Xerîb Hiso: Dagirkirina Serêkaniyê û Girê Spî berdewama komployê bû

  • rojane
  • 09:19 9 Cotmeh 2024
  • |

RIHA -  Hevserokê PYD'ê Xerîb Hiso, dagirkirina Serêkaniyê û Girê Spî ya beriya 5 salan wekî berdewamiya komploya navneteweyî ya li dijî Abdullah Ocalan nirxand û got: "Bidawîkirina dagirkeriyê tê wateya bidawîkirina komploya navneteweyî."

Di ser êrişên Tirkiye û komên çete yên girêdayî wê yên di 9’ê Cotmeha 2019’an de li ser bajarên Serêkaniyê û Girê Spî yên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê pêk hatin, 5 sal derbas bûn. Di encama êrişa ku her cure çekên hewayî û bejayî û bi taybet çekên qedexe hatin bikaranîn de, 2 bajar hatin dagirkirin û ketin bin kontrola komên paramîlîter ên girêdayî Tirkiyeyê. Her du bajar jî di salvegera komploya navneteweyî ya 9'ê Cotmeha 1998'an li hemberî Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan de, bi piştgiriya hêzên navneteweyî rastî êrişan hatin û piştî êrişan bûn navenda pêkanînên dijmirovî. 5 sal derbas bûne, lê her diçe revandina mirovan, kuştin, xesp, taciz û tecawiz zêde dibin. 
 
Li gorî daneyên Rêxistina Mafên Mirovan a Herêma Cizîrê; Di êrişên li ser Serêkaniyê û Girê Spî de 429 welatî hatine kuştin. Bi deh hezaran kes an hatin girtin an jî revandin. Her wiha demografiya her du bajaran jî gelekî guheriye. Li şûna zêdeyî 300 hezar kesên ku neçar man koç bikin, malbatên hêzên paramîlîter hatin bicihkirin. Tenê li Serêkaniyê ji sedî 90 guhertin di pêkhateya demografîk de çêbûye.
 
Li Kampa Girê Spî ya ku di 22’yê Mijdara 2019’an de li bajaroka Til Semîn a bakurê Reqayê hatiye avakirin, 6 hezar û 31 hezar koçber dijîn. 14 hezar û 714 koçberên Serêkaniyê li Kampa Waşûkanî ya ku di sala 2019'an de hatiye avakirin, dimînin. Ji ber zêdebûna hejmara koçberan, Rêveberiya Xweser kampeke din li bajarê Hesekê vekir û 14 hezar û 73 kes li kampê bi cih kirin. Li her du bajaran 78 sivîl bi hinceta ku di saziyên Rêveberiya Xweser de dixebitin hatin revandin, li dibistanan mufredata tirkî û bikaranîna TL tê ferzkirin.
 
Hevserokê Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD) Xerîb Hiso di salvegera êrişan de ji Ajansa Mezopotamya (MA) re axivî.
 
‘ÊRIŞ BERDEWAMA KOMPLOYÊ NE'
 
Xerîb Hiso da zanîn ku dîroka 9'ê Cotmehê ji bo destpêkirina êrişan ne tesaduf e û got ku ev êriş berdewama komploya navneteweyî ya 9'ê Cotmehê ne. Xerîb Hiso diyar kir ku hêzên hegemonîk ên di komployê de cih girtine ev êriş erê kirine û got: “Armanca Tirkiyeyê qirkirina kurdan e. Îrade û destkeftiyên kurdan nas nakin. Êrişên li Serêkaniyê û Girê Spî berdewama êrişên li ser Efrînê bûn. Ji bo tepisandina şoreşa gelan êriş kirin. Ji ber ku her du bajar hatine dagirkirin mafên mirovan tên binpêkirin. Welatiyên li van her du bajaran dijîn ji warên xwe hatin derxistin. Bi hezaran kes neçar man ku ev 5 sal in di şert û mercên demsalî li kampan bimînin."
 
PIŞTÎ DAGIRKERIYÊ ÇI GUHERÎ?
 
