziya we têk bibin
11:41 Rapora Mijdarê ya MKG'ê: Zextên li ser rojnamevanên jin didome
11:22 Lêkolîn: Ji sedî 97'ê dengdêrên DEM Partiyê dixwazin serdanên Îmraliyê bidomin
10:48 Akademîsyenê misrî: Dixwazim Ocalan di şertên azad de li Rihayê bibînim
10:42 Li Amedê mij bû sedema zehmetiyan
10:39 DEDAŞ ku ceza li 600 malî birî, ceryana ocaxa tenduristiyê jî birî
10:14 Oral ê ku Ayşe Înceyolê revand, heman şevê wî û cendirmeyan peyam ji hev re şandiye
10:13 Dr. Yavîç: Rewşa girtiyên nexweş divê ji bextê ATK'ê re neyê hiştin
10:12 Mînîbusa karkerên çandiniyê qelibî: 18 kes birîndar bûn
09:59 Hevserokê Meclisa Ermenan: Me xwe bi felsefeya heval Apo nas kir
09:18 Derhênera 'Xwêfiroş' banga xwedîderketina li xwezayê kir
09:16 Ji Abdullah Ocalan der barê bûyerên civakî de peyamên girîng
09:15 Girêsor ê Panosê veguheriye girê sergoyê
09:09 Derhênerê fîlma namzetê Oscarê: Em dixwazin Amed bibe Cannes a Kurdistanê
09:08 DEM Partî ji bo 'Nan û Aştiyê' dê ber bi Enqereyê ve bimeşe
09:02 Parêzer Azurtza: Divê bê zanîn ku Ocalan şexsiyetekî diyarker e
09:00 ROJEVA 10'Ê KANÛNA 2025'AN
09/12/2025
19:53 Di Festîvala Fîlman a Amedê de 14 fîlm hatin nişandan
16:29 Li Wanê rêveberiya herêmî û GABB bi jinan re civiyan
16:25 Li Dêrsimê bi pileya 4.2 erdhej çêbû
16:20 Rêxistinên hiqûqê rapora binpêkirinên li girtîgehên Rihayê eşkere kirin
16:09 Dê di doza Ayla Akat Atayê de mutalaa bê amadekirin
15:58 Di îşkenceya kardêr de ceza li 4 kesan hat birîn
15:39 'Gotin, tu yê hêza Tirkan bibînî û îşkence li girtî kirin'
15:21 Der barê îdiaya kesa di wêne de biryara beraetê
15:01 Rojbîn Sonmez hat bibîranîn
14:31 Li Edliyea Şirnexê polîsekî hewl da xwe bikuje
13:55 Di lêpirsîna HDK'ê de cezayê girtîgehê li hunermend Pinar Aydinlarê hat birîn
13:29 Partî dê raporên xwe yên 'çareseriyê' berpêşî meclisê bikin
12:29 HSD: Hewldanên ji bo têkbirina aramiyê dê bi helwesteke xurt werin bersivandin
12:20 Konseya Bajêr dê bi rojeva dagirkeriya li Hewsel û Pira Dehderî bicive
11:11 Hevşaredarê Miksê ji bo vegere ser peywira xwe serlêdan kir
11:03 Şaredariya Agiriyê di salekê de rengê bajêr guherand
10:41 Akademîsyen Lemkow: Ez tev li Abdullah Ocalan dibim
10:33 'Abdullah Ocalan me vedixwîne nîqaşa sosyalîzmeke nû'
10:04 Hevserokê ÎHD'a Antalyayê: Divê şertên Abdullah Ocalan bên sererastkirin
09:40 ‘Li dijî tundiya mêr-dewletê em mîsogeriya hev in'
09:39 Ji bo bajarên Wan, Şirnex, Sêrt û Colemêrg hişyariya barînên zêde