Xerîb Hiso bi bîr xist ku gelên her du bajaran beriya êrişên dagirkeriyê di çarçoveya Neteweya Demokratîk de bi hev re dijîn û wiha got: “Pergalek li ser bingeha demokrasî û biratiya gelan bû. Jiyana Azad esas hat girtin. Hêzên wan ên xweparastinê hebûn. Nirxên ehlaqî û mirovî di serî de bûn. Di demeke kin de jinan di her qada jiyanê de cih girt. Gel bi rêya meclisan xwe bi rê ve dibir. Rêveberiyeke demokratîk derket pêş û jin di nava civakê de hatin asteke girîng. Dewleta tirk ji vê mînaka demokrasiyê ditirsiya. Gelek hewldanên dagirkeriyê hebûn lê bi ser neketin. Tirkiye bi hêzên navneteweyî re bi peymaneke bêexlaqî êriş kir. Dagirkerî ji bo aştiya di navbera gelan de asteng bikin û wan bikin dijminên hev hatin kirin. Armanca wan ew e ku gel di nava şerekî berdewam de bihêlin. Cîhan bêdeng ma û çavên xwe ji vê re girt. Êrişên kîmyewî hebûn, lê kesî nexwest van êrişan bibîne. Tişta ku li Efrînê qewimî, li Serêkaniyê û Girê Spî pêk hat. Siyaseta Tirkiyeyê ya li herêmê; 'wan bera hev bide, bila bi hev bikevin.' Vê çawa di nava gelan de dike, di nava çeteyan de jî dike."
 
Xerîb Hiso bilêv kir ku Tirkiye ji bo van êrişan "herêma ewle" weke sedema êrişan bi kar tîne û got: "Tirkiye tu kesî li sînorê xwe naxwaze, lê Tirkiye gelek çete li ser sînorên me bi cih kirine. Ew vî mafî layiqî xwe dibîne. Di nava gel de pirsgirêka ewlehiyê nîne. Pirsgirêk tenê feraseta faşîst a AKP-MHP’ê ye. Tirkiye destekê dide çeteyên ku li herêmê diziyê dikin. Pirsgirêka ewlehiyê ya herî mezin ev e. Tirkiye ji bo aştiya herêmê ne xwedî siyaseteke yekane ye. Tirkiye li Rojhilata Navîn pîvana xwe winda kiriye. Divê dewletên navneteweyî yên komploger vê yekê bibînin. Divê gelê Tirkiyeyê vê baş bixwîne. Berdêla israra di çaresernekirinê de dikeve ser milê gelê Tirkiyeyê. Tenê kurd eziyeta vê nakişînin. AKP-MHP ne tenê dijminê kurdan, dijminê gelan e jî. Eger Tirkiye di vê polîtîkayê de israr nekira, wê li herêmê aktorekî girîng bûya. Erdogan di sîyaseta derve de Tirkîyeyê ber bi kendal ve dibe. Wekî gurê xwînmij her kesî tehdît dike. Tu rêbazek ku wan heta niha neceribandiye tune, lê tu encam bi dest nexistine." 
 
‘ÇETE TÊN ÎTXALKIRIN'
 
Xerîb Hiso destnîşan kir ku gel li hemberî her cure êrişan berxwedana xwe didomîne û got kir ku gelên ji Serêkaniyê û Girê Spî neçarî koçberiyê bûne, lê li kampan têkoşîna xwe didomînin. Xerîb Hiso destnîşan kir ku gelê Serêkaniyê û Girê Spî heta vegerin ser axa xwe dest ji têkoşînê bernadin û got: “Hemû çeteyên cîhanê li vê herêma dagirkirinê kom kirin. Kesên li wan herêman dijîn yek jê jî ne ji wir e. Pêşeroja wan li wir nîne. Her du bajar veguherîn kampeke ku tê de komên çete hatin perwerdekirin. Ji her çar aliyê cîhanê çeteyan dişînin van her du bajaran û Efrînê."
 
‘POLÎTÎKAYÊN ÎNKARKIRINÊ RÛXIYAN'
 
Xerîb Hiso diyar kir ku li herêmên navborî gelek hêzên paramîlîter hene û bi bîr xist ku hêzên Sultan Murad ji hêzên paramîlîter berpirsyar in. Xerîb Hiso da zanîn ku hêzên Sultan Murad ji tirkmenan pêk tên û got: “Hemû di bin banê MÎT’ê de ne ku îstîxbarata tirk e. Hemû karên qirêj ji aliyê vê komê ve tên kirin. Kurdî li her du bajaran qedexe bû. Pîrozkirina cejnên êzdî qedexe ye. Li her derê tenê zimanek heye; ew jî tirkî ye. Ji bilî tirkî zimanên din qedexe ne. Divê her kes pereyê tirkan bi kar bîne. Li her derê daliqandina alaya Tirkiyeyê mecbûrî ye. Her du bajar bi awayekî nefermî girêdayî Tirkiyeyê ne. Çete di nava xwe de ne yek in, lê Tirkiye ji bo berjewendiyên xwe wan bi hev re diparêze. Ev komên çete her roj cihên girêdayî Rêveberiya Xweser bombebaran dikin û bi hemû hêza xwe hewl didin wan cihan vala bikin. Polîtîkayên înkarê ku AKP 22 sal in dimeşîne têk çûn. Bi tu awayî wê encamê negire. Ew aloziya li welatên din berdewam dikin, lê êdî nikarin vê aloziyê ji malên xwe dûr bixin. Di dawiyê de aloziya ku ew diafirînin dê derbasî malên wan bibin. Ev yek dê dawiya Erdogan bîne."
 
KOMPLOYA NAVNETEWEYÎ
 
Xerîb Hiso got: "Em ji bo careke din Serêkaniyê û Girê Spî azad bikin, çi ji destê me bê em ê bikin. Ev ji bo me erkeke dîrokî ye. Ji bo vê têkoşîneke mezin heye. Bêdengiya hêzên navneteweyî bi vî rengî dewam nake. Tişta ku li herêmên dagirkirî qewimîn nayê qebûlkirin. DAIŞ a ku ji ber pêşengiya kurdan bû bela serê hemû cîhanê, têk çû. Niha dem ew dem e ku cîhan deynê xwe bide. Wê ya ku Serêkaniyê û Girêspî rizgar bike vîna gel be. Niha dema rizgarkirina van her du bajaran e. Dem dema derxistina çeteyan ji Sûriyeyê ye. Bidawîkirina dagirkeriyê tê wateya bidawîkirina komploya navneteweyî. Çawa ku Rêber Apo 25 sal in li girtîgehê li ber xwe dide, em ê jî li ber xwe bidin.”
 
MA / Emrûllah Acar 
 

Sernavên din

09/10/2024
15:19 Wezareta Parastinê pirsên der barê ‘mayinê’ de bêbersiv hişt
15:13 Hunermendên binçavkirî dê sibe sewqî edliyeyê bên kirin
15:12 Waliyê Wanê piştî 13 rojan ji bo Kabaîşê daxuyanî da
15:12 Hevşaredara Misircê Aktîn hate berdan
14:59 Li Hesekê û Qamişlo bi deh hezaran kes komployê protesto kirin
14:25 Di doza ji ber gotina Qirkirina Ermenan de biryara beraetê hate dayin
14:07 Li Lîseya Îmam Xatîbê tacîza zayendî li xwendekarekê hatiye kirin
12:54 Komplo li gelek bajaran hate protestokirin
12:54 Karkerê di teqîna kargehê de birîndar bûbû jiyana xwe ji dest da
12:53 Li Îzmîrê bi boyaxê êrişî sînagogan hat kirin
12:43 CHP çû serdana DEM Partiyê
12:36 DEM Partî: Rêya demokratîkbûnê rakirina tecrîdê ye
12:35 Malbat û peykersaz beşdarî merasîma vekirina bîrdariya Komkujiya Garê nebûn
12:26 Du jinên Rojhilatî çand û erdnîgariya xwe bi cîhanê didin nasîn
12:03 Kesên li Mêrdînê hatibûn binçavkirin hatin berdan
11:59 Li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê protestoyên komployê
11:43 Jinan ji rayedaran re got: Temaşe neke, neaxive, pêşiyê li tundiyê bigirin
11:18 Gel vexwendin Qada Stasyonê: Em ê li Amedê rêya çareseriyê pêşkeş bikin
11:16 Bayindir: Rojava mîna stêrkan dibiriqe, divê Rojhilata Navîn bibe Rojava
10:57 Li dijî texrîbata ekolojiyê ya li Giyadînê dê çalakî bên lidarxistin
10:56 Prz. Şahîn: Dive ji bo ‘mafê hêviyê’ saniyekê jî neyê sekinandin
10:42 Unsal: Heke qala aştiyê bikin wê demê divê deriyên Îmraliyê bên vekirin
10:02 DBP’ê bi boneya komployê daxuyanî weşand: Xwedî li îradeya çareseriyê ya birêz Ocalan derbikevin
09:59 Hevşaredara Misircê hate binçavkirin
09:58 Ji sedan rezvanan tenê sê jê man
09:55 Ji Şandeya Aştiyê Padel: Ocalan ji bo pevçûnan çareyê dibîne
09:19 Êzidî li dijî peymana 9'ê Cotmehê têdikoşin: Tu hêz dê nekaribin vîna civaka êzidî bişikînin
09:19 Xerîb Hiso: Dagirkirina Serêkaniyê û Girê Spî berdewama komployê bû
09:07 Mehmet Ocalan: Derhiqûqtî bi erêkirina komplogeran didome
09:06 Ji bo girtiyê nexweş Gemîcîoglû serlêdana 'rawestandina înfazê'
09:05 Derhêner Kazim Oz: Sînemaya kurdî bi 'sansureke dersînor' re rû bi rû dimîne
09:01 Berdana Şitilay cara 4'an hat taloqkirin
09:00 ROJEVA 9’Ê COTMEHA 2024’AN
08/10/2024
21:30 'Ji Abdullah Ocalan re azadî' di rojevê de ye
21:25 ‘Yê ku aştiyek bi rumet bîne Ocalan e’
16:38 Li Amedê seferberiya 13’ê Cotmehê: Ji bo azadiyê em biherikin Qada Stasyonê
16:35 Rûniştina girtî ya Meclisê dest pê kir
16:23 4’emîn atolyeya ‘rojnamegeriya krîzê’ ya DFG’ê dest pê dike
16:00 AKP’ê û MHP’ê bi paş ve gav avêt: Ji bo cînayetên zarokan dê komîsyon bê avakirin
15:37 ÎHD’ê bang li NY’ê kir: Qirkirinê bidin sekinandin
15:10 Hestiyên di gorê de aydê Cem Garîpoglû ne
15:04 Li Edeneyê amadekariyên 13’ê cotmehê: Nifteya aştiyê li Îmraliyê ye
14:59 Zindana Amedê ya navenda îşkenceyê bû tê hilweşandin
14:57 Hatîmogûllari ji Bahçelî re got: Em ê gavên tên avêtin bişopînin
14:13 Bertek nîşanî toza ku ji kargeha kilsê belav dibe dan
13:55 Xwendekaran li Wanê komkujiyên jinan protesto kirin
13:54 Di doza Ozgur Gundemê de daxwaza ceza
13:10 Danişîna ewil a ‘Biaxive tu ji ku yî?’ hat lidarxistin
12:43 Besê Hozat bersiv da Bahçelî: Keremke Îmrali li wir e!
12:39 Hatîmogûllari: Em ji bo muzakere û guftûgoyê amade ne
11:16 Li Mêrdînê bi ser malan de girtin: Gelek kes hatin binçavkirin
10:53 Tundiya zilam: Lêdan, gef û êrişa zayendî
10:26 Ji AYM’ê biryara ‘binpêkirina mafê jiyanê’
10:12 Li Manîsayê winda bû, li Ûşakê cenazeyê wê hate dîtin
10:05 Erdogan got ‘armanc Tirkiye ye’: Meclis bi rojeva Îsraîlê dicive
09:51 Birayên ji hêla polîsan ve hatin derbkirin: Me tenê destûra lêgerînê xwest
09:46 Doza ku faîlê wê polîs e 8 sal in tê dirêjkirin
09:39 Ayhan ê bi Ocalan re rêwîtî kiribû: Ji bo mirovan bû hêvî
09:11 Girti Aslan: Girtiyên pîr û nexweş di hucreyên yek kesî de tên ragirtin
09:11 Konca: Abdullah Ocalan yekem rêber e ku banga şoreşa jinê kiriye
09:10 Rojnamevan Balekanî: Hilbijartina li Kurdistana Federe wê bandorê li tevahiya herêmê bike
09:08 Banga ji bo ‘Mitînga Azadiyê’: Divê jin di refên pêş de cih bigirin
09:06 Bavê Rojîn Kabaîş: Bila îdiaya wesayîta spî bê lêkolînkirin
09:04 Hevalê wî yê qawîşê mirina Kuday dît lê dozgeriyê nedît!
09:02 Li Şirnexê amadekariyên ‘Mitînga Azadiyê’: Gelê Botanê dê bi herike Amedê
09:00 ROJEVA 8'Ê COTMEHA 2024'AN
07/10/2024
20:17 Jin di têkoşînê de bi israr in: Em ji bo edalet û azadiyê li her derî ne
19:16 Hunermend Helîmê Omerî û Azad Bedran hatin binçavkirin
19:00 Banga ji bo Mîtînga azadiyê: Divê Amed ji bo aştiyê misyona xwe bilîze
18:41 11 roj in tu agahî ji Kabaîşê nayê girtin
15:39 Di çalakiya ‘Deng bide azadiyê de’ ji bo girtiyên nexweş bang
15:22 Komxebeta Tenduristiyê ya Girtîgehan: Girtiyên hatin berdan serpêhatiyên xwe vegotin
14:48 DFG’ê bang kir ku ‘Pêşî li qetilkirina rojnamevanan bê girtin’
14:26 Xwendekaran qetilkirina jinan protesto kirin
14:25 Rêveberên DEM Partiyê yên hatibûn binçavkirin hatin berdan
14:04 Pitika bi navê Sila ku êrişa zayendî lê hatibû kirin jiyana xwe ji dest da
13:55 KESK dê li dijî polîtîkayên aboriyê yên hikumetê dakeve qadan
13:02 Massimo D’Alema: Clînton li min geriya, got ‘Ocalan bidin Tirkiyeyê’
12:34 Bernameya ‘mitînga azadiyê’ diyar bû
12:29 Li Îzmîrê êrişî jinekê hate kirin: Bi giranî birîndar bû
11:42 Temellî: Li Tirkiyeyê şer tê gurkirin
10:56 Xebata madenê ya li Pîrejmanê zirarê dide xwezayê
10:38 MKG: Em ê xwedî li rojnamevaniya kurdî derkevin
10:30 Li Korta Kasorê nerazîbûna li dijî madenê: Em axa xwe nadin we
09:01 Sê meh piştî girtina bavê xwe hat dinê: 32 sal in bêhiqûqiya li ser bavê min didome
09:01 Li Wanê dema firotina guhîjan e
09:01 Banga ji bo ‘Mitînga Azadiyê’: Divê bi sedhezaran kes ji bo çareseriyê li Amedê bin
09:00 Emekçî: Rehenda hiqûqî ya komployê ji demboriyê re dihêlin
09:00 ROJEVA 7'Ê COTMEHA 2024'AN
08:39 Xwebûn bi manşeta 'Komplo ne rojek e, pêvajoyek e' derket
06/10/2024
21:44 Hunermendan qetilkirina jinan şermezar kir
21:23 Can: 26 sal in li Îmraliyê sansûrek bêmînak heye
21:00 Îsraîlê êrişî Sûriyeyê kir
20:52 Li Îranî seferên balafiran hatin betalkirin
18:39 TJA: Divê em ji bo ewlehiya xwe werin cem hev
17:33 ‘DAIŞ ket yên xwedî lê derketin jî wê bikevin'
17:10 Li Korta Kasorê nerazîbûna dijî madenê: 60 gund bi tinekirina avê re rû bi rû mane
16:16 Li navçeyên Amedê seferberiya ji bo 'Mitînga Azadiyê'
15:26 Li Amedê bertek nîşanî kuştina jinan dan
15:07 Ji Bakirhan daxuyaniya Destûra Bingehîn: Em ji muzakereyê re jî ji têkoşînê re jî hene